یکی از املاح مورد نیاز هر سلول از بدنما ، منیزیم می باشدمنیزیم یکی از مواد معدنی حیاتی برای بدن است، در واقع افراد برای داشتن عضلات و سیستم عصبی سالم، سیستم ایمنی قوی، ضربان قلب منظم و داشتن استخوانهای محکم ضروری است از این مواد معدنی غنی استفاده کنند.نیمی ازذخایر منیزیم بدن ما درون سلولهای بافت ها و اندامهای بدن و نیمی از آن به صورت ترکیب با کلسیم و فسفر در استخوان وجود دارد.منیزیم همچنین باعث حفظ فعالیت نرمال ماهیچه و عصب، ضربان منظم قلب و استحکام استخوانها می شود.
کمبود منیزیم میتواند برای انسان
مشکلاتی نظیر گرفتگی عضلات، مشکلات قلبی- عروقی، دیابت، فشار خون بالا،
مشکلات عصبی، میگرن، پوکی استخوان و آنفارکتوس قلبی ایجاد کند.برنج، سبوس،
گندم، جو، شکلاتهای تلخ، سبزیهای معطر و خشک شده، کنجد، تخمه آفتابگردان و
انواع مغزها دارای منیزیم کافی هستند که مصرف آنها به تمامی افراد توصیه
میشود.در میان خوراکیها مغزها بهترین منبع منیزیم هستند به طوری که میزان
منیزیم بادام به قدری بالاست که هر 100 گرم آن 286 میلیگرم منیزیم
دارد.در واقع این عنصر مغذی انرژی بدن را تکمیل کرده و به کارکردن بهتر بدن
کمک میکند. منیزیم بیماریهایی نظیر سکته قلبی، فشار خون، افسردگی و آسم
را تا حدی در بدن کاهش میدهد.یک رژیم غذایی مناسب باید حاوی منیزیم،
کلسیم، فسفر، پتاسیم و سایر مواد معدنی مفید برای بدن را داشته باشد.
نقش منیزیم در بیماری های رایج:
بسیاری
از اهمیت منیزیم آگاه نیستند، در صورتی که این عنصر برای مغز، قلب و
عملکرد ماهیچهها حیاتی و همراه با ویتامین K و D برای افزایش و بهبود
سلامت استخوانها ضروری است. کمبود منیزیم چنان شایع است که به جرأت
میتوان گفت درصد قابلتوجهی از آدمها به آن مبتلا هستند.
منیزیم و فشار خون:
میزان
کم منیزیم ممکن است روی عملکرد ماهیچههای سراسر بدن از جمله عضله و
ماهیچههای قلب تاثیر بگذارد.مقدار ناکافی منیزیم ممکن است بیماریهایی
پدید بیاورد که به آن آریتمی قلبی یا تپش نامنظم گفته میشود و ممکن است
عوارض بسیار خطرناکی از جمله سکته قلبی یا مغزی به دنبال داشته باشد.منیزیم
درتنظیم فشار خون نقش مهمی را ایفا می کند. رژیم های غذایی که حاوی مقدار
زیادی سبزی و میوه باشند منیزیم و پتاسیم را در حد کافی تأمین کرده و باعث
کاهش فشار خون بالا می شوند . مطالعات نشان می دهد دریافت زیاد منیزیم ،
پتاسیم و کلسیم و دریافت کم چربی و سدیم در برنامه ها و رژیم غذایی تأثیر
زیادی در کاهش فشار خون بالا دارند.بنابراین توصیه می شود با دریافت کافی
منابع حاوی منیزیم از وقوع فشار خون بالا پیشگیری وآن را کنترل کنید.
منیزیم و بیماری های قلبی- عروقی:
یکی
از مهمترین فواید منیزیم کاهش خطر ابتلا به بیماریهای قلبی و عروق
کرونری است. دریافت مقدار کافی منیزیم خطر سکته مغزی را کاهش میدهد.کمبود
منیزیم خطر تپش نامنظم قلب یا آریتمی قلبی را افزایش میدهد؛ بنابراین مصرف
مقدار کافی و توصیهشده مکملهای غذایی منیزیم ممکن است برای دستگاه قلبی ـ
عروقی سودمند و مفید باشد.
