ورزش مفید برای درد پشت و کمر

اگر کمردرد شدید و یا پوکی استخوان دارید، قبل از انجام این ورزش ها با پزشک خود مشورت کنید.

با کلیک کردن روی تصاویر پایین می توانید بزرگنمایی آنها را ببینید.

1- کشیدن زانو به طرف سینه

به پشت دراز بکشید. زانوهای خود را خم کنید. کف پاهایتان روی زمین باشد. با استفاده از دو دست، یکی از زانوهای خود را بگیرید و به طرف سینه بیاورید. 15 تا 30 ثانیه در همین حالت بمانید. سپس به حالت اولیه برگردید.

با زانوی دیگر همین حرکت را انجام دهید. بعد به حالت اولیه برگردید. این بار، هر دو زانوی خود را به طرف سینه بکشید.

هر حرکت را 2 تا 3 مرتبه تکرار کنید. صبح و شب، این حرکت را انجام دهید.

2- چرخش پشت

به پشت دراز بکشید. زانوهای خود را خم کنید. کف پاهایتان روی زمین باشد. شانه ها باید ثابت باشند.

زانوهای خمیده خود را به یک طرف بچرخانید. 5 تا 10 ثانیه در همان حالت بمانید. سپس به حالت اولیه برگردید و همین حرکت را در طرف دیگر بدن تکرار کنید.

هر حرکت را 2 تا 3 مرتبه تکرار کنید. صبح و شب، این حرکت را انجام دهید.

3- انعطاف پشت

به پشت دراز بکشید. زانوهای خود را خم کنید. کف پاهایتان روی زمین باشد. کمر خود را قوس دهید و کمی به بالا بکشید. 5 ثانیه در همین حالت بمانید.

بعد، پشت تان را صاف کنید و شکمتان را به داخل بکشید. 5 ثانیه به همین حالت بمانید.

هر روز 5 بار این حرکت را تکرار کنید و به تدریج تا 30 بار در روز برسانید.

4- ورزش پل

به پشت دراز بکشید. زانوهای خود را خم کنید. کف پاهایتان روی زمین باشد. شانه ها و سر، باید آزادانه روی زمین باشد. عضلات شکم و باسن خود را سفت کنید. سپس باسن خود را از زمین بلند کنید و بالا ببرید. در این حالت بمانید و سه بار تنفس عمیق انجام دهید. بعد به حالت اولیه برگردید.

هر روز 5 بار این تمرین را تکرار کنید و به تدریج تا 30 بار در روز برسانید.

5- کشش گربه ای

بر دو دست و زانوها تکیه کنید (حالت چهار دست و پا). به آرامی، پشت و شکم خود را به طرف زمین بیاورید. سپس به آرامی، شکم خود را به طرف بالا ببرید و پشت خود را قوس دهید. بعد به حالت اولیه برگردید.

این تمرین را  تا 5 مرتبه و دو بار در روز انجام دهید.

6- چرخش پشت (به صورت نشسته)

بر روی صندلی بنشینید. پای راست خود را بر روی پای چپ خود بگذارید. آرنج دست چپ را روی زانوی راست خود قرار دهید. بدن خود را به سمت راست بکشید. 10 ثانیه در همین حالت بمانید.

سپس، در جهت مخالف همین حرکت را انجام دهید.

این تمرین را 3 تا 5 مرتبه و دو بار در روز انجام دهید.

7- فشردن شانه ها

بر روی یک صندلی صاف بنشینید و هر دو شانه را با هم به سمت عقب دهید. 5 ثانیه به همین حالت بمانید و سپس شل کنید.

این تمرین را  تا 5 مرتبه و دو بار در روز انجام دهید.

8- روی شکم دراز بکشید. ساعد دست هایتان را روی زمین قرار دهید و سر و سینه خود را از زمین بلند کنید. چند دقیقه در این حالت بمانید، سپس به حالت اولیه برگردید. این ورزش را می توانید هر دو ساعت یکبار انجام دهید.

9- روی شکم دراز بکشید. کف دست ها را روی زمین قرار دهید. دست ها را صاف کنید و بالا تنه را به سمت بالا بکشید و از زمین بلند کنید. بازدم کنید و پایین تنه خود را شل کنید. در این حالت به مدت 1 تا 2 ثانیه بمانید و سپس به حالت اولیه برگردید. این حرکت را 10 بار تکرار کنید.

10- به پشت دراز بکشید. عضلات شکم را تو بدهید. در این حالت نباید فشاری به ریه ها و ارد شود. باید به راحتی نفس بکشید. 5 تا 10 ثانیه در این حالت بمانید. این حرکت را 3 تا 5 بار انجام دهید.

11- بایستید. پاشنه پاها را کمی از زمین بلند کنید. کف دست ها را روی کمر قرار دهید. به آرامی به عقب خم شوید. 2 تا 3 ثانیه در همین حالت بمانید. این حرکت را یک تا 3 بار انجام دهید.

12- به پشت دراز بکشید. پای راست خود را با زانوی خمیده بالا بیاورید و پشت ران خود را با دو دست بگیرید. زانوی پای راست را به طرف چپ ببرید تا جایی که احساس کشش کنید. 10 تا 15 ثانیه در این حالت بمانید و بعد پای خود را به حالت اولیه برگردانید.

این حرکت را بر پای چپ نیز انجام دهید. توجه کنید که در تمام این حرکت، پشت باید چسبیده به زمین باشد.

13- در مقابل دیوار بایستید. پای راست باید 50 سانت پشت پای چپ باشد. پای راست باید صاف و زانوی پای چپ خمیده باشد.

کف دو دست خود را به دیوار فشار دهید. به جلو خم شوید تا کشش را در ساق پای راست خود احساس کنید.

2 تا 6 ثانیه در این حالت بمانید و سپس رها کنید. برای پای دیگر هم این حرکت را انجام دهید. برای هر پا، 5 بار این حرکت را انجام دهید.

14- به پشت دراز بکشید. زانوها خم و کف پاها روی زمین باشد. دست ها موازی بدن و کف دست ها روی زمین باشد. پای چپ را صاف بالا بیاورید تا با بدن شما زاویه 90 درجه بسازد.

در این حالت 5 ثانیه بمانید و درحالی که پای چپ بالا است، پای راست‌تان را بالا بیاورید و 5 ثانیه نیز در این حالت بمانید.

15- بایستید. پای راست خود را روی یک بلندی قرار دهید. بدن خود را به سمت پای راست کمی خم کنید و سعی کنید انگشتان پا را لمس کنید، اما نباید فشار وارد کنید. هرگاه در عضلات عقب ران احساس کشیدگی کردید، این حرکت را متوقف کنید.

16- چهار دست و پا روی زمین قرار بگیرید. عضلات شکم خود را سفت کنید. دست چپ و پای راست خود را بالا ببرید و صاف کنید. 5 ثانیه در این حالت بمانید. سپس به آرامی، به حالت اول برگردید. این بار با دست راست و پای چپ این حرکت را انجام دهید. هر حرکت 10 بار تکرار شود.

