انتروپیون به برگشت لبه پلک به سمت داخل چشم می گویند که اگر درمان نشود، باعث آسیب قرنیه و زخم آن می شود و در نتیجه منجر به کاهش بینایی می شود.
انتروپیون (Entropion) در اثر برگشتن پلک (معمولا پلک پایینی) به طرف داخل چشم ایجاد میشود. در این حالت مژه ها به سطح کره چشم (قرنیه) ساییده می شوند. انتروپیون بیشتر در پلک پایین دیده می شود.
انتروپیون به سه نوع تقسیم میشود:
1- انتروپیون مادرزادی
2- انتروپیون عودکننده یا انتروپیون اسپاستیک
3- انتروپیون سیکاتریکال (Cicatrical Entropion)
انتروپیون بیشتر در سنین 47 تا 69 سالگی بروز می کند و از نوع سوم است.
علایم
چسبندگی پلک ها
تولید چرک و ترشح در چشم
چسبندگی مژهها
التهاب چشم (ورم، قرمزی، درد، سوزش و اشکریزش) که در اثر ساییده شدن پلک و مژهها روی قرنیه ایجاد میشود.
اگر درمان نشود، باعث آسیب قرنیه و زخم آن می شود و در نتیجه منجر به کاهش بینایی می شود.
علل
- سست شدن بافت حمایت کننده از پلک، همراه با کشیده شدن عضلات پلک به سمت داخل
- التهاب مزمن چشم (از جمله آلرژی) که باعث ایجاد بافت جوشگاهی در پلک میشود.
تراخم بیماری شایعی در مناطق گرمسیری است و در گذشته در اکثر مناطق ایران بخصوص استان خوزستان شایع بوده است. این بیماری عفونی سطح کره چشم ها را درگیر کرده و باعث ناصافی و ایجاد بافت جوشگاه در سطح چشم شده و در نتیجه منجر به انتروپیون می شود.
درمان خانگی
اگر در معرض باد یا آلایندهها قرار میگیرید، از عینک یا چشمبندهای عینکمانند برای محافظت از چشم استفاده کنید.
روزانه چندین بار روی پلکها کمپرس گرم بگذارد تا التهاب و ناراحتی تخفیف یابد.
برای آماده کردن کمپرس این گونه عمل کنید:
ـ مقداری آب گرم را در یک ظرف تمیز بریزید.
ـ یک پارچه تمیز را در آب خیس کنید. آنقدر آن را بچلانید تا تقریبا خشک شود.
ـ پارچه گرم و مرطوب را به مدت 10 تا 15 دقیقه روی چشم بسته قرار دهید.
ـ پارچه را مرتباً خیس کنید و بچلانید تا مرطوب بماند.
درمان
- مصرف آنتیبیوتیک در صورت وجود عفونت
- استفاده از اشک مصنوعی
- عمل جراحی
بعضی موارد، فقط با استفاده از اشک مصنوعی و قطره آنتی بیوتیک بهبود می یابند، ولی انجام عمل جراحی توصیه شده است.
تا رسیدن نوبت عمل جراحی ممکن است از پمادهای نرم کننده سطح چشم استفاده گردد و یا با زدن چسب، پلک پایین را به سمت گونه کشیده شود تا از مالیدن بیشتر مژه ها بر روی سطح چشم جلوگیری شود.
با عمل جراحی، لبه پلک به محل طبیعی اولیه خود برگرداننده می شود و در نتیجه مژه ها دیگر به سطح چشم ساییده نمی شوند. درمان انتروپیون معمولا موفقیت آمیز است؛ گرچه ممکن است گهگاهی نیاز به عمل مجدد داشته باشد.
در چه شرایطی باید به پزشک مراجعه نمود؟
اگر یکی از موارد زیر پس از جراحی رخ دهد:
ـ درد چشم، قرمزی و حساسیت به نور
ـ تغییرات بینایی
انتروپیون (Entropion) در اثر برگشتن پلک (معمولا پلک پایینی) به طرف داخل چشم ایجاد میشود. در این حالت مژه ها به سطح کره چشم (قرنیه) ساییده می شوند. انتروپیون بیشتر در پلک پایین دیده می شود.
انتروپیون به سه نوع تقسیم میشود:
1- انتروپیون مادرزادی
2- انتروپیون عودکننده یا انتروپیون اسپاستیک
3- انتروپیون سیکاتریکال (Cicatrical Entropion)
انتروپیون بیشتر در سنین 47 تا 69 سالگی بروز می کند و از نوع سوم است.
علایم
چسبندگی پلک ها
تولید چرک و ترشح در چشم
چسبندگی مژهها
التهاب چشم (ورم، قرمزی، درد، سوزش و اشکریزش) که در اثر ساییده شدن پلک و مژهها روی قرنیه ایجاد میشود.
اگر درمان نشود، باعث آسیب قرنیه و زخم آن می شود و در نتیجه منجر به کاهش بینایی می شود.
علل
- سست شدن بافت حمایت کننده از پلک، همراه با کشیده شدن عضلات پلک به سمت داخل
- التهاب مزمن چشم (از جمله آلرژی) که باعث ایجاد بافت جوشگاهی در پلک میشود.
تراخم بیماری شایعی در مناطق گرمسیری است و در گذشته در اکثر مناطق ایران بخصوص استان خوزستان شایع بوده است. این بیماری عفونی سطح کره چشم ها را درگیر کرده و باعث ناصافی و ایجاد بافت جوشگاه در سطح چشم شده و در نتیجه منجر به انتروپیون می شود.
درمان خانگی
اگر در معرض باد یا آلایندهها قرار میگیرید، از عینک یا چشمبندهای عینکمانند برای محافظت از چشم استفاده کنید.
روزانه چندین بار روی پلکها کمپرس گرم بگذارد تا التهاب و ناراحتی تخفیف یابد.
برای آماده کردن کمپرس این گونه عمل کنید:
ـ مقداری آب گرم را در یک ظرف تمیز بریزید.
ـ یک پارچه تمیز را در آب خیس کنید. آنقدر آن را بچلانید تا تقریبا خشک شود.
