ایدز ونزدیک وبینی ودیابتو تغذیه با شیر مادر

شیر مادر از نزدیک بینی جلوگیری می کند

محققان می گویند علائم بروز اغلب بیماری ها در نوزادانی که از شیر مادر تغذیه می کنند، 50 درصد از دیگر نوزادان کمتر است.

دوکوزاهگزانوئیک اسید(DHA) ماده ای است که در شیر مادر وجود دارد و می تواند عامل اصلی در بهبود رشد بصری نوزادان در آغاز تولد باشد که چنان چه نوزادان از شیر مادر تغذیه کنند، سطح این ماده در بدن شان افزایش پیدا می کند، در نتیجه مردمک ها رشد لازم را می کنند و احتمال بروز بیماری نزدیک بینی در آن ها کاهش پیدا می کند.

بیماری نزدیک بینی یکی از رایج ترین مشکلات چشمی است که بیش از 40 درصد از جمعیت آمریکا و اروپا و 70 تا 90 درصد از جمعیت آسیا به خصوص مردم سنگاپور، ژاپن و هنگ کنگ بدان مبتلا هستند.

DHA حتی برای رشد و شکل گرفتن سلول های گیرنده ی تصویر شبکیه ی چشم نیز بسیار مهم و حیاتی است.

ناگفته نماند عواملی مثل تماشای تلویزیون زیاد از نزدیک، بازی های کامپیوتری و مطالعه زیاد نیز می تواند منجر به بیماری نزدیک بینی شود. 

ایدز و تغذیه با شیر مادر

تقریباً یک سوم بچه های متولد شده از مادران مبتلا به ایدز ، در طی دوران بارداری  ، حین زایمان یا دوران شیردهی  به این بیماری مبتلا شده اند. در سال 2001، تعداد هشتصد هزار بچه ی زیر 15 سال مبتلا به ایدز تشخیص داده شدند که حدود نود درصد آنها از طریق مادرشان مبتلا شده بودند. حدود 15 تا 35 درصد از بچه های متولد شده از مادران مبتلا به ایدز، طی بارداری یا حین زایمان آلوده شده و حدود 15 درصد در طی شیردهی مبتلا شده بودند.

عواملی که احتمال انتقال HIV ( ویروس ایدز  ) را در دوران شیردهی کاهش می دهد ، شامل موارد زیر است :

1. دوره ی کوتاه تر تغذیه با شیر مادر

در بچه هایی که مدت طولانی تری از مادر مبتلا به ایدز ، شیر خورده اند احتمال ابتلا به عفونت بیشتری می باشد. دیده شده احتمال ابتلا به این بیماری در کودکانی که مدت شش ماه شیر مادر خورده اند، یک سوم کودکانی است که برای دو سال با شیر مادر تغذیه شده اند.

2. تغذیه ی انحصاری با شیر مادر در ماه های اول

عوامل ایمنی بخش موجود در شیر مادر، به ویژه مادران مبتلا به HIV ، باعث افزایش مقاومت بدن در برابر این عفونت می شود. یک مطالعه در جنوب آفریقا نشان داد که احتمال ابتلا به عفونت در کودکانی که به مدت سه ماه تغذیه ی انحصاری با شیر مادر داشته اند نسبت به کودکانی که از سایر مواد مثل آب ، آب میوه و ... استفاده کرده اند کمتر است.

3. جلوگیری و درمان مشکلات پستان

التهاب پستان، زخم نوک پستان و سایر مشکلات پستانی باعث افزایش احتمال انتقال HIV  می شود.

4. پیشگیری از ابتلا به عفونت HIV در طول شیردهی

ابتلا به عفونت در طی شیردهی باعث افزایش احتمال HIV می شود.

5. درمان سریع زخم و برفک دهان بچه

 زخم دهان  کودک باعث انتقال راحت تر ویروس به بدن او می شود.

توصیه های سازمان بهداشت جهانی و صندوق حمایت از کودکان سازمان ملل متحد (UNICEF) در رابطه با تغذیه با شیر مادر :

1. زنانی که به ایدز مبتلا نیستند و یا افرادی که وضعیت ابتلا به بیماری در آنها ناشناخته است، باید کودک را تا 6 ماه  با شیر خودشان تغذیه کنند و همچنان که شیردهی ادامه دارد، در 6-4 ماهگی تغذیه تکمیلی  مناسب را شروع کنند که این روند تا 2 سالگی یا بیشتر باید ادامه یابد.

2. همه مادران مبتلا به HIV  در زمینه خطرات و مزایای روش های تغذیه ی کودک، نیاز به مشاوره دارند و لازم است برای انتخاب روش مناسب راهنمایی شوند و بعد از اتخاذ تصمیم حمایت گردند.

3. زمانی که استفاده از جانشین های شیر مادر، قابل قبول، عملی و قابل تداوم باشد، لازم است کودک در ماه اول منحصراً با شیر مادر تغذیه شود .

4. در مورد مادران مبتلا به HIV که کودک را با شیر خودشان تغذیه می کنند، باید از روش صحیح شیرهی جهت جلوگیری از مشکلات پستان مانند زخم نوک پستان، التهاب پستان و غیره اطمینان پیدا کرد و در صورت بروز این مشکلات باید به سرعت درمان انجام شود.

5. برای به حداقل رساندن انتقال HIV از طریق تغذیه با شیر مادر، باید شرایط محلی، موقعیت شخصی فرد و خطرات همراه با تغذیه ی مصنوعی شامل سایر عفونت ها، سوء تغذیه در نظر گرفته شود.