منیزیم و استئوپرز:
ممکن
است کمبود منیزیم ، عاملی خطر زا در ایجاد استئوپرز ( پوکی استخوان ) باشد
. کمبود منیزیم ، متابولیسم کلسیم و هورمون تنظیم کننده کلسیم را در بدن
تغییر می دهد . مطالعات مختلفی نشان می دهد که مکمل دهی منیزیم ، چگالی
معدنی استخوان را بهبود می بخشد ؛ اما برای اثبات این موضوع نیاز به
مطالعات بیشتری است. کلسیم همراه با مکمل منیزیم تراکم این عنصر را در
استخوان بهبود میبخشد.کمبود منیزیم سوخت و ساز کلسیم و هورمونهای
تنظیمکننده کلسیم را تغییر میدهد که در نهایت به پوکی استخوان منجر
میشود. مقدار دریافت منیزیم بسیار مهم است، زیرا از پوکی استخوان جلوگیری
میکند.
منیزیم و دیابت:
افراد دارای کمبود
منیزیم در معرض خطر ابتلا به دیابت نوع دوم و رتینوپاتی (شبکیه چشم
دیابتی) شدید هستند. منیزیم به سوخت و ساز کربوهیدارتها کمک میکند و بر
ترشح و فعالیت انسولین تاثیر میگذارد ، بنابراینمیزان گلوکز خون را کنترل
میکند .وجود منیزیم برای متابولیسم کربوهیدرات (قند ) لازم است . ممکن
است باعث آزاد سازی و فعال شدن انسولین (هورمون تنظیم کننده قند خون ) شود .
افزایش مقدار گلوکز (قند ) خون در بیماران دیابتی باعث کاهش منیزیم خون و
کمبود آن در ادرار می شود.حال می توان فهمید که چرا کمبود منیزیم در افراد
دیابتی نوع 1 و نوع 2 که خوب کنترل نمی شوند ، وجود دارد. تنها بیماران
دیابتی که در معرض خطر کمبود کلسیم هستند ، باید منیزیم خون خود را ارزیابی
کرد ، و اگر کمبودی وجود داشت آن را جبران کنند.در بیماریهای دیگری مثل
سردرد های میگرنی نیز مکمل دهی منیزیم ممکن است باعث کاهش سردرد شود اما
برای اثبات این موضوع نیاز به مطالعات بیشتری است.
درمان میگرن و بیخوابی و افسردگی
از
دیگر فواید بیشمار سلامتبخش منیزیم میتوان به درمان میگرن، بیخوابی و
افسردگی اشاره کرد. همچنین ثابت شده است منیزیم اشکال شدید اختلالات روانی
چون حملات پاتیک (ترس شدید و بیمارگونه)، استرس، اضطراب و آشفتگیهای
افراطی را درمان میکند.مکملهای منیزیم شدت چنین حملاتی را کاهشِ چشمگیری
میدهند و ممکن است در میزان دفعات بازگشت این حملات موثر باشند.
زنگ زدن گوش یا کمشنوایی
وزوز
گوش یا صدای زنگزدن مداوم گوش و نیز کمشنوایی از علائم شایع کمبود
منیزیم است. مطالعات و تحقیقات بیشماری درباره ارتباط سلامت گوش و دریافت
منیزیم کافی صورت گرفته است. تحقیقی در چین مشخص کرده است دریافت مقدار
کافی از این عنصر از تشکیل رادیکالهای آزادی که به ناشنوایی منجر میشود
جلوگیری میکند. در تحقیق دیگری در مایوکلینیک نیز معلوم شد اکثر موارد
مکملهای منیزیم به درمان بیمارانی که دچار کمشنوایی شده بودند کمک کرده
تا آنها طی سه ماه شنوایی خود را دوباره به دست آورند.
گرفتگی عضلات
منیزیم
برای بهبود عملکرد عضلات عنصری حیاتی است. بدون این عنصر بدن ممکن است
دچار رعشه یا تشنج شود؛ زیرا این عنصر اجازه میدهد ماهیچهها در حالت شل و
ریلکس باشند. به همین علت است که برای مثال از قطره اکسید منیزیم برای
تسکین درد زایمان استفاده میکنند و به همین دلیل منیزیم در بسیاری
مکملهای خوابآور یافت میشود. بنابراین نبود مقدار کافی این عنصر ممکن
است به تیکهای ماهیچههای صورت، گرفتگی یا لرزش پا هنگام خواب منجر شود.