ـ پارچه گرم و مرطوب را به مدت 10 تا 15 دقیقه روی چشم بسته قرار دهید.
ـ پارچه را مرتباً خیس کنید و بچلانید تا مرطوب بماند.
درمان
- مصرف آنتیبیوتیک در صورت وجود عفونت
- استفاده از اشک مصنوعی
- عمل جراحی
بعضی موارد، فقط با استفاده از اشک مصنوعی و قطره آنتی بیوتیک بهبود می یابند، ولی انجام عمل جراحی توصیه شده است.
تا رسیدن نوبت عمل جراحی ممکن است از پمادهای نرم کننده سطح چشم استفاده گردد و یا با زدن چسب، پلک پایین را به سمت گونه کشیده شود تا از مالیدن بیشتر مژه ها بر روی سطح چشم جلوگیری شود.
با عمل جراحی، لبه پلک به محل طبیعی اولیه خود برگرداننده می شود و در نتیجه مژه ها دیگر به سطح چشم ساییده نمی شوند. درمان انتروپیون معمولا موفقیت آمیز است؛ گرچه ممکن است گهگاهی نیاز به عمل مجدد داشته باشد.
در چه شرایطی باید به پزشک مراجعه نمود؟
اگر یکی از موارد زیر پس از جراحی رخ دهد:
ـ درد چشم، قرمزی و حساسیت به نور
ـ تغییرات بینایی
میگرن یک سردرد با دردهای ضرباندار است که معمولا در یک طرف سر بیشتر است. شدت این درد آنقدر زیاد است که مانع انجام فعالیت های روزانه می شود.
اگر این درد درمان نشود، ممکن است 4 ساعت تا 3 روز طول بکشد.
برخی غذاها، استرس و برخی هورمون ها می توانند باعث بدتر شدن میگرن گردند.
علائم میگرن
- دردهای ضربان دار یک طرفه با دو طرفه در نزدیکی شقیقه ها، پیشانی و چشم ها
- حساسیت به نور، صدا و یا کارهای ساده ای مانند بالا رفتن از پله ها
- تهوع و استفراغ
- مشکلات بینایی
- درد می تواند ناتوان کننده باشد و فرد را از کار و زندگی عادی دور کند.
دیدن هاله نور
حدود 20 درصد افرادی که از میگرن رنج می برند، 20 دقیقه تا یک ساعت قبل از شروع درد، هاله ای از نور را می بینند.
آنها ممکن است چراغهایی چشمک زن، خطوط نورانی و یا نقاط نورانی را جلوی چشم خود ببینند.
همینطور ممکن است دچار تاری دید شوند. این نوع میگرن را به نام میگرن کلاسیک می خوانند.
- زنان سه برابر بیشتر از مردان مبتلا به این نوع سردردها می شوند.
- اگر در خانواده شما فردی مبتلا به میگرن باشد، شما هم به احتمال زیاد دچار این سردرد می شوید.
- کارشناسان بر این باورند که میگرن مربوط به جهش ژن هایی است که مناطق خاصی از مغز را تحت تاثیر قرار می دهند.
- افراد افسرده، افراد مبتلا به صرع، آسم، سکته مغزی و برخی دیگر از بیماری های عصبی و ارثی ممکن است دچار سردردهای میگرنی گردند.
میگرن و کودکان
حدود 5 درصد از کودکان دچار سردردهای میگرنی می شوند.
بعد از بلوغ، بیشتر دختران دچار این سردرد می شوند.
کودکان دچار میگرن، دچار سردرد، دل درد و استفراغ می گردند.
اگر کودکان دارای علائمی چون لرزش پا، رنگ پریدگی، ایرادگیری و یا دارای حرکات غیرارادی چشم و استفراغ شوند، به نوعی از میگرن به نام سرگیجه خوش خیم مبتلا هستند.
میگرن و سالمندان
اغلب، سردردهای میگرنی بین سنین 20 تا 60 سالگی رخ می دهد.
با افزایش سن، تعداد بروز این نوع سردرد و شدت آن بسیار کم می شود تا به طور کلی از بین برود.
علت میگرن
دلیل واقعی این سردرد هنوز مشخص نیست.
دانشمندان معتقدند که علت میگرن وابسته به موادشیمیایی مغز، عروق خونی و اعصاب درگیر در مغز می باشد.
علائم هشداردهنده میگرن
برخی افراد قبل از شروع درد میگرن، تغییرات خلق و خو دارند.
آنها ممکن است بسیار هیجان زده، تحریک پذیر و یا افسرده شوند.
همچنین ممکن است این افراد بسیار خسته باشند، خمیازه بکشند و ضعف عضلانی را تجربه کنند.
این علائم هشدار دهنده، 24 ساعت قبل از بروز سردرد رخ می دهند.
اضطراب و استرس
استرس یکی از مواردی است که باعث تشدید سردردهای میگرنی می گردد.
تمرین حفظ آرامش اعصاب می تواند برای رفع استرس مفید باشد.
به آرامی دم و بازدم را انجام دهید و اجازه دهید هوا به آرامی وارد ششهایتان گردد و سپس به آرامی از بدن خارج شود.
برخی افراد برای رهایی از اضطراب و استرس، فکرهای خوب می کنند و یا به ورزش مورد علاقه خود می پردازند.
بازتاب نور
میگرن ممکن است توسط علت خاصی شروع شود، مانند: سوسو زدن نورها.
این سوسو زدن نور می تواند بازتابی از سطح برف، آب و یا لامپ نور و یا صفحه تلویزیون باشد.
برای جلوگیری از بروز سردرد میگرنی شما باید در بیرون منزل از عینک آفتابی و در داخل منزل از لامپ های فلورسنت استفاده کنید.
کمبود خواب یا غذا
افراد مبتلا به میگرن باید الگوی منظمی برای خوابیدن و غذاخوردن داشته باشند.
در اثر نخوردن غذا، قند خون پایین می آید که می تواند باعث تشدید حملات میگرنی گردد. مصرف زیاد قند نیز می تواند موجب بالا رفتن ناگهانی قند خون و سپس پایین آمدن ناگهانی آن گردد.