 

17- به یک طرف بدن (مثلا سمت راست بدن) دراز بکشید. پا، باسن و شانه باید در یک راستا باشند.

ساعد دست خود را روی زمین قرار دهید. باسن خود را از زمین بلند کنید. 15 ثانیه به همین صورت بمانید. سپس، به آرامی باسن خود را پایین بیاورید.

به طرف دیگر بدن خود برگردید و این حرکت را تکرار کنید.

آیا می خواهید کمردرد نگیرید؟

لازم است بدانیم برای کمردرد هیچ راه‌ حل ساده‌ای وجود ندارد. اگرچه پزشک، شما را به سمت مسیر بهبودی هدایت می‌کند، ولی داشتن یک کمر سالم و بدون درد کاملا به خود شما بستگی دارد. تنها شما می‌توانید وضعیت نشستن خود را بهبود ببخشید و از فشارهای وارده به کمر در ضمن فعالیت‌های روزانه جلوگیری کنید.

همچنین تنها شما هستید که با دنبال کردن یک برنامه ورزشی روزانه، به قوی کردن عضلات شکم و پشت خود کمک می‌کنید. با انعطاف ‌پذیری و قوی نگه داشتن ستون فقرات خود، سه قوس طبیعی پشت خود را در وضعیت طبیعی حفظ خواهید کرد. همچنین راستای ستون فقرات موزون خواهد ماند. یک وضعیت نامناسب قرار گرفتن بدن باعث کشیدگی کمر گشته و سبب آسیب آن می‌شود.

افزایش قوس کمر در نتیجه ی ضعف عضلات شکم می‌باشد. عضلات ضعیف شکم، کمر را از داشتن یک حایل قوی محروم می‌کند. خم شدن، بلند کردن اجسام، ایستادن یا نشستن به صورت ناصحیح می‌تواند دردهایی در کمر شما ایجاد کند. همچنین این درد ممکن است ناشی از پیچ‌خوردگی در تصادفات ماشینی یا آسیب‌های ورزشی باشد.

پارگی دیسک نیز وقتی رخ می‌دهد که بخش نرم میانی دیسک بیرون بیاید و بر انتهای اعصاب فشار وارد کند.

فقط با رعایت چند نکته ساده در محل کار، خانه و در زندگی روزمره، می‏توان از بیماری های جسمی که معمولا در پیری به سراغ ما می‏آید، راحت شد. تصور کنید که در 70 سالگی‏، به اندازه وقتی که 25 ساله هستید، بتوانید تحرک داشته باشید، بدون این که دردهای رایج دوران پیری به سراغ شما بیاید.

نحوه صحیح بلند کردن اجسام

نحوه صحیح رانندگی

نحوه صحیح نشستن

نحوه صحیح برداشتن کودک از زمین

نحوه صحیح حمل کردن اشیا

نحوه صحیح ایستادن برای انجام هر کاری

یک نرمش کششی بسیار مناسب

انجام کشش عضلات به صورت خوابیده

انجام حرکات نرمشی برای پا

نرمشی دیگر برای پا

نرمشی جهت ستون فقرات

نرمشی جهت کشش عضلات

آرتروز یا درد مفاصل بدن

آرتریت یا آرتروز یا ورم مفاصل

مفصل قسمتی از بدن است که دو استخوان را به هم وصل می‌کند. عملکرد مفصل عبارت است از حرکت دادن قسمتی از بدن که متصل به استخوان می‌باشد. آرتروز به معنای التهاب یک یا چند مفصل می‌باشد. انواع مختلفی از آرتروز وجود دارد. انواع مختلف از ساییدگی و پارگی غضروف‌ها (استئوآرتریت) تا التهاب مفاصل (آرتریت روماتوئید) که در نتیجه افزایش فعالیت سیستم ایمنی بدن و بیماری نقرس می‌باشد.

دلایل آرتروز بستگی به نوع آرتروز دارد. دلایل شامل آسیب (که منجر به استئوآرتریت)، عدم تعادل متابولیکی (مانند نقرس)، عوامل ارثی، عفونت باکتریایی و ویروسی و همچنین ضعف سیستم ایمنی بدن (مانند آرتریت روماتوئید) می‌باشد.

نشانه‌ها و علائم آرتریت

درد و کاهش عملکرد مفاصل جزو نشانه‌های آرتریت می‌باشند. ورم مفاصل به وسیله سفتی، قرمزی و گرمی مفاصل مشخص می‌گردد.

نشانه‌ها می‌تواند شامل تب، ورم غده‌ای (ورم گره‌های لنفاوی)، کاهش وزن، خستگی، احساس کسالت و گاهی هم نشانه‌هایی از خوب کار نکردن یک عضو (مثل ریه، قلب و یا کلیه‌ها) باشد.

تشخیص بیماری آرتریت

آزمایش خون، ادرار، مایع مفصلی و یا x-ray (اشعه ایکس) در تشخیص بیماری کمک می‌کنند.

تفاوت آرتریت روماتوئید با استئوآرتریت

آرتریت روماتوئید اغلب مفاصل کوچک بدن مثل مچ دست و پا را مبتلا می‌کند، ولی استئوآرتریت، مفصل زانو، ران و کمر را درگیر می‌کند.

گلوکزآمین و کندرویتین سولفات، دو مکمل می‌باشند که برای حفظ سلامت مفاصل تحت نظر پزشک مصرف می‌شوند

آرتریت روماتوئید چیست؟

آرتریت روماتوئید، یک بیماری خود ایمنی می‌باشد که بدن با بافت‌های موجود در مفاصل می‌جنگد و باعث آسیب به غضروف و استخوان می‌گردد. آرتریت روماتوئید در میان زنان شایع‌تر است.

علت این بیماری مشخص نیست، ولی داشتن سابقه فامیلی و سیگار کشیدن در ایجاد آن موثرند.

نشانه‌های آرتریت روماتوئید

درد مفصل دوم یا سوم انگشتان، درد مچ دست، عدم توانایی حرکت انگشتان دست بعد از بیدار شدن از خواب، کاهش وزن، احساس خستگی فوری، احساس خواب آلودگی بعد از غذا خوردن، درد مفصل زانو.

درمان آرتریت روماتوئید

1- کاهش وزن: هر 350 گرم افزایش وزن، باعث افزایش فشار در زانو می‌گردد. اگر شما 3 تا 4 کیلو وزن کم کنید، درد شما نصف می‌گردد و مدت بیماری کوتاه می‌شود.

2- ورزش کردن و کشش بدن برای تقویت عضلات و مفاصل

3- پیاده روی

4- شنا کردن و انجام ورزش‌های آبی

5- شرکت در کلاس‌های یوگا باعث کاهش مقدار ورم می‌گردد.

