ش | ی | د | س | چ | پ | ج |
1 | ||||||
2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 |
9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 |
16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 |
23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 29 |
30 |
اعتیاد یــک «بیمارى اجتماعی» است که
عوارض جسمى و روانى دارد و تا زمانى که بـه علل گرایش «بیمار» توجه نشود،
درمان جسمى و روانى فقط براى مدتى نتیجه بخش خواهد بود و فـــرد مـــعتاد
دوباره گرفتار « مواد اعتیاد آور» می گردد,اعتیاد به موادمخدر به صورت
پنهان، بیسروصدا و تدریجی مثل موریانه بدنه اصلی خانوادهها و درکل
ساختار اجتماع و کشور را متزلزل ساخته و خواهد بلعید، معضل اعتیاد به مواد
مخدر، بلای خانمان سوزی است که جوامع بشری را در چنگال مرگ آور خویش گرفتار
ساخته است. این اختاپوس هراس آور، قدرت اندیشه، نوآوری، پشتکار، کوشش و
سازندگی را در انسان ها به ویژه نسل جوان جامعه از بین می برد و بنیان
خانوادگی و اعتقاد دینی آنان را به نابودی می کشانداعتیاد یک بیماری است که
در به وجود آمدن آن مجموعهای از عوامل جسمانی، روانی و اجتماعی دخالت
دارند و یکی از عوامل روانی بسیار مهم، نقش خانه و خانواده است چرا که
بسیاری از روانشناسان براین باورند که اساس شخصیت انسان در دوران کودکی، در
خانه و خانواده شکل میگیرد و چگونگی رفتار والدین با فرزندان در شکلگیری
شخصیت آنان تاثیر بسزائی دارد.
موضوع مواد مخدر یک معضل اجتماعی و
ملی به شمار میرود و فقط مربوط به قشر خاصی نیست و در صورتی که همه اقشار
جامعه اعم از پیر و جوان، زن و مرد به صورت فراگیر وارد عرصه پیشگیری از
اعتیاد شوند، قطعا نتایج مثبت و موثری را در زمینه کاهش گرایش به مصرف مواد
مخدر شاهد خواهیم بود.سن اعتیاد در جامعه ما پایین آمده است و آمار گرایش
نسل نوجوان و جوان به مواد اعتیادی روز افزون شده است.نتایج تحقیقات نشان
میدهد بیشتر معتادان، مواد را در محدوده سنی 15 تا 26 سالگی و با سیگار
شروع کردند.با توجه به اینکه سن مصرف مواد مخدر و روان گردانها کاهش یافته،
دختران جوان نیز برای مدگرایی و انجام برخی رفتارهای هنجارشکن به سمت
استعمال این مواد روی آوردهاند در جامعه امروزی ارزشهای نوجوانان و
جوانان در مقایسه با گذشته دچار تغییراتی شده، اعتقاد و ایمان ضعیف و روابط
آزاد با جنس مخالف از سوی برخی از آنان باعث شده تا دختران جوان به راحتی
به سمت مصرف مواد مخدر صنعتی و شیمیایی روی بیاورند. زنان به دو علت در
باتلاق اعتیاد سقوط میکنند یکی به خاطر اثبات وفاداری و علاقه به مرد مورد
نظرشان که ناشی از فریب خوردن و اجبار است و یا با این باور دروغ که
موادمخدر صنعتی و روانگردان اعتیاد ندارد به دام اعتیاد گرفتار میشوند. در
این میان هم بعضی از مردان برای سوءاستفاده در توزیع و فروش مواد مخدر
آنها را به تار عنکبوتی خود می کشند. از سوی دیگر کنجکاوی و خودبزرگ نمایی
برای عقب نماندن از غافله دوستان از علل دیگر بروز اعتیاد در زنان است.