برای جلوگیری از سردرد میگرنی، در طول روز مایعات بنوشید تا دچار کم آبی بدن نگردید و حداقل 6 تا 8 ساعت در شب بخوابید.
تغییرات هورمونی در بدن
بسیاری از زنان، در دوران عادت ماهیانه و در اثر کاهش هورمون استروژن دچار سردرد میگرنی می شوند. این حملات میگرنی، چند روز قبل و یا در طی دوره عادت ماهیانه رخ می دهد.
برخی زنان قبل از شروع سردرد، داروهای مسکن و یا داروهای ضد بارداری مصرف می کنند تا آرام باشند. اما در برخی دیگر، استفاده از قرص های ضدبارداری اثری بر میگرن ندارد.
خوردن برخی موادغذایی باعث شروع سردرد میگرنی می شود، یا آن را بدتر می کند.
این غذاها عبارتند از: مونوسدیم گلوتامات (ماده افزودنی در برخی غذاهای آماده)، پنیر کهنه، کاکائو، سس سویا و گوشت های فراوری شده مثل سوسیس و کالباس.
تیرامین
غذاهایی که به مدت طولانی ذخیره شده اند، غذاهای تخمیر شده و غذاهای کهنه دارای مقدار زیادی تیرآمین می باشند. تیرآمین از تجزیه اسید آمینه تیروزین بوجود می آید.
تیرآمین ممکن است باعث انقباض و انبساط عروق خونی شود و حملات میگرنی را بدتر کند.
برخی کارشناسان توصیه می کنند برای جلوگیری از بروز سردرد، غذاهای تخمیرشده و یا کهنه از قبیل پنیر، سس سویا و ترشی را مصرف نکنید.
کافئین، کمک کننده یا آزار دهنده؟
بیشتر افراد دچار حملات میگرنی، بدون هیچ مشکلی، می توانند 1 تا 2 فنجان در روز کافئین (قهوه) مصرف کنند.
اما مصرف زیاد کافئین هم، هنگامی که اثر آن از بین برود، می تواند منجر به بروز سردرد شود.
اگر به یکی از داروخانهها یا سوپرمارکتهای سطح شهر مراجعه کنید، انواع دهانشویهها را خواهید یافت که ممکن است موجب سردرگمی شما در انتخاب دهانشویه مناسب شود. برخی از آنها حس طراوت و تازگی به دهان میبخشند و بوی بد دهان را از بین میبرند، برخی دیگر نیز به دلیل داشتن فلوراید میتوانند از پوسیدگی دندانها جلوگیری کرده و پوسیدگیهای اولیه دندانها را ترمیم کند، اما برخی دیگر از دهانشویهها نیز آثار درمانی دارند و در کنترل بیماریهای لثه موثرند.حتما باید به این نکته دقت داشت که دهانشویهها جای مسواک و نخ دندان را نمیگیرند و استفاده نابجا از آنها ممکن است موجب پنهانسازی پوسیدگی دندان و در نتیجه تاخیر در درمان بیماریهایی مانند التهاب شدید لثه و عفونتهای چرکی دهان و لثه شود.در صورتی که پس از مسواک زدن کامل، دهان هنوز بوی بدی داشته باشد، تشخیص بیماریهای لثه ارزش دارد. در این شرایط نباید آن را با دهانشویههای معطر پوشاند و باید به دندانپزشک مراجعه کرد. این دندانپزشک با اشاره به دهانشویههای دارای فلوراید عنوان کرد: فلوراید در برخی دهانشویهها ماده اصلی است و در برخی دیگر جزئی از فرمولاسیون دارویی برای پیشگیری از پوسیدگی دندان است.
استفاده از دهانشویه حاوی فلوراید در افرادی که ریسک ابتلا به پوسیدگیهای پیشرونده و وسیع را دارند، توصیه میشود. استادیار دانشکده دندانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی جندیشاپور اهواز ادامه داد: افرادی که از داروهای کاهنده فشار خون استفاده میکنند و به همین دلیل دچار زروستومی یا خشکی دهان شدهاند، افرادی که از دخانیات یا مواد مخدر استفاده میکنند، افرادی که به دلیل مشکلات جسمی یا ذهنی قادر به مسواک زدن یا نخ دندان کشیدن نیستند، کودکان و نوجوانانی که دندانهای دائمی آنها تازه در حال رویش بوده و میزان فلوراید موجود در ساختار دندانی آنها ناکافی است، از گروههای دارای ریسک بروز پوسیدگیهای پیشرونده هستند و از استفاده از دهانشویههای حاوی فلوراید سود میبرند.مصرف دهانشویه حاوی فلوراید در کودکان زیر 6 سال، به علت ناتوانی در کنترل رفلکس بلع توصیه نمیشود، مگر این که فرد در منطقهای زندگی کند که آب آشامیدنی فاقد فلوراید بوده و استفاده سیستمیک فلوراید مدنظر باشد. اگر هنگام تشکیل تاج دندانها، فلوراید بیشتر از میزان مورد نیاز به دندانها برسد، موجب بروز پدیده فلوئوروزیس در دندانها میشود.
استفاده از دهانشویه حاوی سدیم فلوراید 0/2 درصد به شکل هفتگی یا دهانشویه حاوی سدیم فلوراید 0/05 درصد به صورت روزانه (پس از مسواک دندانها و قبل از خواب) تجویز میشود. وی عنوان کرد: جامعه دندانپزشکی آمریکا کلرهگزیدین 0/2 درصد را مورد تایید قرار داده است. کلرهگزیدین در سال 1954 در انگلستان به عنوان ضدعفونیکننده زخم، نظافتکننده پوست و ضدعفونیکننده قبل از جراحی به بازار عرضه شد. سپس در دهه 1970 میلادی به عنوان مادهای ضدپلاک میکروبی دهان معرفی شد و استفاده از آن در دندانپزشکی افزایش یافت. از دهانشویه کلرهگزیدین در مطب دندانپزشکی و در منزل نیز استفاده میشود.در خانه به صورت موقت زمانی که مسواک زدن امکانپذیر نیست، میتوان از دهانشویه به عنوان جانشین مسواک استفاده کرد. مثلا زمانی که به دنبال جراحی دهان یا جراحیهای لثه و به دلیل وجود زخم و بخیه امکان استفاده از مسواک وجود ندارد، با کنترل شیمیایی پلاک میکروبی، بهبود زخم و جراحات دهانی تسریع میشود.