6- گلوکزآمین و کندرویتین سولفات، دو مکمل می‌باشند که به طور طبیعی در غضروف نیز وجود دارند. این 2 مکمل برای حفظ سلامت مفاصل تحت نظر پزشک مصرف می‌شوند.

7- مصرف روغن ماهی، موجب کاهش ورم آرتروز می‌شود.

8- ویتامین D و کلسیم نیز به حفظ سلامت غضروف کمک می‌کنند. تحقیقی نشان داد که مقدار کم ویتامین D ممکن است موجب افزایش بروز بیماری آرتریت روماتوئید گردد.

9- ویتامین‌های C، E و B6 در درمان این بیماری موثر نیستند، اما می‌توانند از این بیماری پیشگیری کنند. ویتامین C کمک می‌کند که سیستم ایمنی بدن کار خود را به خوبی انجام دهد. همچنین ترشح هورمون‌های استروئید را تحریک می‌کند که در کاهش درد و تقویت مفاصل موثرند. بهتر است این ویتامین را بعد از غذا مصرف کنید. این ویتامین در گوجه فرنگی، لیمو، توت فرنگی، گریپ‌فروت و سبزیجات سبز رنگ یافت می‌شود.

ویتامین E باعث ازدیاد رگ‌های خونی در اطراف مفاصل و در نتیجه گردش خون بهتر و سوخت و ساز بیشتر می‌گردد. این ویتامین را نیز بعد از غذا مصرف کنید. منابع غذایی این ویتامین عبارت است از روغن کنجد، دانه آفتاب گردان، سبزیجات سبز رنگ، زرده تخم مرغ، روغن سبوس گندم و آجیل (بادام زمینی، گردو، بادام، فندق).

ویتامین B6 تولید کننده پروتئین می‌باشد و باعث تقویت سیستم ایمنی می‌گردد. این ویتامین را بعد از غذا مصرف کنید. منابع غذایی این ویتامین عبارت است از غلات سبوس دار، شیر، تخم مرغ و کشمش.

استئوآرتریت چیست؟

استئوآرتریت، ساییدگی غضروف مفاصل می‌باشد که در نتیجه افزایش وزن و کمی فعالیت بدنی به وجود می‌آید.

درمان استئوآرتریت

مصرف دارو، کاهش وزن و ورزش کردن.

تأثیر ورزش در آرتریت ها

فواید ورزش برای استئوآرتریت

ورزش منظم یکی از بهترین روش‌ها برای کاهش علائم استئوآرتریت است. ورزش، عضلات اطراف مفاصل را محکم می‌کند و باعث تأخیر در تخریب مفاصل می‌گردد. همچنین باعث حفظ وزن مناسب بدن می‌شود و فشار کمتری به مفاصل وارد می‌کند.

ورزش ملایم بهتر از ورزش شدید است، زیرا ورزش شدید باعث درد و تخریب مفاصل می‌گردد؛ لذا سعی کنید هر روز مقدار کمی ورزش کنید.

فواید ورزش برای آرتریت روماتوئید

سعی کنید هر روز مقداری ورزش کنید تا فعال بمانید و باعث بهبودی در حرکت خود شوید. هنگامی که کمتر خسته هستید، ورزش کنید.

ورزش کردن در صبح، از سفتی و سختی مفاصل صبحگاهی کم می‌کند.

ورزش کردن باعث تقویت و ساخت عضلات می‌شود و همان‌طور که می‌دانید، عضلات از مفاصل محافظت می‌کنند.

شنا، دوچرخه سواری و پیاده روی سریع فشار کمتری به مفاصل وارد می‌کنند. بنابراین برای افراد دچار آرتریت روماتوئید مناسب هستند.

افرادی که دارای آرتریت روماتوئید هستند، می‌توانند سه نوع ورزش را می‌توانند انجام دهند: کششی، قدرتی و هوازی.

* نکته

* بهتر است اول با پزشکتان راجع به نوع ورزش مشورت کنید.

* از انجام ورزش‌هایی که فشار بیش از حد به مفاصل وارد می‌کنند، دوری کنید. مانند وزنه برداری با وزنه‌های بسیار سنگین

آرتروز یا درد مفاصل بدن

بیماری آرتروز یکی از شایع‌ترین مشکلات مفاصل در بین خانم‌های و آقایان ایرانی است که البته در اکثر مواقع در سنین بالا بروز می‌کند.

حتما در اطراف خود زنان و مردان زیادی را دیده‌اید که از درد زانو شکایت دارند و هنگام بالا رفتن از پله‌ها مدام ناله می‌کنند. این بیماران عمدتا آرتروز دارند.

دکتر شهرام صادقی، متخصص طب فیزیکی در رابطه با این عارضه توضیح می دهند:

آرتروز چیست و چه بخش‌هایی از بدن را درگیر می‌کند؟

آرتروز یا استئوآرتریت، شایع‌ترین بیماری التهاب مفاصل است. در این بیماری غضروف مفصل صدمه دیده و کم‌کم از بین می‌رود. آرتروز ممکن است هر مفصلی را درگیر کند، اما مفاصل بزرگ که وزن بدن را تحمل می‌کنند، مثل مفاصل زانو و ران و ستون فقرات بیشتر در معرض ابتلا هستند.

اصلی‌ترین علایم این بیماری چیست؟

آرتروز علایم زیادی دارد، ولی سه علامت آن شایع‌تر و مشخص‌تر هستند. اول خشکی مفصل پس از استراحت است، به این معنی که گاهی اوقات وقتی مفصل به‌مدت طولانی بی‌حرکت بماند و بخواهد دوباره فعالیت کند درد خواهد داشت. شاید دیده باشید که بیماران مبتلا به آرتروز زانو، صبح‌ها که از خواب بیدار می‌شوند، به سختی راه می‌روند، اما بعد از مدتی، کم‌کم راه رفتنشان به حالت عادی بازمی‌گردد. خشکی مفاصل بعد از یک دوره طولانی عدم ‌فعالیت بسیار شایع است، ولی به ندرت بیشتر از نیم ساعت طول می‌کشد.

دومین علامت کاهش انعطاف پذیری مفصل است؛ به‌همین دلیل بیماران مبتلا به آرتروز نمی‌توانند به‌ راحتی مفاصل خود را خم و راست کنند و برای علامت بعدی هم می‌توان به درد مفصل اشاره کرد.

توصیه می‌شود کسانی که بیشتر از دو هفته، چنین علایمی را در مفاصل خود دارند، حتما به پزشک مراجعه کنند.

بیمار باید در هر ساعت، دست کم ده دقیقه به مفصل خود استراحت بدهد. البته باید گفت که استراحت طولانی هم درد مفصل را بدتر می کند

چه اتفاقی می‌افتد که کسی به آرتروز مبتلا می‌شود؟

علت ایجاد این بیماری هنوز به ‌طور واضح شناخته نشده است، ولی چند عامل وجود دارد که می‌تواند زمینه ‌ساز ابتلا به آرتروز باشد. یکی سن بالا است که این بیماری معمولا در افراد بالای 40 سال دیده می‌شود.