مضرات کمبود منیزیم
اگرچه
کمبود شدید منیزیم نادر است اما علائم بالینی آن با لرزش، ضعف، اسپاسم
عضله، بیاشتهایی، بالا رفتن فشار خون، تشنج و کما بروز میکند.مصرف
مکملهای حاوی منیزیم در دوران بارداری نه تنها ابتلا به پوکی استخوان را
کاهش میدهد، بلکه با کاهش فشار خون بارداری شانس ابتلا به مسمومیت بارداری
را کم میکند.مصرف بسیار سدیم (نمک)، کافئین، فیبر باعث از دست رفتن
منیزیم بدن میشود. بدون شک خستگی زیاد و بیش از اندازه طبیعی نیست، شاید
در طول روز به دلیل عوامل متعددی مانند استرسهای کاری، مشغلههای روزمره و
غیره احساس خستگی و بیحالی کنیم اما خستگی طولانی مدت و دائمی یکی از
علائم کمبود منیزیم محسوب شود.همچنین لازم به ذکر است: معمولاً این نوع
خستگی تا زمانی که میزان کافی منیزیم جذب بدن افراد نشود، از بین نخواهد
رفت.
معمولاً ورزشکاران به طور مرتب از گرفتگیهای عضلانی ناشی از
کشیدگی نامناسب عضلات بیآبی یا تغذیه نامناسب رنج میبرند اما افراد دیگر
نیز با این مشکل دست و پنجه نرم میکنند بدون اینکه به درستی دلیل آن را
بدانند.کرامپها و گرفتگی عضلانی از علائم شدید کمبود منیزیم است. افرادی
که از گرفتگیهای عضلانی رنج میبرند میزان این ماده فلزی را باید در بدن
خود چک کنند.در واقع منیزیم یکی از مواد معدنی مهم بدن است که کمبود آن
باعث بروز مشکلات عمومی جدی بدن میشود.به دلیل اینکه منیزیم روی سیستم
عصبی بدن تأثیر میگذارد کرخی و لمسی بدن را میتواند در بر داشته باشد چرا
که منیزیم مادهای معدنی و مفید است. کمبود ماده معدنی میتواند مانع از
ارسال سیگنالهای مناسب از سوی بدن باشد که در نتیجه منجر به کرخی و لمسی
آن میشود.
مصرف چربی و شکر نیاز بدن به منیزیم
را افزایش میدهد بنابراین اگر از مصرف مواد قندی مضر پرهیز شود نیاز بدن
به منیزیم در حد طبیعی خواهد بود و افراد کمتر دچار آن میشوند.چای،
نوشابههای غیرالکلی، غذاهای چرب، غذاهای شیرین و مصرف آنتیبیوتیکها قاتل
منیزیم هستند.کاکائو از جمله خوراکیهای سرشار از منیزیم است. در واقع هر
چه میزان کاکائوی موجود در شکلات بیشتر و چربی و قند آن کمتر باشد، منیزیم
بیشتری به بدنتان خواهد رسید. اگر منیزیم بدن انسان به اندازه کافی نباشد
امکان بروز استرس و خستگی روزانه به وجود میآید.
در واقع محل اصلی ذخیره منیزیم در
استخوانها است و کاربرد اصلی کلیهها دفع منیزیم است. کمبود منیزیم به
صورت عوارضی مانند بیاشتهایی، اختلال در رشد، تحریکپذیری عصبی و
آشفتگیهای روانی و اختلالات قلبی- عروقی را در پی دارد.گوجه فرنگی منیزیم
فراوانی دارد. در میان مغزها بادام، فندق و غلات و سبوس نیز از منابع عالی
این ماده معدنی محسوب میشوند و توصیه میشود برای تأمین منیزیم روزانه از
این گروه غذایی مصرف کنید.
غذاهای حاوی منیزیم
منیزیم
در بسیاری از غذاها به مقدار فراوان یافت می شود و یک رژیم غذایی معمول در
صورت انتخاب درست غذاهای مصرفی می توان مقدار کافی آن را تامین کردسبزیجات
سبز از قبیل اسفناج حاوی منیزیم است زیرا در مرکز کلروفیل (سبزینه گیاهان)
منیزیم وجود دارد، آب نیز میتواند حاوی منیزیم باشد اما مقدارش وابسته به
نوع منبع تأمینی آن است، آمارهای غذایی دریافت منیزیم حاصل از آب را
برآورد نمیکنند که ممکن است منجر به تخمین نادرست دریافت کل منیزیم و تنوع
آن گردد.منیزیم موجود در غذاها برای سلامتی هیچ خطری ندارند اما دریافت
مکمل منیزیم بیش از حد و همچنین منیزیم موجود در داروهای ملین سبب عوارض
جانبی از قبیل اسهال میشود.
بعد از بیماری های قلبی عروقی سرطان به عنوان اولین عامل مرگ و میر در بیشتر کشورها مطرح است. سالانه حدود 7 میلیون نفر در جهان در اثر ابتلا به سرطان جان خود را از دست می دهند و برآورد می شود تا سال 2020 شمار موارد جدید ابتلا به سرطان در هر سال از 10 میلیون نفر به 15 میلیون نفر برسد و حدود 60 درصد از این موارد جدید در کشورهای درحال توسعه خواهد بود.