بهتر است دهانشویه کلرهگزیدین نیم ساعت بعد از مسواک استفاده شود تا حداکثر قدرت ضدباکتریایی خود را حفظ کند. اثربخشی این دهانشویه به دوز مصرف آن بستگی دارد و نه به غلظت آن. به همین دلیل در صورتی که پزشک شما پس از جراحی برایتان دهانشویه کلرهگزیدین تجویز کرده و با مزه تلخ آن مشکل دارید، میتوانید با استفاده از آب آن را رقیق کنید. دوز درمانی دهانشویه کلرهگزیدین مصرف 10 تا 20 میلیگرم از دهانشویه با غلظت 0/12 تا 0/2 درصد است.برای اندازهگیری میزان دهانشویه میتوانید از در قوطی دهانشویه به عنوان پیمانه استفاده کنید.دهانشویه را دو بار در روز (بعد از صبحانه و قبل از خواب) با محلول 0/2 درصد استفاده کنید و به مدت 30 تا 60 ثانیه در دهان نگهدارید. برای تاثیر بهتر دهانشویه، پس از استفاده کردن از آن، تا 30 دقیقه از شستن دهان و نوشیدن مایعات پرهیز کنید.کلرهگزیدین طعم ناخوشایندی دارد و میتواند موجب تغییرات موقتی در حس چشایی شود. بهویژه این تاثیر در مورد طعم شوری مصداق دارد و موجب بیمزه شدن غذا میشود و این تغییر به غلظت کلرهگزیدین بستگی دارد. همچنین کلرهگزیدین موجب پدید آمدن رنگ قهوهای بر روی دندانها و پرکردگیهای همرنگ دندان و مخاط دهان و زبان میشود. این تغییر رنگ خارجی بوده و توسط بالیشینگ دندان برطرف میشود.
کلرهگزیدین با تاثیر بر تجزیه گلوکز باکتریها از تولید اسید توسط آنها جلوگیری میکند و محیط را قلیایی نگه میدارد که این عامل زمینه را برای تشکیل جرم فوق لثهای آماده میکند. موارد کمی از تورم یک طرفه یا دو طرفه گلو در اثر مصرف کلرهگزیدین گزارش شده است اما تهوع، استفراغ، دردهای شکمی، تنگی نفس و اختلال هوشیاری از عوارض بلع اتفاقی کلرهگزیدین و ستیل پیریدینیوم است که باید بلافاصله با مرکز فوریتهای پزشکی تماس گرفت.برخی دندانپزشکان به عنوان درمان کمکی برخی از بیماریهای دهان و دندان با پاکسازی و بهبود پس از جراحیهای دهان و دندان، دهانشویههای حاوی آباکسیژنه یا سرم شستوشو تجویز میکنند. مصرف درازمدت دهانشویههای اکسیژنه موجب تحریک بافت نرم، از دست رفتن کلسیم سطوح دندانها و ایجاد لکههای سیاه روی زبان میشود که گاهی اوقات از آن به عنوان زبان مودار یاد میشود. به طور معمول نمیتوان دهانشویه را به عنوان جایگزین مسواک در کنترل پلاک میکروبی و تمیز کردن سطوح دندانی استفاده کرد، بلکه بهتر است استفاده از آن به همراه مسواک زدن و در تکمیل آن به کار آید.
در بسیاری از موارد افراد اظهار میکنند که از نمک برای مسواک زدن استفاده میکنند که توصیه میشود از این کار به شدت پرهیز شود. زیرا نمک خاصیت سایندگی مسواک را بالا میبرد و موجب سایش دندانها شده و در بعضی موارد منجر به سایش و تحلیل لثه و بروز حساسیتهای دندانی میشود.استفاده از دهانشویه آب نمک به جای مسواک زدن یا نخ دندان توصیه نمیشود؛ زیرا قدرت حذف پلاک دندانی را که عامل بروز پوسیدگی دندانی و بیماریهای لثهای است، ندارد.
خواب و کیفیت آن از مسائل مهم در بهداشت روان افراد به ویژه در سالمندان است. اختلال در میزان خواب و کیفیت آن با خستگی، بی حوصلگی، سردرد، خواب آلودگی روزانه و بسیاری دیگر از عوارض جسمانی می تواند همراه گردد.
محرومیت از خواب، مشکل شایعی است. بر خلاف برداشت عمومى، سالخوردگى لزوما موجب بروز مشکلات خواب نمی شود. ضمنا صحت ندارد که بگوییم پیران، همزمان با افزایش سن کمتر نیازمند خواب هستند. منظره چرت زدن فردی کهنسال در وقتی نامناسب، نشان دهنده محرومیت شدید خواب است.
طبق نظر کارشناسان، سالمندان روز هنگام به خواب مىروند، زیرا در طول شب، خواب شیرین به چشمانشان راه نمىیابد. پیران مسنتر، به همان میزان جوانى یعنى شبى حدود هشت ساعت، به خواب احتیاج دارند.
پس اگر سن و سال، رباینده خواب نیست، پس علت چیست؟
خواب در افراد سالمند چه تغییری می کند؟
همزمان با سایر تغییرات فیزیولوژیک در اعضای بدن از جمله سیستم اعصاب، در خواب سالمندان نیز تغییرات طبیعی بروز می کند که این تغییرات به معنی اختلال در خواب محسوب نمی شود.
از جمله مدت زمان به خواب رفتن ممکن است طولانی تر شود، یعنی زمان به رختخواب رفتن یا شروع خواب کمی بیش از زمان مورد انتظار طول بکشد.