مورد دوم جنسیت فرد است، چون آرتروز در خانم‌ها بیشتر از آقایان بروز می‌کند، ولی دلیل آن هنوز به‌ درستی مشخص نشده است.

مورد بعدی ناهنجاری ‌های مادرزادی استخوانی و یا صدمه به مفصل است. آرتروز در ورزشکاران حرفه‌ای که مدام در معرض ضربه خوردن هستند بسیار شایع است مثلا در فوتبالیست‌ها. صدمات غیر ورزشی مثل تصادفات رانندگی هم زمینه را برای آرتروز مهیا می‌کند.

آیا چاقی هم در ابتلا به آرتروز تأثیر دارد؟

چاقی خطر ابتلا به آرتروز را افزایش می‌دهد. به ‌طور کلی هر چقدر وزن بدن بالاتر باشد، مفاصل بزرگ (مثل زانوها) باید فشار بیشتری را تحمل کنند و در نتیجه خطر ابتلا به آرتروز در آنها بیشتر می‌شود. چاقی حتی احتمال بروز آرتروز در دست‌ها را هم افزایش می‌دهد.

این بیماری چه عوارضی دارد؟

متأسفانه این بیماری با گذشت زمان بدتر می‌شود و هنوز درمان قطعی برای آن یافت نشده است، اما با کمک برخی روش‌های درمانی می‌توان درد ناشی از این بیماری را کاهش داد و کیفیت زندگی بیمار را بهبود بخشید.

حدود یک سوم بیماران مبتلا به آرتروز ممکن است دچار ناتوانی‌های شدیدی شوند. گاهی درد و ناراحتی مفصل آنقدر شدید می‌شود که بیمار نمی‌تواند از آن مفصل استفاده کند.

به روش‌هایی برای کاهش درد و مشکل بیمار اشاره کردید. این روش‌ها شامل چه مواردی هستند؟

در موارد بسیار شدید آرتروز، جراحی تعویض مفصل توصیه می‌شود، اما قبل از جراحی معمولا روش‌های مختلفی پیشنهاد می‌شود که تا حد امکان کار به جراحی نکشد که یکی از آنها استراحت دادن به مفصل دردناک است. بیمار باید در هر ساعت، دست کم ده دقیقه به مفصل خود استراحت بدهد و سعی کند تا حد امکان فعالیت‌های بدنی خود را طوری تنظیم کند که مفصل مبتلا کمتر فعال باشد. البته همانطور که گفته شد استراحت طولانی هم درد مفصل را بدتر می کند.

روش دیگر ورزش کردن است که باید حتما با نظارت و اجازه پزشک انجام شود تا مشکل مفصل را تشدید نکند، یا باعث بروز درد جدیدی نشود. ورزش‌های سبک و مفرح مثل پیاده‌روی و شنا بیشتر توصیه می‌شوند. با ورزش کردن، عضلات اطراف مفصل تقویت شده و ثبات مفصل افزایش پیدا می‌کند. البته ورزش کردن نباید باعث بروز درد در مفصل شود و اگر چنین اتفاقی رخ داد، فورا ورزش را متوقف کنید.

در افرادی که اضافه وزن دارند، کم کردن وزن باید حتما مدنظر قرار گیرد. البته رژیم گرفتن و ورزش کردن برای کاهش وزن باید تحت نظر پزشک انجام شود.

برای کاهش درد ناشی از آرتروز می‌توان از کیسه یخ استفاده کرد.

در اغلب موارد پزشک برای بیمار داروهای ضد‌درد و ضد‌التهاب تجویز می‌کند که در کاهش درد مفصل مؤثر است.

سعی کنید از مفصل بیمار خود کمتر کار بکشید؛ مثلا اگر مفاصل انگشتان یک خانم آرتروز دارد، بهتر است از کیفی استفاده کند که روی شانه می‌افتد نه کیفی که باید در دست گرفته شود

روش ‌های جراحی برای درمان آرتروز به چه شکلی هستند؟

این روش‌ها از پاکسازی فضای مفصلی تا تعویض کامل مفصل متفاوت هستند و جراح بر حسب شدت بیماری، از یکی از این روش‌ها استفاده می‌کند. بیماران توجه داشته باشند که جراحی زمانی توصیه می‌شود که درمان‌های دیگر، مؤثر واقع نشوند و بیمار قادر به انجام فعالیت‌های عادی روزمره خود نباشد.

برای بیماران مبتلا به آرتروز چه توصیه‌هایی دارید؟

مهم‌ترین نکته برای بیماران مبتلا به آرتروز به ‌کارگیری روش‌هایی است که باعث کاهش درد و ناراحتی‌شان شود. مثل تمام بیماری ‌های دیگر داشتن یک رژیم غذایی مناسب و سالم مفید خواهد بود. بیمار باید به حد کافی مواد مورد نیاز بدن خود را از طریق غذا تامین کند، چون اگر تغذیه نامناسب باشد، بدن ضعیف می‌شود و به تبع آن مقابله با بیماری دشوارتر می‌شود.

اگر پزشک برای شما داروی ضد درد تجویز کرد، حتما آن را سر وقت بخورید، چون اگر درد شروع شود و بعد شما داروی مسکن را مصرف کنید، درد دیرتر و سخت‌تر کنترل می‌شود، اما مصرف مرتب و طبق دستور پزشک باعث می‌شود شدت حملات درد کاهش یابد.

سعی کنید از مفصل بیمار خود کمتر کار بکشید؛ مثلا اگر مفاصل انگشتان یک خانم آرتروز دارد، بهتر است از کیفی استفاده کند که روی شانه می‌افتد نه کیفی که باید در دست گرفته شود، و یا اگر دست شما مشکل دارد سعی کنید برای برداشتن اجسام از دست سالم خود بیشتر استفاده کنید تا فشار کمتری روی مفصل دردناک وارد شود.

بیمارانی که در مفصل زانو یا ران دچار مشکل هستند بهتر است در صورت صلاحدید پزشک از عصا موقع راه ‌رفتن استفاده کنند.

سعی کنید بدنتان در هنگام راه رفتن یا نشستن، در وضعیت صحیحی قرار داشته باشد.

آب درمانی، هم به‌عنوان ورزش و هم به‌عنوان عاملی جهت تصحیح وضعیت ایستادن و راه رفتن می‌تواند به شما کمک کند. از پزشکتان درباره وضعیت صحیح و غلط قرارگیری بدن راهنمایی بخواهید.