6. مادران مبتلا به HIV که نوزاد را با شیر خودشان تغذیه می کنند باید در زمان از شیرگیری، برای جلوگیری از نتایج زیان بار تغذیه ای و روانی و حفظ سلامتی پستان ها راهنمایی و حمایت شوند.

7. زمانی که مادر مبتلا به HIV ، کودک را با شیر خود تغذیه نمی کند یا این که مدتی بعد از تولد ، شیردهی را قطع می کند برای اطمینان از برنامه ی غذایی جایگزینی کافی حداقل در 2 سال اول زندگی نیاز به مشاوره دارد.

8. زنان مبتلا به ایدز باید به مراقبت های بالینی، حمایت های تغذیه ای و مراکز مشاوره ی خانوادگی دسترسی داشته باشند.

اصول کلیدی و راهبرد

خطرات عفونت HIV با خطرات مرگ و میر و بیماری ناشی از عدم تغذیه با شیر مادر مقایسه شده است.

تغذیه با شیر مادر، نوزاد را در مقابل مرگ ناشی از اسهال  ، عفونت های تنفسی و سایر عفونت ها  محافظت می کند. تغذیه با شیر مادر علاوه بر نیازهای غذایی، نیازهای روانی نوزاد (به ویژه در ماه اول زندگی) را هم برآورده می کند.

بنابراین برای مادران مبتلا به HIV به ویژه در کشورهای در حال توسعه ، تصمیم برای دادن شیر مادر یا جانشین های شیر مثل شیر خشک و شیر گاو تغییر یافته دشوار است، در حالی که تغذیه با شیر مادر احتمال انتقال HIV به بچه را 15 درصد افزایش می دهد. مصرف جانشین های شیر، خطرات ناشی از بیماری های عفونی مثل اسهال و عفونت های تنفسی را در طول دو ماه اول زندگی کودک 6 برابر می کند. تعداد زیادی از مادران در کشورهای در حال توسعه یا نمی توانند جانشین های شیر را تهیه کنند یا به آب تصفیه شده که برای تهیه ی آن لازم است دسترسی ندارند.

همچنین در خیلی از فرهنگ ها، عدم تغذیه با شیر مادر را ننگ می دانند. مادری که مبتلا به HIV است با مشکلات زیادی روبه رو است. مثلاً در مورد سلامتی و زنده ماندن خودش، و احتمال انتقال عفونت از طریق شیر به نوزادش و نیز مشکلات سلامتی که در صورت عدم تغذیه با شیر مادر برای نوزاد او پیش می آید، نگران است.

شیر مادر از بروز دیابت دوران کودکی جلوگیری می کند

تحقیقات نشان داده که دیابت  جوانی* در کودکانی که در شش ماه اول  زندگی خود شیر گاو مصرف کرده اند، بیشتر رخ می دهد. وقتی که میکروبی وارد جریان خون می شود، سیستم ایمنی بدن پروتئین هایی بنام آنتی بادی می سازد که به این میکروب می چسبند و آن را از بین می برند.

به همین دلیل سیستم ایمنی بدن بر علیه تمام پروتئین هایی که وارد گردش خون می شوند، آنتی بادی می سازد. در بدن افراد بزرگسال بر علیه پروتئین های موجود در غذا، آنتی بادی تولید نمی شود زیرا ساختمان روده ی آنها کامل شده و نمی گذارد پروتئین های کامل موجود در غذا وارد خون شوند. ولی در ماه های اول زندگی ، به دلیل عدم تکامل ساختمان روده ی نوزاد ، سوراخ هایی در آن وجود دارد که پروتئین های غذا می توانند از آنها عبور کرده و وارد خون می شوند.

محققین نشان داده اند که شیر گاو حاوی انسولین است ، ولی کاملاً شبیه انسولین انسان نیست. بنابراین وقتی نوزاد در سه ماهه اول زندگی از شیر گاو استفاده کند، انسولین گاوی وارد جریان خونش شده و در آنهایی که مستعد ابتلا به 

دیابت  هستند باعث تولید آنتی بادی هایی می شود. این آنتی بادی ها به سلول های بتا لوزالمعده ( تولید کننده انسولین ) حمله می کنند و آنها را از بین می برند. در نتیجه باعث فقدان انسولین و بروز دیابت می شوند.

 نوزادانی  که در جریان خونشان بر علیه انسولین شیر گاو، آنتی بادی وجود دارد، خیلی بیشتر دچار دیابت می شوند.

نکاتی که باید به خاطر بسپارید :

- مادر گرامی اگر 

دیابت  در خانواده شما ارثی است، بایستی سعی کنید به نوزاد خود شیر گاو ندهید و با شیر خودتان او را تغذیه کنید.

- میزان شیوع دیابت در نوزادانی که دارای زمینه ارثی ابتلا به دیابت جوانی هستند و از شیر گاو هم استفاده می کنند خیلی بیشتر از آنهایی است که 

شیر مادرشان  را می خورند. حتی در بین نوزاد حیوانات نیز چنین مسئله ای مشاهده می شود.پی نوشت :

* دیابت جوانی : دیابت وابسته به انسولین است که معمولاً در سنین پایین اتفاق می افتد . نام دیگر آن " دیابت نوع یک" یا "IDDM ( INSULIN DEPENDENT DIABETES MELLITUS )" است.