واژه سرطان به فرآیند تکثیر کنترل نشده بافت ها اطلاق می شود. عوامل مختلفی در بروز سرطان موثر شناخته شده اند. در حالی که سبک زندگی ما انسانها همچون عدم مصرف دخانیات -اصلاح رژیم غذایی و انجام منظم فعالیت های بدنی، عوامل مهمی در پیشگیری و کنترل سرطان به شمار می روند.درصد زیادی از سرطانها بر اثر عوامل بسیار سادهای به وجود میآیند که ما هر روز به راحتی و بدون توجه از کنار آنها میگذریم، اگر بیمارانی که امروز بر تختهای بیمارستان خوابیدهاند، این موارد را میدانستند شاید هیچگاه به سرطان دچار نمیشدند.روزانه اخبار و آمار متعددی از شیوع انواع مختلف سرطان، عوامل موثر در بروز آن و راههای مقابله و پیشگیری از آن منتشر و آزمایشات متعددی در مورد نقش مواد و وسایل مختلف ایجاد کننده این بیماری انجام میشوند.لذااز مهمترین عوامل موثر در ایجاد سرطان می توان به موارد زیر اشاره نمود
- عوامل فیزیکی همچون اشعه ایکس:
وجود دوز پایین از اشعه ایکس احتمال آنکه فرد را در معرض ابتلا به سرطان
قرار دهد افزایش میدهد. به طور کلی میزان بالاتر از این اشعه خطر ابتلا به
سرطان را نیز بالاتر میبرد هر چند هیچ مقداری از این نوع اشعه برای سلامت
بدن مناسب نیست.همچنین اشعه ماورای بنفش ( نور آفتاب ) و پرتوهای یونیزه
کننده ( تصویر برداری تشخیصی و انفجارات اتمی )را نیز باید مد نظر قرار
داد.
- تلفن همراه: این وسیله ارتباطی با تمام
مزیتهایی که برای بشر دارد نوعی انرژی مشابه با اشعه ایکس را منتشر
میکند. تاکنون ارتباط مستقیم تلفن همراه با ابتلا به سرطان تایید نشده و
لازم است تحقیقات بیشتری انجام شود. هرچند بهتر است ساعات استفاده از آن و
مکالمه با تلفن همراه کمتر شود و برای صحبت کردن از هندزفری استفاده کرد.
- گوشت: بهتر است مصرف گوشت فرآوری شده یا قرمز محدود باشد چرا که در بروز سرطان روده موثر است. همچنین پختن یا دودی کردن گوشت در دمای بالای ترکیبهایی به نام هیدروکربن آروماتیک چند حلقهای (PAH) ایجاد می کند که محققان در مورد چگونگی تاثیر آن بر روی سلامت افراد به نتیجه قطعی نرسیدهاند.
- بطری آب: در صورتی که بطری آب از جنس پلاستیک شفاف باشد احتمالا حاوی ماده شیمیایی بیسفنول A است. از این ماده شیمیایی در قوطیهای نوشیدنی و مواد غذایی، مواد «سیلانت» در دندانپزشکی و محصولات دیگر استفاده میشود. سازمان غذا و داروی آمریکا در پاسخ به این پرسش که این ترکیب سرطانزا است، اعلام کرده در صورت که میزان آن در حد استاندارد باشد خطرزا نیست با این وجود توصیه میشود از مصرف غذاهای کنسروی و نوشیدنیهای موجود در ظروف پلاستیکی شفاف خودداری شود.
- قهوه:نوشیدن میزان متعادلی از قهوه حدود چهار فنجان در روز خطر ابتلا به برخی انواع سرطانها از جمله پوست، کبد، و روده را کاهش میدهد.
- محصولات خانگی: بسیاری
از حشرهکشها، رنگها، لاکها و واکسها گازهایی به نام ترکیبات آلی
فرار (VOC) منتشر میکنند. این گازها با بروز سرطان در انسان و حیوانات
مرتبط هستند. برای دوری جستن از خطر این ترکیب لازم است محصولاتی که حاوی
میزان پایینی از آن هستند مورد استفاده قرار گیرد. همچنین از خرید محصولاتی
که روی آنها عناوینی همچون خطر سمی بودن، فرساینده بودن، تحریککنندگی
شدید، آتشزا بودن، حک شده، خودداری کنید.
- آلودگی هوا:
آلودگی هوا موجب میشود سالانه در جهان بیش از 220 هزار نفر بر اثر سرطان
ریه جان خود را از دست بدهند. همچنین ارتباطی بین آلودگی هوا و خطر فزآینده
ابتلا به سرطان مثانه وجود دارد.
