-اندیشمندانه بخورید:غذاخوردن مان اغلب با شتاب و عجله است. بیشتر اوقات، بدون فکر، فقط غذا را در دهان مان می چپانیم و نگاه مان هم به ساعت است. این طور غذا خوردن استرس را بیشتر کرده و اثرات زیانبخشی روی سلامت گوارش مان دارد.بهتر است غذا را به آرامی در دهان بگذاریم و در حالی که از ترکیب و طعم و بوی آن لذت می بریم، آن را بجویم. غذا را مزه مزه کنید و روی فرایند خوردن فکر کنید. این کار خیلی لذت بخش ترو مفیدتر است.
حقایقی در مورد کبد:
- کبد بزرگترین ارگان داخلی بدن است.
- بیش از 500 عملکرد حیاتی بدن، از جمله مبارزه با انواع ویروس و عفونت به عهده کبد است.
- کبد با تولید پروتئین و هورمون در سراسر بدن، نقش مهمی را در حفظ سطح نرمال قند خون ایفا می کند.
- کبد تنها عضوی است که می تواند خود را بازسازی (ترمیم) کند؛ به همین دلیل است که افراد می توانند بخشی از کبد خود را اهدا کنند.
- کبد حدود 10 درصد از جریان خون را مصرف می کند و در هر دقیقه حدود دو لیتر خون پمپاژ می کند.
متاسفانه بیماری های کبدی با هیچ علامت ظاهری همراه نیستند و بیمار زمانی از آن مطلع می شود که کار از کار گذاشته است. سرطان کبد، نارسایی کبد, سیروز، هپاتیت و هموکروماتوز شایع ترین مشکلات کبد هستند.انواع سبزیجات، گریپ فروت، گردو، لیمو، آووکادو، چای سبز، سیر، چغندر، سبزیجات با برگ های سبز پررنگ و زردچوبه مهمترین غذاهایی هستند که کبد را سالم نگه می دارنداستفاده از غذاهای آماده و حاضری، الکل و سیگار، روغن و غذاهای سرخ کرده و عدم تحرک، مهمترین دلایل آسیب به کبد هستند.
فلج معده که نام علمی آن گاستروپارزی است، به معنی کندشدن حرکات معده است. این بیماری بسیار شایع و آزاردهنده است.
معده، عضوی عضلانی است که با حرکات پی در پی، باعث مخلوط شدن غذا با شیرههای گوارشی و هضم غذا میشود و سپس غذا را به سوی روده میراند تا در آنجا عملیات جذب مواد غذایی شروع شود.
اگرچه بیماری فلج معده باعث مرگ نمیشود و طول عمر را تغییر چندانی نمیدهد، ولی کیفیت زندگی کاهش قابل ملاحظهای پیدا خواهد کرد.
در این بیماری، غذا مدت خیلی طولانی در معده باقی میماند و فرد، احساس سیری و پری معده میکند.
در این بیماری، اعصاب معده به خوبی کار نمیکنند. در واقع عصب معده به نام عصب واگ که در حرکت غذا در مجرای گوارشی نقش دارد، آسیب میبیند و ماهیچههای معده و روده کوچک به طور طبیعی کار نمیکنند. لذا حرکت غذا در لوله گوارش کند میشود یا کاملا متوقف میگردد.
نشانههای فلج معده
سوزش سردل
تهوع و استفراغ مواد غذایی هضم نشده
احساس سیری زودرس هنگام غذا خوردن
کاهش وزن
نفخ شکم
سطوح قند خون نامنظم
بیاشتهایی
احساس برگشت غذا از معده به مری
احساس انقباض و گرفتگی عضلات دیواره معده
این احساس ناخوشایند را همه ما هنگام بیماریهای ویروسی سخت، تجربه کردهایم که در بسیاری اوقات همراه با تهوع و استفراغ بوده است؛ البته به دنبال بیماریهای ویروسی ایجاد مشکلات گوارشی در کودکان بسیار شایعتر است.
خوشبختانه این نوع از فلج معده، موقتی و گذراست و شخص، بعد از بهبودی از بیماری کاملا حال طبیعی را پیدا خواهد کرد.
از علل بسیار شایع فلج معده، داروها هستند. انواع داروهای مشتقات مورفین مثل تریاک ایجاد بیاشتهایی و سیری کاذب میکند. مصرف سیگار نیز چنین عارضهای دارد.
از جمله داروهای دیگر انواع آنتیهیستامینها مثل دیفنهیدرامین، دیمن هیدرینات و سایر هم خانوادههای این داروهاست که شلشدن معده را سبب میشود.