طول مدت خواب شبانه کمتر می شود
طول مدتی که فرد در خواب عمیق به سر می برد کمتر می شود، به عبارت دیگر بر طول مدت خواب سبک و سطحی فرد افزوده می گردد.
خواب ممکن است بریده بریده شود و فرد سالمند در طول مدت خواب شبانه خود چند بار از خواب بیدار شود و مجددا به خواب رود.
در افراد سالمند معمولا خواب جلو می افتد، به این معنی که زمان شروع خواب و بیدار شدن در صبح زودتر از گذشته رخ می دهد.
میزان خواب آلودگی در طول روز ممکن است در برخی از سالمندان به ویژه در سنین بالاتر افزایش یابد.
طول مدت خواب REM یعنی دوره ای از خواب که به دیدن رویا مربوط می شود، معمولا در افراد سالمند تغییر نمی کند.
مدت زمان خواب طبیعی حدود 6 تا 9 ساعت است که در نزد افراد مختلف متفاوت است.
تغییرات و عوامل زیر می تواند به اختلال خواب در سالمندان منجر شود
- عدم رضایت از زندگی می تواند به خواب کوتاه شبانه و خواب طولانی در روز منجر گردد.
- فقدان تعاملات اجتماعی می تواند به خواب طولانی در روز منجر گردد.
- خانم ها در معرض اختلال خواب بیشتری قرار دارند.
- اضطراب و افسردگی می تواند به کاهش کیفیت خواب و دیر به خواب رفتن منجر شود.
شایع ترین علل اختلال خواب
مشکلات پزشکی و روانپزشکی که با بی خوابی مرتبط شناخته شدهاند عبارتند از:
بیماریهای دید، نارسایی قلبی، آرتریت مزمن، سندرمهای مزمن، سکته مغزی، دیابت، بیماری آلزایمر، بیماری پارکینسون، بیماریهای گوارشی، افسردگی، اضطراب، اختلالات خوابی مانند حرکات متناوب اندام در خواب و سندرم پای بیقرار و آپنه انسدادی خواب که باعث انسداد مجاری تنفسی فوقانی و قطع تنفس میشود.
همچنین برخى از عوامل بازدارنده خواب عبارتند از:
- بیمارىهاى جسمی همچون ورم مفاصل، ناتوانىهاى جسمى یا ناراحتىهاى ریوى
- بیماری روانپزشکى مانند افسردگى
- بیمارى قلبى، مرض قند (دیابت)، نارسایى کلیوى و تنگى نفس
- نشانه هاى مراحل زیستى نظیر دوره بعد از یائسگى و گرگرفتگىها
- پارهاى داروهاى تجویزى
- خر و پف کردن به ویژه آن طور که در میان افراد چاق معمول است.
- نشانگان پاهاى بی قرار، نوعى اختلالات حرکتى عصبى است که با تمایل مقاومتناپذیر براى حرکت دادن اعضا متمایز مىگردد. احساسات ناخوشایند گزگز کردن، خزش و کشش با نشانگان پاهاى بی قرار عمدتا در پاها رخ مىنماید و شبها شدیدتر شده و در سراسر شب، خواب را براى این گروه دشوار مىسازد.
توصیه هایی براى خواب کهنسالان
* فرد سالخورده را تشویق کنید که حتى در روزهاى تعطیل، سر ساعت بخوابد و بلند شود. این عمل سبب تقویت چرخه خواب و بیدارى بدن شده و موجب بهتر خوابیدن او در شب مىگردد.
* پیرها باید پیش از خواب، از خوردن و آشامیدن زیاد خوددارى کنند. رعایت این مورد سبب مىگردد که آنان در طول خواب شب به دستشویى نروند.
* آنها نباید شبها کافئین بنوشند و یا سیگار بکشند، زیرا این مواد، آن ها را از خواب بازمىدارند. معلوم شده است که سیگار کشیدن در شب، موجب بروز نشانههاى ترک اعتیاد بوده و مبادرت بدان در بستر، خطرناک نیز مىباشد.
* ورزش مرتب، موجب خواب آرام بخش تر مىگردد.
* حتما از تماشای تلویزیون یا مطالعه در بستر، پرهیز کنند.
* برای شام، غذای سبک و یک لیوان شیر ولرم بخورند.
* قبل از خواب، در صورت امکان دوش آب گرم بگیرند.
* تشک را بررسى نمایید. اگر ناصاف یا کاملاً کهنه است، آن را نو کنید. تشکى را انتحاب کنید که نرم و راحت باشد.
* برخی داروها ممکن است خواب ایشان را دچار اختلال کنند. حتما قبل از شروع مصرف این داروها به پزشک خود بگویید که برای خوابیدن مشکلی ایجاد نشود، تا در صورت نیاز مقدار یا نحوه مصرف یا زمان مصرف داروها بهوسیله پزشک تغییر کند.
* یکى دیگر از عوامل بیدارى شبانه، خُر و پف کسى است که نزدیک فرد سالمند خوابیده است. از این رو باید از او بخواهند که در اتاق دیگر بخوابد تا هر دو خواب شبانه راحتترى داشته باشند.
* چنان چه بىخوابى خیلى شدید باشد، قرصهاى خوابآور آخرین علاج است. با این حال، نظر پزشک را جویا شوید. اوست که مىتواند قرص خواب تجویز کند که اولاً به مقدار مناسب بوده و ثانیا با سایر داروهاى فرد سالمند تداخل نداشته باشد.
ادامه مطلب ...
اگر فرزند، پدر و مادر به ظاهر سالمی به این بیماری مبتلا شود، نشان می دهد که هم پدر و هم مادر ژن نهفته این بیماری را داشته اند و به فرزند خود منتقل کرده اند.
در کودک مبتلا به این بیماری، مقدار زیادی فنیل آلانین تجزیه نشده و مشکلات زیادی را برای سلامتی فرد ایجاد می کند.
به شدیدترین حالت این بیماری که عقب ماندگی دائمی ایجاد می کند، فنیل کتونوریای کلاسیک گویند.