ورزش‌های مفید برای درد مفاصل

ورزش کردن باعث کاهش استرس، خواب بهتر، افزایش قدرت عضلانی، تقویت استخوان، افزایش انرژی، کنترل وزن و افزایش اعتماد به نفس می‌شود. همه این عوامل باعث کاهش درد مفصل می‌گردند. عضلات و مفاصلی که قدرت خود را از دست می‌دهند، دچار درد، سفتی و سختی می‌گردند.

ورزش‌های کششی

ورزش‌های کششی باعث تقویت عضلات و استحکام مفاصل بدن می‌شوند. تحرک بدنی باعث تقویت مفاصل، بهبود قابلیت انعطاف و بهتر ایستادن و بهتر تنفس کردن می‌شود. بسیاری از افراد آرتریتی (درد مفاصل)، به خاطر درد از ورزش کردن می‌ترسند و برای همین کم ورزش می‌کنند. این خود باعث از بین رفتن عضلات و ضعیف شدن مفاصل می‌گردد.

ورزش‌های قدرتی

ورزش‌های قدرتی با سفت و شل کردن عضلات انجام می‌شوند. ورزش‌های قدرتی، باعث ساخت عضلات می‌شوند. همانطور که می‌دانید، عضلات از مفاصل نگهداری می‌کنند. بهترین ورزش برای این منظور، وزنه برداری می‌باشد.

ورزش‌های هوازی (ایروبیک)

ورزش‌های هوازی باعث افزایش سوخت و ساز بدن، تقویت قلب، افزایش استقامت، کاهش وزن، بهبود خواب، تقویت استخوان‌ها، کاهش افسردگی و بهبود عملکرد عضلات می‌گردند. از این نوع ورزش‌ها می‌توان به پیاده روی تند، دوچرخه سواری و تنیس اشاره کرد.

اگر در حین ورزش دچار سرگیجه، مشکلات دید و یا افزایش درد شدید، آن ورزش را متوقف کنید

ورزش‌های قدرتی زیر را می‌توانید 10 بار در هر مرتبه انجام دهید. تعداد این ورزش‌ها را به طور مرتب زیاد کنید. در هر بار ورزش، عضلات را به مدت 5 تا 10 ثانیه سفت کنید.

ورزش دست و مچ

1- یک تکه کاغذ را با یک دست محکم بگیرید. سعی کنید با دست دیگر، آن کاغذ را از دست اولی بیرون بیاورید.

2- ساعد یک دست خود را بر روی ران و یا میز قرار داده و دست دیگر را بر روی کف دست اولی قرار دهید و سعی کنید که دست زیری را به بالا فشار دهید.

3- مانند ورزش شماره 2 انجام دهید. با این تفاوت که کف دست اولی رو به زمین باشد.

4- یک توپ را بردارید و آن را به مدت 5 تا 10 ثانیه فشار دهید. توجه: اگر آرتریت روماتوئید دارید، این ورزش را انجام ندهید.

ورزش قوزک پا

1- بر روی یک صندلی بنشینید. پاهایتان روی زمین باشد. پای راست خود را بر روی پای چپ بگذارید. سعی کنید پای چپ را بالا ببرید و در همان حال، پای راست از بالا رفتن پای چپ جلوگیری کند. این ورزش را با پای دیگر نیز تکرار کنید.

2- بر روی یک صندلی بنشینید. یک کش ورزشی و یا جوراب را به دور یک پا ببندید. با این کش، انگشتان پا را به سمت زمین بیاورید. این ورزش را با پای دیگر تکرار کنید.

ورزش پشت و کمر

1- به پشت بر روی زمین دراز بکشید، زانوها خمیده و کف پاها بر روی زمین باشد. با فشار پشت، شکم را سفت کنید. در همان حال بمانید و سپس شل کنید.

2- به پشت بر روی زمین دراز بکشید، زانوها خمیده و کف پاها بر روی زمین باشد. زانو را بالا آورده تا به سینه برسد و آن را بغل کنید. برای 10 ثانیه در همان حالت بمانید و سپس با زانوی دیگر و بعد با هر دو زانو این کار را انجام دهید و 10 ثانیه در همان حالت بمانید.

3- به شکم بر روی زمین دراز بکشید. بازوهایتان در مقابل شما قرار گیرد. خود را بلند کنید. کف دستانتان روی زمین قرار داشته باشد. به آرامی، خود را پایین بیاورید.

ورزش ران

1- به پشت دراز بکشید. عضلات ران خود را سفت کنید و به پشت زانوهایتان فشار بیاورید. به مدت 10 ثانیه در همان حال بمانید و سپس شل کنید.

2- به پشت بر روی زمین دراز بکشید، زانوها خمیده و کف پاها بر روی زمین باشد. باسن خود را بالا بیاورید و دو قسمت باسن را به هم فشار دهید.

3- به طرف راست دراز بکشید. پای راست خود را خم کنید. پای چپ در امتداد بدن باید باشد.

عضلات ران پای چپ را سفت کنید و سپس بالا ببرید (در حدود 20 سانتی متر) و نگه دارید. با پای دیگر نیز همین ورزش را تکرار کنید.

ورزش ران و زانو

1- بر روی شکم دراز بکشید. عضلات شکم را سفت کنید. پای خود را بالا ببرید، زانو صاف باید باشد. نگه دارید و سپس پای خود را پایین بیاورید.

2- به طرف راست دراز بکشید. پای چپ خود را بر روی پای راست به صورت ضربدری بگذارید. پای راست را بالا بیاورید و نگه دارید و سپس پایین بیاورید. با پای دیگر نیز همین ورزش را انجام دهید.

ورزش زانو

1- به پشت دراز بکشید. در زیر زانو یک بالش و یا حوله بگذارید. یکی از زانوهای خود را صاف کنید و پاشنه آن پا را بالا بیاورید.

2- به پشت دراز بکشید. پاهایتان صاف باشد. انگشتان پایتان را به طرف سقف بکشید. در نتیجه احساس کشیدگی عضلات زیر زانو خواهید شد. تا مدتی به همان حالت بمانید و سپس شل کنید. این ورزش را می‌توانید ایستاده نیز انجام دهید.

3- دراز بکشید و یا بایستید. زانو را به زمین فشار بیاورید. پای خود را بالا ببرید. بعد به آرامی پایین بیاورید. نکته: در این حالت باید پای شما مستقیم باشد. برای راحت انجام دادن این ورزش، می‌توانید زانوی مخالف را خم کنید.

4- بنشینید. زانوهای خود را صاف کنید. مدتی به همان حال بمانید و سپس به آرامی زانوهای خود را پایین بیاورید.

نوع ورزشی که انجام می‌دهید، بستگی به نوع آرتریت و نوع مفصل درگیر دارد. برخی از ورزش‌ها ممکن است برایتان سخت باشد، لذا باید با فیزیوتراپ و یا پزشکتان مشورت کنید

دیگر ورزش‌های مفید برای بیماران آرتریتی

پیاده روی ، شنا ، یوگا، پیلاتس و دوچرخه سواری

نکته : دوچرخه سواری برای افرادی که مشکل درد زانو دارند، این ورزش مفید نیست.