در بین بیماریها، دیابت سر دسته بیماریهایی است که بیماری عذابآور فلج معده را ایجاد میکند. هر چه قند خون بالاتر باشد این عارضه نیز شدیدتر است و با کنترل قند خون، معده حرکاتش بهتر خواهد شد.
این اختلال در واقع نوع دیگری از نوروپاتی (اختلال عصبی) دیابتی است. در صورتی که قندخون در یک دوره طولانی مدت در بیماری دیابت بالا بماند، عصب معده آسیب می بیند. در حقیقت قند خون بالا منجر به تغییرات شیمیایی در اعصاب و آسیب به عروق خونی که اکسیژن و مواد غذایی را به اعصاب حمل میکنند، می شود.
فلج معده با سختتر کردن کنترل قندخون، دیابت را بدتر میکند. وقتی غذا با تاخیر از معده وارد روده کوچک شده و جذب گردد، باعث افزایش سطح قندخون میگردد.
درمان فلج معده
فلج معده چه موقتی و به دنبال بیماریهای ویروسی شایع یا داروها رخ دهد و چه این که به دنبال بیماری مزمن و دائمی مثل دیابت باشد، باید کنترل شود.
خوردن غذاهایی با حجم کم، خوردن غذاهای آبکی و نرم و پرهیز از خوردن غذاهای چرب که مدت بیشتری در معده باقی میمانند، باعث بهبودی نسبی میشود.
همچنین بهتر است از خوردن غذاهای دیرهضم و سنگین مثل آنهایی که دارای حبوبات است، پرهیز کرد.
داروهای مختلفی هم برای این بیماری وجود دارد. متوکلوپرامید به صورت قطره، قرص و آمپول، یکی از قدیمیترین و موثرترین داروها برای درمان بیماری فلج معده است که در دیابتیها باید روزانه سه بار مصرف شود.
داروی «اریترومایسین» که برای درمان ذاتالریه استفاده میشود دارای خاصیت ایجاد حرکات معده است که میتوان از شربت یا قرص آن برای درمان کم تحرکی معده استفاده کرد.
داروی «دومپریدون» که در سالهای اخیر وارد داروخانههای ایران شده است نیز هم خانواده متوکلوپرامید است و میتوان برای درمان این بیماری از آن استفاده کرد.
البته باید به خاطر داشته باشید که هر نوع دارویی را باید با تجویز پزشک متخصص و تحت نظر وی مصرف کنید، نه به طور خودسرانه.
روشی جدید برای درمان فلج معده
در این روش با استفاده از تحریک الکتریکی معده می توان تاخیر تخلیه معده را در مبتلایان به فلج معده درمان کرد.
دانشمندان دانشکده کک در دانشگاه کالیفرنیا جنوبی در لس آنجلس، 29 بیمار مبتلا به نوع ناتوان کننده این بیماری را که برای جراحی و خارج ساختن کامل معده به بیمارستان آمده بودند را مورد بررسی قرار دادند و دستگاه محرک معده با جریان الکتریکی در بدن آنها کاشته شد.
این وسیله نشانه های بیماری را درمان می کند و بیمار بدون خارج ساختن معده می تواند دقیقا مانند یک فرد سالم از طریق دهان غذا بخورد.
وزن بیمار افزایش می یابد، تعداد دفعات تخلیه معده افزایش یافته و زمان تخلیه معده کم می شود.
این روش درمانی به راحتی می تواند جایگزین عمل جراحی خارج ساختن معده شود.
از این روش می توان در افرادی که به درمان های دارویی پاسخ نمی دهند و بیمارانی که به دلیل اختلال فعالیت معده و فشار معده و درد ناشی از اتساع آن دچار اختلال ضربان قلب می شوند استفاده کرد.
همچنین این روش درمانی جدید را می توان در بیمارانی که دچار عوارض بیماری هایی مانند سوء تغذیه هستند به کار گرفت.
مشکلات ناشی از فلج معده
باقی ماندن طولانی مدت غذا در معده، به دلیل خاصیت مخمری غذا می تواند مشکلاتی مانند رشد باکتری ها را بوجود آورد.
همچنین ممکن است غذای باقیمانده به صورت تودههای سفت به نام bezoar درآید که میتواند منجر به ایجاد تهوع، استفراغ و انسداد در معده شود.
حتی ممکن است این تودههای سفت مسیر غذا در روده باریک را مسدود کنند که در این حالت خطرناک میشود.