اما این بیماری حالت خفیف تری هم دارد که در این حالت، افراد مبتلا با رعایت یک رژیم غذایی خاص، از ابتلا به عقب ماندگی ذهنی و مشکلات عقلی در امان می مانند.
علائم فنیل کتونوری
نوزادانی که با این مشکل به دنیا می آیند، در بدو تولد هیچ علامت خاصی ندارند، اما چند ماه بعد از تولد، علائم خفیف تا شدید از خود بروز می دهند که شامل موارد زیر است :
عقب ماندگی ذهنی
مشکلات رفتاری
مشکلات قلبی
تولد با وزن کم
تشنج
لرزش در حرکات دست و پا
بیش فعالی
توقف رشد
لکه های پوستی (اگزما)
اندازه کوچک سر
بوی کپک زدگی در نفس کودک که به دلیل تجمع زیاد فنیل آلانین و عدم تجزیه آن صورت می گیرد.
پوست روشن و چشمان آبی
نوزادان با رنگ روشن پوست (اگر در مقایسه با والدین و اطرافیانشان رنگ روشن تری داشتند) مستعد ابتلا به این بیماری هستند و باید بررسی دقیقی روی آنها انجام گیرد.
زنان مبتلا به این بیماری، فاکتورهای لازم برای انتقال این بیماری را به جنین خود را دارند. این زنان اگر قبل از بارداری و طی بارداری رژیم خاصی را دنبال نکنند، فنیل آلانین خونشان بالا رفته و به جنین آسیب می رساند.
رژیم غذایی این افراد باید تحت نظر پزشک باشد تا مبادا فنیل آلانین رژیم روزانه شان، از حد خاصی بالاتر رفته و آسیب به جنین را به دنبال داشته باشد.
طرح غربالگری برای نوزادان مبتلا به فنیل کتونوریا
در خیلی از کشورهای توسعه یافته طرح غربالگری برای تشخیص این بیماری انجام می گیرد.
طی دو تا پنج روز پس از تولد نوزاد، این تست انجام می گیرد.
برای انجام این تست، مقداری از خون پاشنه پای نوزاد را می گیرند و روی آن آزمایش می کنند. اگر در خون نوزاد ناهنجاری های متابولیکی وجود داشت، آن را تشخیص می دهند.
این تست طی 24 ساعت پس از تولد کودک که هنوز شیر نخورده انجام نمی گیرد، زیرا نتیجه تست مورد تایید نمی باشد.
اگر این تست بر روی نوزادان شهر شما انجام نمی گیرد، نوزاد خود را حتما پس ترخیص از بیمارستان نزد پزشک ببرید تا آزمایش مربوطه را روی نوزاد شما انجام دهد و از عدم ابتلای نوزاد خود به این بیماری مطمئن شوید.
درمان فنیل کتونوری
در حال حاضر، درمان قطعی برای این بیماری وجود ندارد، ولی در آینده با توجه به امکاناتی که ژن درمانی در اختیار بشر قرار می دهد می توان امیدوار به درمان بود.
مهم ترین بخش درمان این بیماری، پیروی از رژیم غذایی خاص این بیماری است.
این افراد (از بزرگ و کوچک) باید ازرژیم غذایی محدودی استفاده کنند، زیرا در بسیاری از غذاهای روزانه که افراد معمولی استفاده می کنند، مقداری فنیل آلانین وجود دارد که برای آنها مضر می باشد.
این افراد باید از خوردن گوشت، مرغ، ماهی، تخم مرغ، آجیل و خشکبار، پنیر، شیر و حبوبات خودداری کنند و غذاهای نشاسته ای مانند برنج، سیب زمینی، نان، ماکارونی و ذرت را نیز بسیار کم مصرف کنند.
ادامه مطلب ...پریدن پلک چشم، اسپاسم ها (گرفتگی عضلات) و گاهی پلک زدن ها، تکراری و غیر قابل کنترل هستند که معمولا در پلک بالایی رخ می دهد.
این انقباضات (blepharospasm) معمولا بر عضلات هر دو چشم تاثیر می گذارند. اگر شما دچار این حالت باشید، ممکن است یک حرکت غیر ارادی را که هر چند ثانیه، یک تا دو دقیقه طول می کشد و یا عود می کند تجربه کنید.
اکثر مردم دچار انقباضات جزئی پلک چشم در طول زندگی خود می شوند. علل آن عبارتند از:
- خستگی
- استرس
- کافئین (مثل قهوه)
شکل جزئی پریدن پلک، بی ضرر و بدون درد است. این حالت معمولا خود به خود از بین می رود. اما می تواند آزاردهنده هم باشد، به ویژه در شرایطی که اسپاسم (انقباض عضلانی) به اندازه کافی قوی باشد و پلک ها را به طور کامل ببندد.
در برخی موارد، انقباض پلک مدت طولانی ادامه دارد. برخی افراد، اسپاسم های مکرر در طول روز را تجربه می کنند. علائم می توانند روزها، هفته ها یا حتی ماه ها بعد دوباره برگردند. این حالت می تواند استرس های روحی زیادی ایجاد کند و با زندگی فرد تداخل داشته باشد.
گاهی اوقات، انقباضات و زنش پلک می تواند نشانه ای از مشکلات دیگر چشم باشد، از قبیل:
- بلفاریت (التهاب پلک)
- خشکی چشم
- حساسیت به نور
- ناخنک چشم
به ندرت می تواند نشانه ای از یک اختلال مغزی یا عصبی باشد، مانند:
- فلج بل
- دیستونی
- بیماری پارکینسون
- تیک عصبی
زنش و انقباض پلک همچنین می تواند عارضه برخی داروها باشد. رایج ترین داروهای مطرح در این مورد، داروهای مورد استفاده در درمان جنون و صرع می باشند.