جارو کردن نیز نوعی ورزش هوازی می‌باشد. بهتر است 20 تا 30 دقیقه در طول روز جارو کنید.

شستن ظروف با آب گرم باعث شل شدن مفاصل انگشتان می‌گردد.

بافتن بافتنی کردن نیز یکی از ورزش‌ها برای کشش انگشتان می‌باشد.

باغبانی کردن نیز یکی از ورزش‌های کشش مفاصل می‌باشد.

اگر مشکلی در زانو یا ران ندارید، از پله بالا و پایین بروید.

چگونگی درست ایستادن

برای بیماران آرتریتی، موقعیت ایستادن و نشستن بسیار مهم است. اگر شما بد بایستید و یا بنشینید، باعث می‌شوید عضلات و رباط‌هایتان سفت و ضعیف گردند. برای مثال، عضلات و رباط‌های جلوی بدن، ممکن است کوتاه شوند و عضلات و رباط‌های پشت بدن بلند گردند.

برای درست ایستادن فکر کنید که یک تاج بر روی سر شما قرار دارد. سر و گردن خود را صاف کنید. شانه‌ها به سمت پایین باشند. شکم تو باشد.

با پاهای کمی باز بایستید.

گوش‌هایتان باید بالای شانه قرار گیرند.

ران‌ها باید در یک خط با زانوها و پاها قرار داشته باشند.

انواع آرتریت و ورزش آن‌ها

انواع آرتریت شامل استئوآرتریت، آرتریت روماتوئید، استئوپروز (پوکی استخوان)، فیبرومیالژیا و ... است که هر کدام ورزش مناسب  و مخصوص به خود را دارند.1- استئوآرتریت

این بیماری باعث ساییدگی و پارگی غضروف مفاصل می‌شود و درد مفصل ایجاد می‌کند.

برنامه مرتب ورزشی برای این افراد بسیار خوب است. با این کار عضلات اطراف مفاصل تقویت شده و از میزان وزن این افراد کم می‌شود. ولی از ورزش شدید جدا پرهیز کنید، زیرا ممکن است مفاصل را دردناک‌تر کند.

2- آرتریت روماتوئید

یک بیماری خود ایمنی می‌باشد و بدن با بافت‌های موجود در مفاصل می‌جنگد.

یک برنامه ورزشی شامل فعالیت و استراحت می‌باشد. هنگامی که خسته نیستید، ورزش کنید.

حداقل یک بار در روز ورزش کنید. اگر بعد از بیدار شدن ورزش کنید، سفتی و سختی مفاصل در صبح را کم می‌کنید.

برای این بیماران، ورزش‌های هوازی از قبیل: شنا و دوچرخه سواری بسیار مفید است.

همیشه درست بایستید و درست بنشینید.

3- استئوپروز (پوکی استخوان)

در این بیماری، بافت استخوان تحلیل رفته است. درد استخوان و شکنندگی استخوان از علائم این بیماری می‌باشد.

برنامه مرتب ورزشی داشته باشید. ورزش کردن باعث تقویت استخوان‌ها می‌گردد.

وزنه برداری، ورزش‌های قدرتی و ورزش‌های هوازی برای جلوگیری از استئوپروز مفید می‌باشند.

4- فیبرومیالژیا (Fibromyalgia)

درد و سختی عضلات، تاندون ها و مفاصل به نام فیبرومیالژیا خوانده می‌شود.

ورزش برای شما بسیار مفید است. تناسب اندام، بهبود خواب و کاهش درد از فواید ورزش برای افراد مبتلا به فیبرومیالژیا می‌باشد.

ورزش‌های هوازی و قدرتی برای این افراد خوب است.

برنامه مرتب ورزشی داشته باشید.

همیشه طرز ایستادن و نشستن خود را درست کنید.

5- Ankylosing spondylitis

یک نوع آرتریت نخاعی می‌باشد. بیمار، مفاصل مهره‌ها و خاصره خاجی را نمی‌تواند حرکت دهد.

ورزش برای این بیماران حیاتی می‌باشد.

کشش گردن، نخاع، شانه‌ها و ران‌ها از مهم‌ترین ورزش‌ها می‌باشد.

ورزش‌های قدرتی برای کمر و ران‌ها از ورزش‌های خوب برای درست ایستادن و نشستن می‌باشند.

شنا نیز یک ورزش عالی برای این افراد می‌باشد. اگر محدودیت حرکت در گردن دارید، از ماسک مخصوص تنفس در زیر آب استفاده کنید.

از حرکات ورزشی تند و سریع اجتناب کنید.

6- لوپوس

لوپوس نیز یک بیماری خود ایمنی می‌باشد. در این بیماری سیستم ایمنی بدن خوب کار نمی‌کند. این بیماری بر پوست، مفاصل، کلیه‌ها و دیگر اعضای بدن اثر می‌گذارد.

بهترین زمان برای ورزش کردن، وقتی است که خسته نیستید.

ورزش این افراد شامل نوع متعادل: کشش، قدرتی و هوازی می‌باشد.

پیاده روی، شنا و دوچرخه سواری برای این بیماران خوب است.

قبل از رفتن به تختخواب، ورزش‌های کششی را انجام دهید.

از ورزش‌های با شدت زیاد جدا خودداری کنید.

ورزش در بیماران آرتریتی که مفاصل را جراحی می‌کنند

ورزش را ادامه دهید تا عضلاتی که مفاصل را حفاظت می‌کنند، تقویت شوند.

اسکی و دوچرخه سواری انجام ندهید، زیرا ممکن است مفاصل جدید تحت کشش زیاد قرار گیرند.

چند حرکت را با هم انجام ندهید.

ورزش‌های شدید و قدرتی را انجام ندهید.

بهترین ورزش‌ها بعد از جراحی مفصل، پیاده روی و شنا می‌باشند. بهتر است، از زیاده‌روی در این ورزش‌ها نیز جدا خودداری کنید، زیرا امکان دارد فشار زیادی را به مفاصل ترمیم شده، وارد کنند

اگر جراحی زانو یا ران انجام داده‌اید، از دویدن خودداری کنید.

اگر مفصل ران را جراحی کردید، بیش از حد خم و راست نشوید. نباید ورزش‌هایی را انجام دهید که زانو بالاتر از ران قرار گیرد و پاهای خود را ضربدری نکنید.

اگر شما خواهان اندامی متناسب هستید، می‌توانید به کلاس ورزشی بروید و از وسایل ورزشی استفاده کنید، مانند: تردمیل و دوچرخه ثابت.

نکات ضروری هنگام ورزش کردن

هنگامی ورزش کنید که درد و سفتی مفاصل را نداشته باشید و خسته نباشید.

لباس راحت و گشاد و کفش راحت بپوشید.