پرکاری تیروئید، بزرگی کل تیروئید یا قسمتهایی از آن که اصطلاحا به آن گره
تیروئید میگویند، از دیگر اختلالاتی است که ممکن است در تیروئید بروز
کند. بزرگی تیروئید که به علت کمبود ید و اختلالات ایمنی بدن بهوجود
میآید عوارض خاصی ندارد، ولی ممکن است در موارد حاد تنگی نفس، مشکلات بلع،
اثرات فشاری و تغییرات صدای قلب را به همراه داشته باشد. اگر فردی دچار
پرکاری تیروئید باشد به عوارضی مانند ضربان زیاد قلب، کاهش وزن، مشکلات
قلبی، تعرق زیاد، پرخوری و در طولانیمدت پوکی استخوان دچار میشود.
عوارض گرههای تیروئید
بزرگ
شدن تیروئید یا گرههای تیروئید از اختلالات دیگری است که درصد کمی از
آنها میتواند بدخیم شوند. دلیل اصلی اختلالات تیروئیدی مشخص نیست ولی
عواملی وجود دارد که میتواند احتمال ابتلا به این بیماریها را افزایش دهد
یا موجب تشدید عوارض آن شود. استرس، کشیدن سیگار یا قرار گرفتن در معرض
دود آن از جمله عواملی هستند که میتوانند علائم این بیماری را تشدید کنند.
شایعترین بدخیمی غدد درونریز
به
گفته متخصصان مرکز تحقیقات پزشکی هستهای دانشگاه علوم پزشکی مشهد
کانسرهای تیروئید (سرطان تیروئید) شایعترین بدخیمی سیستم غدد درونریز به
شمار میرود، این بیماری به صورت توده گردن بدون علامت ظاهر میشود و اکثر
بیماران بهطور اتفاقی متوجه بیماری خود میشوند. انواع مختلف کانسرهای
تیروئید شامل پاپیلری، فولیکولر، مدولاری و آناپلاستیک است و در مواردی
تودههای ایجاد شده در گردن ممکن است همراه با درد، گرفتگی صدا، احساس فشار
در گردن یا ورم تودههای لنفاوی گردن نیز باشد.
این بیماری با استفاده
از نمونهبرداری تیروئید تشخیص داده میشود. گاهی از آزمایشهای تیروئیدی،
سونوگرافی و اسکن تیروئید نیز برای تشخیص کمک گرفته میشود.درمان این
بیماری جراحی و ید درمانی است، کانسر تیروئید در صورت درمان صحیح اغلب به
خوبی کنترل میشود و این درمان مانع از کاهش عمر بیمار میشود.بیشتر از 95درصد این بیماران در صورت درمان صحیح 20 سال بعد زنده هستند و مشکل عمدهای نخواهند داشت.
درمان
سرطان تیروئید با جراحی و برداشتن تمام تیروئید شروع میشود و در صورتی که
نمونهبرداری اولیه نتیجه قطعی نداشته باشد جراحی در دو مرحله انجام
میشود که در مرحله اول توده تیروئیدی حذف میشود و پس از بررسی آسیبشناسی
توده فوق و اطمینان از بدخیم بودن، بقیه تیروئید نیز جراحی میشود.
مهارت و دقت در جراحی تیروئید نقش بسیار مهمی در بهبود بیماری دارد.
براساس
اعلام این مرکز، پس از تکمیل جراحی تیروئید، بیمار لازم است به بخش پزشکی
هستهای ارجاع شود تا بقایای میکروسکوپی کانسر تیروئید توسط درمان با ید
رادیواکتیو از بین برود. در این روش مقداری ید رادیواکتیو به صورت مایع به
بیمار خورانده میشود، ید رادیواکتیو در سلولهای تیروئید و کانسر تیروئید
تجمع پیدا کرده و با تشعشع به آنها باعث از بین رفتن این سلولها میشود.
این درمان باعث میشود تا عود بیماری بهطور قابل توجهی کاهش یابد و در برخی بیماران از کاهش طول عمر بیمار جلوگیری میکند.بنا
بر تحقیقات، در گذشته کمبود ید مهمترین علت کمکاری تیروئید نوزادان در
کشورمان بوده اما با افزایش مصرف ید در نمک و رژیم غذایی، اکنون اختلال در
تشکیل ساختمان غده تیروئید بهطور اتفاقی عمدهترین علت این بیماری است.در
حالیکه تأخیر در رشد، کاهش ضریب هوشی و عقبماندگی ذهنی کودک از تبعات عدم
تشخیص این بیماری است؛ اگر کمکاری تیروئید در سنین نوزادی تشخیص داده شود
بهطور قطعی درمان خواهد شد.