وقتی زنان دچار اعتیاد میشوند آسیب
اجتماعی شدیدتری در انتظار آنان بوده زیرا پذیرش یک زن معتاد در جامعه
بسیار سختتر از مردان معتاد است، بنابراین تلاش میکنند اعتیاد خود را
پنهان کنند، زنان عمدتا برای ترک و درمان اعتیاد دیرتر از مردان اقدام
میکنند حمایت اجتماعی و خانوادگی از زنان معتاد برای ترک اعتیاد کمرنگ است
و آنها با مشکلات بسیاری برای درمان مواجه هستند. خانواده بعنوان مهمترین
عامل در این زمینه نقش دارد، در این رابطه خانواده هم میتواند نقش
بازدارنده ایفاء کند و هم نقش اجرا کننده داشته باشد. خانوادههایی که از
روابط سرد بین اعضاء رنج می برند، در آن مصرف سیگار و مواد مخدر رواج دارد و
یا بی قانونی و از هم گسیختگی در آنها حاکم است و خانواده هایی که نظارت و
کنترل کمتری نسبت به همدیگر دارند بیشترین بستر ابتلا و گرایش به مواد
مخدر را فراهم میکنند.متاسفانه مراکز ترک اعتیاد ویژه زنان بسیار محدود
است و نمیتوان اقدامات درمانی و پیشگیری از آسیبهای اجتماعی را برای آنان
انجام داد.بسیاری از زنان به دلیل نداشتن اطلاعات کافی از عواقب اعتیاد به
مصرف مواد روی میآورند، آنان در بار اول مصرف، احساس شادی و خوشایند
کاذبی را میکنند و این باعث میشود که در روزهای دیگر مقدار بیشتری از
مواد را مصرف کنند.
علت کمرنگ بودن موفقیت در مبارزه با مواد
مخدر، ضعف مشارکت عمومی و اجتماعی در پیشگیری و درمان است. مافیای مواد
مخدر تمام قدرت و امکانات خود را برای نابودی جوانان بویژه زنان متمرکز
کرده و مقابله با آنها نیازمند عزم ملی و جهاد اجتماعی است. لذا برای توفیق
کامل در راه مبارزه با مواد مخدر باید مردم کنار دولت قرار گیرند.اعتیاد
همه افراد جامعه را تهدید می کند و حتی فرزندان خود ما نیز ممکن است در
معرض خطر این بلای خانمان سوز باشند پس آنچه مهم است لزوم مشارکت مردم در
امرمبارزه با موادمخدر است همچنان که سیاست دولت نیز در برخورد با این
پدیده شوم به صورت همگانی و اجتماعی است. زمینه های متنوعی برای گرایش
افراد به اعتیاد وجود دارد در کنارهمه این زمینه ها سوداگرانی هم هستند که
رواج اعتیاد را به جد دنبال می کنند و باید با آن ها مقابله نمود. خانواده
میتواند از فرزندان شخصیتی قوی، جرأتمند و مسئولیتپذیر در برابر
آسیبهای اجتماعی مانند اعتیاد و الکل بسازد و یا شخصیت آنان چنان نرم و
شکننده تربیت کند که توان نه گفتن به فشار همسالان را نداشته باشد.پاسخگوئی
به نیازهای روانی-عاطفی فرزندان، داشتن ارتباط مثبت و صمیمانه، وقت گذاشتن
اختصاصی برای هریک از فرزندان، ایجاد فضای شادی و نشاط در خانواده از جمله
عوامل بسیار مهم خانوادگی در پیشگیری از اعتیاد فرزندان است. امکانات
رفاهی، تفریحی و ورزشی موجود پاسخگوی نیاز نسل نوجوان و جوان درجامعه نیست
از این رو توجه بیشتر مسئولان به توسعه اماکن فرهنگی، ورزشی، اجرای
جشنوارههای بومی محلی، برگزاری مسابقات ورزشی، ایجاد بسترهای لازم برای
فضای کار و اشتغال، ازدواج آسان، توانمندسازی خانوادهها، آگاهیبخشی به
دانشآموزان و دانشجویان برای پیشگیری از اعتیاد در جامعه یک اولویت مهم در
راستای اجتماعی شدن علیه مواد است.
عمده گرایش هایی که به سمت
قاچاق و مصرف مواد مخدر است، ریشه اقتصادی دارد وانواع بیماری ها و جرایم
ناشی از این معضل است و فقر اقتصادی نیز در این زمینه تاثیر زیادی دارد. در
حال حاضر دچار معضل مواد روانگردان و صنعتی هستیم و اگر روزی مرزها را
کنترل می کردیم که مواد مخدر وارد نشود، امروز باید نگران لابراتوارها
باشیم که مواد صنعتی را تولید و توزیع می کنند. مصرف تریاک و ترکیبات آن
همچنان بیشترین مصرف مواد مخدر را در کل کشور دارد. رتبه دوم موادمخدر را
آمفتامینها و محرکها دارد و رتبه سوم را کراک یا هروئین فشرده و رتبه
چهارم مصرف مواد مخدر مربوط به حشیش یا سیگاری یا بنگ است.میزان مخرب بودن
مواد مخدر صنعتی هزاربرابر مواد مخدر سنتی است وسهولت انتقال این مواد و
دسترسی آسان به این مواد خود معضلی است که باید با جدیت روی آن کار
شود.مهارتهای زندگی باید بیش از گذشته به دانش آموزان و دانشجویان ارئه
شود، امروزه متاسفانه برخی از جوانان ناخودآگاه و با القابی فریبنده همچون
زیبایی، لاغری، تمرکز بر روی دروس دانشگاهی و موفقیت بیشتر در کنکور
سراسری گرفتار معضل مواد مخدر صنعتی میشوند که این مساله و معضل موید
ضرورت مهارت آموزی و افزایش دانش و آگاهی جوانان نسبت به عوارض خطرناک این
مواد است.