یک دوش آب گرم قبل از ورزش باعث تمدد اعصاب می‌شود.

هیچ گاه مفاصل را بیش از حد خسته نکنید.

ورزشی که موجب درد شدید می‌شود را فوراً قطع کنید.

اگر شما 2 ساعت بعد از ورزش احساس درد دارید، دفعه بعد آن ورزش را کمتر انجام دهید.

زمانی که مفصل گرم و ملتهب است، ورزش نکنید.

بهتر است ورزش‌های خوابیده را بر روی زمین انجام دهید.

ورزش را برای خود یک عادت مانند غذا خوردن و خوابیدن قرار دهید.

زانو درد و درمان آن

زانودرد دارید؟

درد زانو از جمله دردهایی است که بیمار را وادار می سازد به پزشک مراجعه کند. با نوع زندگی و فعالیت های اجتماعی در جامعه امروزی شمار این گونه بیماری ها رو به فزونی گذاشته است. زانودرد علل گوناگونی دارد و درمان های متفاوتی را می طلبد.

علل زانودرد چیست؟

زانو درد بسته به سن افراد علل مختلفی دارد. به طور کلی زانودردها به دو دسته تقسیم می شوند:

یکی آنهایی که علل ثانویه دارند، مثلا فردی که دچار شکستگی زانو شده است.

در یکسری افراد هم زانودرد علت اولیه دارد، مانند افرادی که التهاب مفصل (آرتریت) زانو شده اند و غضروف مفصل زانوی آنها تخریب شده است.

چه افرادی دچار درد زانو می شوند؟

اصولا بر اساس سن بیمار که در چه سنی از زانو در شکایت می کند، افراد به دو دسته تقسیم می شوند:

1- یکی افراد جوانی که معمولا از لحاظ ورزشی و تحرک بدنی فعال هستند و از درد جلوی زانو شکایت می کنند و درد آنها بیشتر موقع نشست و برخاست ایجاد می شود، به خصوص هنگامی که به کوه می روند و از کوه پاین می آیند، و یا از پله بالا و وپاین می روند، و یا هنگام نماز خواندن در نشست و برخاست از درد زانو شکایت می کنند.

2- دسته دوم هم افرادی هستند که در سنین کهنسالی هستند و بیشتر تخریب غضروف مفصل زانو در این افراد است که موجب درد می شود که منجر به آرتروز می گردد.

خودتان را با فعالیت زیاد خسته نکنید، بلکه در اولین فرصت به استراحت بپردازید. گوش به زنگ باشید، زیرا بیشتر صدمات بدنی زمانی اتفاق می افتد که انسان خسته است

چطور درد زانو را تسکین دهیم؟

وقتی درد زانو به صورت مزمن در می آید زانو ورم می کند. برخی از بیماری ها باعث ورم و التهاب زانوها می شوند. صدمات زانو در ابتدا باعث ورم زانو می شود که خود سبب صدمات بیشتر خواهد شد و این روند همچنان ادامه پیدا می کند تا به صورت مزمن درمی آید.

با محافظت های پزشکی می توان این چرخه معیوب را شکست و صدمات آتی بافت های زانو را به حداقل رساند.

محافظت از زانو در مقابل بروز برخی از دردها بسیار مشکل است، ولی می توان با رعایت چند اصل مهم احتمال صدمه به زانوها را به حداقل کاهش داد:

- برای کاهش بیماری های زانو مثل (استئوآرتریت)، اگر چاق هستید، باید لاغر شوید. با لاغر شدن چه در کارهای روزمره و چه در قدم زدن، فشار روی زانوهایتان کاهش می یابد. کاهش وزن صدمات احتمالی به رباط ها و تاندون ها را کاهش می دهد.

- اگر به درد مزمن زانو مبتلا هستید، به شنا و یا ورزش های آبی بپردازید. وقتی بدن در آب غوطه ور می شود، از وزن بدن کاسته می شود. در نتیجه وزن بدن به زانوها فشار وارد نمی کند.

- اگر به استخر دسترسی ندارید و یا علاقه ای به ورزش های آبی ندارید، به ورزش هایی بپردازید که باعث کشش بدن و ماهیچه ها شوند. ورزش هایی چون بسکتبال، تنیس و دویدن را کم انجام دهید. اگر با این گونه ورزش ها درد زانوی شما تشدید شد، حتماً آن را محدود کنید. به بدنتان توجه کنید، اگر احساس کردید برخی از حرکات ورزشی به شما صدمه وارد می کند، نوع ورزشتان را تغییر دهید.

- خودتان را با فعالیت زیاد خسته نکنید، بلکه در اولین فرصت به استراحت بپردازید. گوش به زنگ باشید، زیرا بیشتر صدمات بدنی زمانی اتفاق می افتد که انسان خسته است.

- از زانوهایتان محافظت به عمل آورید. پوشیدن زانوبند هنگام ورزش شما را از برخی صدمات مصون نگه می دارد.

هنگامی که رانندگی می کنید، از زانوهایتان در مقابل صدمات ناشی از داشبورد محافظت کنید

مراقبت خانگی از زانو درد

درد زانویی که شما را از راه رفتن باز می‌دارد، باید بوسیله پزشک مورد بررسی قرار گیرد.

این توصیه‌ها  به تسکین درد جزئی زانو کمک می کنند:

- استراحت دادن : استراحت در منزل از مهم ترین اصول درمان است.

- زانو‌ی‌تان را بالا نگه دارید. می‌توانید زانو‌های‌تان را با گذاشتن بالش در زیر آنها بالا نگه دارید، یا بالشی را بین دو زانوی‌تان قرار دهید. قراردادن زانو در سطحی بلندتر از بدن باعث می شود نیروی جاذبه زمین، مایعات جمع شده در بافت صدمه دیده را کاهش داده، در نتیجه ورم نیز کمتر شده و خستگی را از ما دور می سازد.

- بستن زانوها : بستن زانوها به دو دلیل مفید است: هم ورم را کاهش می دهد و هم مکانیسم زانو را به نظم در می آورد. از بریس (تصویر مقابل) یا بانداژ زانو استفاده کنید.

- استفاده از داروها : اگر شما به زخم معده، بیماری کلیه و بیماری های خونی مبتلا نیستید، داروهای ضد التهابی در این مورد به شما کمک های فراوانی می کند. از داروهای مسکن معمول مانند استامینوفن یا ایبوپروفن برای کمک به تسکین درد و ورم استفاده کنید.

- روی زانوی‌ دردناک‌تان فشار نیاورید و از انداختن وزن روی آن پرهیز کنید.

- با کیسه یخ زانو را به طور مکرر کمپرس سرد کنید. در روز اول هر ساعت برای 15 دقیقه روی زانو کیسه یخ بگذارید. پس از روز اول، دست کم چهار با در روز روی زانو یخ بگذارید.