-سبک زندگی:علاوه بر
عوامل ژنتیکی عادتهای فردی مانند : سیگار کشیدن ، تماس بیش از حد با نور
خورشید ، مصرف الکل و...نیز در ایجاد سرطان نقش بسزایی دارد .استعمال
دخانیات بزرگترین ریز فاکتور در ایجاد سرطان است . رژیم غذای غنی از گوشت
قرمزو غذاهای کنسرو شده نیز در ابتلا به سرطان نقش دارند . یکی دیگر از
عوامل مهم دربروز سرطا نهای گوارشی چاقی و عدم تحرک می باشد .
عوامل غذایی موثر در پیشگیری از انواع سرطان به طور خلاصه شامل موارد زیر هستند:
*سبزی ها به ویژه سبزی های برگ سبز، هویج و
میوه ها منجر به کاهش موارد ابتلا به سرطان ریه، معده و روده می شوند.
فعالیت بدنی نیز در کاهش بروز سرطان روده موثر شناخته شده است.*چربی
زیاد و رژیم غذایی و چربی های اشباع و حیوانی در احتمال افزایش شیوع سرطان
پروستات موثرند. کیلوپن (گوجه فرنگی)، فیتواستروژن های سویا نیز از عوامل
موثر در کاهش شیوع این سرطان هستند.*سبزی ها، میوه ها، آنتی
اکسیدان، فیتوکمیکال ها، سیر، پیاز، کاهش چربی دریافتی فیبر غذایی کنترل
وزن و فعالیت بدنی در کاهش بروز انواع سرطان موثر شناخته شده اند.*
سالیسیلات موجود در بعضی از مواد غذایی مثل قارچ، کشمش، توت فرنگی، سیب،
ادویه ها مثل آویشن، دارچین، نیز در کاهش خطر ابتلا به انواع سرطان موثرند.*روش
های طبخ و نگهداری مواد غذایی نیز در این زمینه موثرند. روش های نادرست
طبخ مانند دوددادن، نمک سود کردن، حرارت دادن شدید مواد غذایی با ایجاد
ترکیبات سرطان زا مثل هیدروکربن های پلی سیلیک و آمین های هتروسیلیک باعث
افزایش شیوع سرطان می شوند. پری و پروبیوتیک های موجود در ماست و شیر از
عوامل غذایی موثر در کاهش ابتلا به سرطان های دستگاه گوارش مثل سرطان معده
هستند.
*از آن جا که عوامل غذایی علت حدود 30 درصد از موارد ابتلا
به سرطان را در کشورهای غربی تشکیل می دهد می توان گفت رژیم غذایی پس از
دخانیات دومین عامل قابل پیشگیری از سرطان به شمار می آید. در سال های اخیر
شواهد زیادی مبنی بر ارتباط اضافه وزن و چاقی با انواع زیادی از سرطان ها
نظیر سرطان مری، پستان و آندومتر به دست آمده است که خود به طور مستقیم با
رژیم غذایی مرتبط است.*از آن جا که تغذیه نامناسب، فقدان تحرک
جسمانی، چاقی و مصرف دخانیات عوامل خطر مشترک در بـــروز بیماری های مزمن
هستند. اجرای برنامه های پیشگیری از سرطان در قالب برنامه های ملی پیشگیری
به شکل ادغام یافته با سایر بیماری های مزمن راهبر مناسبی برای کاهش شیوع
این معضل بهداشتی است.
جمع بندی:
پیشگیری از ابتلا به سرطان، بهترین روش برای پیروزی بر آن است. واقعیت این است که ما تقریبا به طور دائم با غذاهایی که میخوریم و کارهایی که انجام میدهیم بدن خود را سرطانی میکنیم، یعنی ژنهای ما به طور مرتب در معرض رشد غیرعادی سلولهای سرطانی است. اما در یک بدن سالم به سرعت با این تغییرات مقابله شده و از رشد غیرطبیعی سلولهای سرطانی پیشگیری میشود. مشکل اصلی زمانی ظاهر میشود که مکانیسم دفاعی بدن ما ضعیف شود و در آن زمان است که سلولهای سرطانی شروع به رشد در بدن ما میکنند. زمانی که ما استرس و فشار زیادی به بدن خود وارد میکنیم، برای مثال برنامه خواب منظمی نداریم، ورزش نمیکنیم یا بعضی از داروها را مصرف میکنیم، سیستم ایمنی بدن را ضعیف کرده و آن را آماده ابتلا به سرطان میکنیم.