با گذشت سالها ثابت شده که مؤثرترین و جدیدترین شیوههای درمانی اعتیاد با میزان بالایی از عود همراه خواهد بود؛ زیرا محیط بیماریزا هر پیشرفتی را که در درمان آنها حاصل شود، تحلیل میبرد. محیطی که داروها و مواد در آن به راحتی قابل دسترسی است و شبکهی اجتماعی دوستانی که حمایت کننده و تداومبخش سوء مصرف مواد هستند، در آن حضور دارند؛ بنابراین پیشگیری چارهای منطقی برای ایمنسازی روانی و جسمانی ارائه میدهد. فرض بنیادی راهبردهای پیشگیرانه این است که پیشگیری از سوء مصرف مواد راحتتر، کم هزینهتر و مؤثرتر از درمان آن است؛ به این خاطر که برنامهی پیشگیری مناسبی برای جمعیت مورد هدف اتخاد شود.در برنامههای مربوط به پیشگیری از اعتیاد در مدارس، فعالیتهای آموزشی جایگاه خاصی دارد؛ به گونهای که دانشآموزان توسط چنین برنامههایی در مقابل موقعیتهایی که مصرف مواد مخدر را تسهیل میکند، ایمن میشوند. از اهداف برنامههای آموزشی، شکستن ارزش استفاده از مواد مخدر و آشناسازی افراد با مشکلاتی است که در ابعاد اجتماعی و خانوادگی گریبانگیر آنها میشود. فرایند آگاهسازی میتواند به دو شکل صورت پذیرد:
الف) آگاهسازی نوجوانان از تجارب تلخ و منفی افراد معتاد به صورت مکتوب و یا به کمک وسایل سمعی وبصری (غیر زنده)
ب) در روش دوم با حضور معتادان و به صورت زنده این تجارب تلخ و ناگوار به نوجوانان منتقل میشود و آنان اجازه مییابند از ابعاد زندگی معتادین اطلاع یابند. تحقیقات نشان میدهد در مورد اصلاحات رفتاری، روش دوم بهتر است؛ زیرا در اصلاحات رفتاری، تکنیکهای رفتار درمانی که به صورت زنده ارائه میشوند، نسبت به تکنیکهای غیرزنده تأثیرگذاری بیشتری در اصلاح رفتار دارند.
همزمان با روز جهانی مبارزه با مواد مخدر برنامههای آموزشی و کارزارهای رسانهای متعددی در کشور به منظور «بسیج منابع و حمایتها» و «ترغیب افراد و جوامع برای اقدام بر علیه مصرف مواد» برگزار میشوداعتیاد به مواد مخدر یکی از مهمترین معضلات اجتماعی ، اقتصادی و بهداشتی است که عوارض ناشی از آن تهدیدی جدی برای جامعه بشری محسوب شده و موجب رکود اجتماعی در زمینه های مختلف می گردد. دشمنان نظام مقدس جمهوری اسلامی از طریق تهدید نرم و مواد مخدر نسل جوان را جذب و به آنان ضربه وارد می کنند لذا بایستی با کارهای فرهنگی همه مردم را در خصوص توطئه های دشمنان آگاه کرد. بی شک، امروزه وظیفه تبلیغ درباره ضدارزشی بودن اعتیاد و مواد مخدر، به رسانه ها محدود نمی شود، بلکه این امر باید در همه سطوح اجتماعی اجرا شود این تبلیغات باید از مدرسه و خانواده آغاز شود تا با معتاد و قاچاقچیان مواد مخدر و تبلیغاتی که انجام می دهند، مبارزه شود. نکته مهم در تبلیغ برضد پدیده اعتیاد و مبارزه با مواد مخدر این است که تبلیغات و مبارزه با آن به صورت کارشناسانه صورت پذیرد، یعنی هر کس، به صرف این که با مواد مخدر یا اعتیاد مخالفتی دارد، نباید عهده دار تبلیغات شود. اگر تبلیغات و مبارزه اندکی بدون ضوابط اجرا شود، نتیجه عکس به بار خواهد آورد.