انواع انقباض پلک
سه نوع متداول از زنش و انقباض پلک وجود دارد:
1- زنش پلک جزئی
2- انقباض پلک (blepharospasm) خوش خیم
3- اسپاسم نیمه صورت
1- زنش پلک جزئی اغلب در ارتباط با عوامل زندگی ایجاد می شود، مانند:
- خستگی
- استرس
- کمبود خواب
- استفاده از الکل، تنباکو و یا کافئین
این حالت هم چنین می تواند به دلیل تحریک سطح چشم (قرنیه) یا غشاهای پوشاننده پلک (ملتحمه) ایجاد شود. گاهی اوقات علت زنش پلک جزئی ناشناخته باقی می ماند که تقریبا در همه موارد، بی ضرر و بدون درد است.
2- انقباض پلک خوش خیم معمولا در اواسط تا اواخر دوران بزرگسالی ایجاد می شود و به تدریج توسعه می یابد. این حالت در زنان دو برابر مردان است.
به طور معمول، انقباض پلک خوش خیم با تحریک بیش از حد چشم یا چشمک زدن مکرر شروع می شود و عوامل زیر می توانند آغازگر آن باشند:
- خستگی
- استرس
- عوامل محرک مانند نور، باد و یا آلودگی هوا
به تدریج که وضعیت بدتر می شود، ممکن است منجر به افزایش حساسیت نسبت به نور، تاری دید و انقباض عضلات صورت شود. در موارد شدید، اسپاسم می تواند آن قدر شدید باشد که پلک را تا چند ساعت بسته نگه دارد.
محققان بر این باورند که این بیماری ممکن است ترکیبی از عوامل محیطی و ژنتیکی باشد. با وجودی که این بیماری معمولا به صورت تصادفی رخ می دهد، گاهی در خانواده ها به صورت ارثی تکرار می شود.
3- اسپاسم نیمه صورت بسیار نادر است و باعث درگیری عضلات دیگری غیر از عضلات پلک می شود. این حالت معمولا شامل عضلات اطراف دهان نیز می شود. بر خلاف انواع دیگر زنش و انقباض پلک، معمولا تنها یک طرف صورت را درگیر می کند.
در اغلب موارد، اسپاسم نیمه صورت ناشی از فشار یک شریان بر روی عصب عضلات صورت می باشد.
چه موقع باید به چشم پزشک مراجعه کرد؟
- انقباض یا اسپاسم اطراف چشم
- اسپاسم صورت که بیشتر از یک هفته طول بکشد
- زنش پلکی که بیش از یک هفته هم چنان ادامه داشته باشد
- انقباضی که به طور کامل پلک شما را ببندد.
- اسپاسم عضلانی که درگیری عضلات دیگر صورت را نیز ایجاد کند
- قرمزی، تورم و یا ترشح از چشم
- افتادگی پلک فوقانی
درمان
در اغلب موارد، زنش پلک جزئی حتی بدون این که شما متوجه شوید از بین می رود.
اگر خشکی چشم باعث سوزش قرنیه یا ملتحمه و تحریک چشم شود، درمان آن با اشک مصنوعی باعث بهبود می شود.
تا کنون، پزشکان درمان موفقی برای انقباض پلک خوشخیم نیافته اند. اما گزینه های مختلفی برای کاهش شدت آن به کار می روند.
شایع ترین این درمان ها استفاده از سم بوتولینوم (که هم چنین به عنوان بوتاکس یا Xeomin شناخته می شود) است. بوتاکس به طور معمول برای بیماران مبتلا به اسپاسم نیمه صورت توصیه می شود. هنگامی که در مقادیر بسیار کم به عضلات چشم تزریق می شود، ممکن است اسپاسم را برای چند ماه کاهش دهد، اما تاثیر آن به تدریج کاهش می یابد و تکرار آن ضروری است.
درمان های جایگزین برای انقباض خوشخیم پلک عبارتند از:
- طب سوزنی
- هیپنوتیزم
- کایروپرکتیک
- تغذیه درمانی
اما مزایای این درمان ها از طریق مطالعات علمی ثابت نشده است.
اگر درمان های دیگر با شکست رو به رو شوند، روش جراحی گزینه آخر است.
هم چنین به طور کلی برای بیماران مبتلا به اسپاسم نیمه صورت از روش جراحی مغز و اعصاب برای کاهش فشار شریان بر روی عصب صورت استفاده می شود.
در حالی که چنین اقدامات جراحی معمولا نتایج دائمی ایجاد می کنند، ولی می توانند منجر به عوارض جدی نیز شوند. علاوه بر این، هر گونه عوارض جانبی به احتمال زیاد به طور دائمی باقی می ماند.
عفونت گوش در بچه ها شایع است، اما میتواند در هر سنی رخ دهد و علامت اصلی آن، درد گوش و احساس ناخوشایند در گوش است. درمان اصلی استفاده از مسکن است. به مصرف آنتی بیوتیک معمولا نیازی نیست، اما در برخی موارد باید تجویز شود. عفونت معمولا ظرف چند روز از بین میرود.
عفونت گوش میانی چیست؟
عفونت گوش میانی هنگامی اتفاق میافتد که باکتری ها به گوش میانی حمله کنند.
گوش میانی شامل پرده صماخ و فضای پشت آن است. به عفونت گوش میانی گاهی اوقات "اوتیت مدیا" میگویند.
البته یک نوع دیگر از عفونت مجرای شنوایی هم وجود دارد که در اثر عفونت گوش خارجی رخ میدهد و به آن "اوتیت اکسترن" میگویند.
چگونه عفونت گوش اتفاق میافتد؟
فضای کوچک پشت پرده صماخ در حالت طبیعی، پر از هوا است. این فضا از طریق یک مجرای باریک به نام لوله استاش به حلق متصل میشود.
فضای گوش میانی برخی اوقات پر از ترشحات یا مایع میشود و برخی اوقات در اثر تماس با سرما، این ماده مخاطی میتواند توسط باکتری یا ویروس دچار عفونت شود.
کودکانی که در گوش میانی خود ترشح، به خصوص ترشحات غلیظ و چسبنده دارند، بیشتر از دیگران مستعد عفونت گوش میانی هستند.
برخی اوقات، عفونت گوش میانی بدون هیچ دلیل خاصی به صورت ناگهانی اتفاق میافتد.
عفونت گوش چه علایمی دارد؟
- درد گوش علامت شایعی است، اما همیشه یا در همه افراد اتفاق نمیافتد.
- کاهش شنوایی میتواند برای چند روز ایجاد شود.
- درجات تب بالا نیز در این بیماری شایع است.
- کودکان میتوانند دچار احساس ناخوشی و بیماری یا استفراغ شوند. علائم این بیماری در کودکان ناخوشایند است.
- کودکان کوچکتر نمیتوانند محل درد خود را نشان دهند و یکی از دلایل تب بی دلیل در کودکان و یا گریه بیش از حد و تحریک پذیری شیرخواران میتواند عفونت گوش میانی باشد.
گوش درد
درد گوش علامت شایع عفونت گوش است، اما هر گوش دردی نشانه عفونت گوش نیست. اگر کودک گوش درد دارد، اما حال عمومیاش خوب است، احتمال عفونت گوش کم است.
گوش درد خفیف میتواند به خاطر تشکیل و تجمع ترشحات در گوش میانی پس از یک سرماخوردگی باشد. این مشکل معمولا ظرف چند روز خود به خود برطرف میشود.
برخی اوقات دردی که در گوش احساس میکنید، ممکن است در اثر مشکلات دیگری مانند مشکلات دندانی باشد.
درمان عفونت گوش چیست؟
بیشتر عفونت های گوش، بدون درمان و خود به خود ظرف 2 تا 3 روز برطرف میشوند و سیستم ایمنی معمولا میتواند باکتری ها و ویروس هایی را که منجر به عفونت گوش میشوند، از بین ببرد.
اما درمان هایی که انجام میشوند شامل این موارد هستند:
مسکن ها:
اگر عفونت گوش ایجاد درد کند، برای کودکان مسکن تجویز میشوند تا شدت درد کاهش پیدا کند و برطرف شود. ممکن است استامینوفن و یا ایبوپروفن تجویز شود. این داروها تب را نیز کاهش میدهند و کودک احساس بهتری خواهد داشت. اگر آنتی بیوتیک تجویز شود نیز میتوان تا زمانی که درد برطرف شود، از مسکن ها استفاده کرد.
مطالعات جدید نشان میدهند که ممکن است استفاده از بی حس کننده موضعی به ساکت شدن درد کمک کند، البته برای اینکه بتوان از این گروه داروها استفاده کرد باید مطالعات بیشتری انجام گیرد.
آنتی بیوتیک ها:
در بیشتر موارد آنتی بیوتیک تجویز نمیشود، چون اکثر اوقات عفونت گوش خود به خود طی 2 تا 3 روز بهبود مییابد. اما اگر خوب نشود، آنتی بیوتیک تجویز میشود.
اگر به مصرف آنتی بیوتیک نیاز نباشد، بهتر است استفاده نشود، چون ممکن است عوارضی مانند اسهال یا بثورات پوستی ایجاد کند.
آنتی بیوتیک در موارد زیر تجویز میشود:
* بچه های زیر دو سال، چون خطر ایجاد عوارض در این سنین بیشتر است.
* عفونت شدید
* برطرف نشدن عفونت طی 2 تا 3 روز
* عفونت گوشی که عوارض ایجاد کند.
عوارض عفونت گوش کدامند؟
- بعد از برطرف شدن عفونت گوش ممکن است ترشحات مخاطی، پشت پرده صماخ باقی بمانند. این حالت ممکن است برای مدتی منجر به کاهش شنوایی شود. معمولا این مشکل، ظرف یک هفته رفع میشود و شنوایی به حد طبیعی برمیگردد.
- بعضی اوقات ترشح گوش کاملا برطرف نمیشود و حالت چسبنده پیدا میکند. در این حالت ممکن است شنوایی کم شود. اگر بعد از عفونت گوش، شنوایی شما به حالت اول برنگشت، به پزشک مراجه کنید.
- اگر پرده صماخ سوراخ شود، معمولا طی چند هفته بعد از برطرف شدن عفونت، ترمیم میشود. برخی موارد سوراخ پرده گوش باقی میماند و برای بهبود آن، به درمان نیاز است.
- در صورتی که کودک مبتلا به صورت طبیعی خوب شود، خطر عوارض جدی که در اثر عفونت گوش ایجاد میشود، بسیار کم است.
- ندرتا ممکن است استخوان پشت گوش در اثر عفونت گوش دچار عفونت جدی شود. به این حالت ماستوئیدیت گفته میشود.
- در موارد بسیار نادرتری عفونت پیشرفت میکند و به گوش داخلی، مغز یا سایر بافت های مجاور منتشر میشود. این مشکل علائم متفاوت و مختلفی ایجاد میکند و میتواند مغز و اعصاب مجاور را تحت تاثیر قرار دهد.
چگونه میتوان از عفونت گوش پیشگیری کرد؟
ممکن است کودک در طول دوران کودکی دچار دو یا چند بار عفونت گوش شود. در بیشتر موارد برای پیشگیری از عفونت گوش، کار زیادی نمیتوان انجام داد.
اما شواهدی هست که نشان میدهد احتمال ایجاد عفونت گوش در این موارد کمتر است:
* در کودکانی که از شیر مادر تغذیه کرده اند.
* در بچه هایی که از پستانک استفاده نمیکنند. اگر به کودک خود پستانک میدهید، بهتر است استفاده از آن را محدود کنید، برای مثال از آن فقط برای خواباندن کودک استفاده کنید، نه همیشه.
* در بچه هایی که در هوای عاری از دود سیگار تنفس میکنند. در شیرخواران و کودکانی که در خانه در معرض دود سیگار هستند، خطر ایجاد عفونت گوش و بسیاری از مشکلات دیگر افزایش مییابد.
* به ندرت در برخی از کودکان، عفونت مکرر گوش و با فواصل زمانی کم روی میدهد. در این موارد ممکن است پزشک برای مدت طولانی تری آنتی بیوتیک تجویز کند تا از ایجاد عفونت بعدی پیشگیری شود.