زانو درد و درمان آن

افزایش مایع مفصل زانو

همه ما در زانوهای خود مایعی داریم. با این مایع، مفاصل زانو راحت‌تر حرکت می‌کنند. اگر مقدار این مایع زیاد شود، صدمه، عفونت و شکستگی استخوان و استئوآرتریت را به دنبال خواهد داشت.

مفصل زانو حاوی مایع لغزانی به نام مایع مفصلی می‌باشد. این مایع، غضروف و استخوان‌ها را روغن کاری می‌کند و مانند بالشت عمل می‌کند. این مایع حاوی مواد مغذی نیز می‌باشد و برای حفظ سلامت مفاصل بسیار مهم است. محتویات مایع مفصلی شامل: موسین (ماده بزاقی)، آلبومین، چربی، اپیتلیوم (بافت پوششی) و لوکوسیت (گلبول سفید) می‌باشد.

اگر مایع مفصلی زیاد شود، محتوی مقدار کمی کریستال، باکتری و خون می‌گردد. این محتویات موجب درد مزمن و یا حاد می‌شوند.

چه عواملی باعث افزایش مایع مفصلی می‌شوند؟

1- آرتریت: علائم افزایش این مایع در اثر  شامل ورم و درد است.

اگر در هنگام لمس کردن، زانو متورم، قرمز و گرم باشد، ممکن است زانویتان صدمه دیده و یا عفونت دارید.

2- آسیب زانو ممکن است اتفاقی و یا در اثر استفاده بیش از حد رخ دهد. صدمات اتفاقی شامل: شکستگی استخوان‌ها، پاره شدن رباط‌ها و یا پاره شدن غضروف‌ها می‌باشد.

صدمات ناشی از استفاده بیش از حد در صورت دویدن، کوه‌پیمایی و یا ورزش‌های ایروبیک حادث می‌شود.

3- عفونت: زیادی مایع در زانو می‌تواند منجر به عفونت گردد. عفونت باعث تجمع چرک در مفصل زانو می‌گردد. پزشک مقداری از مایع را برمی دارد و آزمایش می‌کند تا ببیند که چه چیز باعث آن شده است.

4- استئوآرتریت: نوعی بیماری تخریب مفصل می‌باشد. در این حالت، غضروف که زانو را نگه می‌دارد، از بین می‌رود. به این ترتیب، استخوان‌ها به هم برخورد می‌کنند و موجب درد و ورم می‌شوند.

5- افزایش وزن، نقرس، کیست، بیماری شبه نقرس (pseudogout)، تورم کیسه‌های مفصلی (bursitis) و تومور نیز باعث افزایش مایع مفصلی می‌گردند.

راه کارهایی برای کاهش درد زانو

درد زانو در اثر کاهش غضروف به وجود می‌آید. غضروف مانند بالشت بین استخوان‌ها قرار دارد و حرکات آن‌ها را نرم و روان می‌سازد. گلوکزآمین سولفات، یکی از محتویات غضروف می‌باشد.

1- گلوکزآمین کندرویتین: این مکمل برای بهبود خشکی و ناراحتی مفاصل بسیار مفید است. این مکمل مفاصل را بازسازی می‌کند.

2- آب گیلاس بنوشید. آب گیلاس دارای مواد ضد التهاب می‌باشد. آب گیلاس، درد را کاهش می‌دهد و از تغییر شکل عضلات جلوگیری می‌کند.

3- ورزش زانو را انجام دهید. خم شوید و دستان‌تان را بر روی زانوهایتان قرار دهید. سپس، برای گرم شدن زانوها، آن‌ها را در جهت عقربه‌های ساعت و خلاف جهت عقربه‌های ساعت بچرخانید. این ورزش از درد زانو جلوگیری می‌کند.

4- به نزد پزشک متخصص بروید. پزشک می‌تواند با یک سوزن، مایع را از مفصل خارج کند و درد را کاهش دهد. این روش، فقط در مواردی به کار می‌رود که مایع در حفرات مفصل زانو وجود داشته باشد.

5- زانوبند ببندید. زانوبند از کشکک زانو محافظت می‌کند. زانوبند باعث می‌شود که درد کمتری را در حین ورزش کردن داشته باشید.

6- افزایش وزن نیز یکی از علل درد زانو می‌باشد. تحقیقات نشان داده است که به ازای هر نیم کیلوگرم وزن اضافی، فشار وارده بر مفصل زانو به میزان 5 برابر آن (5/2 کیلو) زیاد خواهد شد. در نتیجه سعی کنید وزن خود را در حد طبیعی و نرمال حفظ کنید تا دچار درد زانو نگردید.

7- ورزش کنید. بهتر است همراه با برنامه کاهش وزن، ورزش نیز انجام دهید، زیرا کاهش وزن باعث کاهش درد زانو می‌شود و ورزش باعث تقویت عضلات بالا و پایین مفصل زانو می‌گردد.

8- ویتامین D و کپسول روغن ماهی، جلوگیری از درد مفاصل و استخوان‌ها می‌کند.

9- میوه هایی همچون انار و زغال اخته و گیلاس محتوی مقدار زیادی ویتامین و آنتی اکسیدان می‌باشند. آنتی اکسیدانها باعث کاهش درد مفصل زانو و کاهش تورم و التهاب زانو می‌گردند.

10- اگر دردتان با ایبوپروفن خوب نشد، ممکن است پزشک، تزریق کورتیزون را لازم بداند.

تخم شنبلیله آغشته به روغن تخم خردل، درمان موثری برای درد زانو می‌باشد. آن را بر روی زانوی خود بمالید و کمی صبر کنید تا خشک شود

درمان‌های خانگی برای درد زانو

* یخ درمانی یکی از بهترین درمان‌ها برای التهاب می‌باشد. بین یخ و پوست، یک حوله و یا پارچه قرار دهید تا از سرد شدن شدید پوست جلوگیری کند. حدود 20 دقیقه یخ (به همراه پارچه) را روی زانو قرار دهید و سپس آن را بردارید. 5 دقیقه صبر کنید و بعد دوباره تکرار کنید. این کار را به مدت یک ساعت انجام دهید.

* استراحت کردن: موقعی که نشسته‌اید، زانو را بالا نگه دارید تا گردش خون بهتر انجام گیرد.

هنگامی که دراز کشیده‌اید، زانوی خود را بالا نگاه دارید. برای این کار می‌توانید از یک بالشت استفاده کنید. در این صورت، مایع اضافی از مفصل زانو دور می‌شود.

* پانسمان: بستن محکم زانو جلوگیری از تجمع زیادی مایع مفصلی مفید است. پانسمان را محکم کنید، اما نه به آن اندازه که جلوی گردش خون را بگیرد.

* دارچین و عسل: پودر دارچین و عسل را با هم مخلوط کنید و بر روی زانوی خود بمالید. هنگامی که زانو گرم شد، آن را از روی زانو بردارید.

* روغن خردل و روغن زیتون: یک قاشق روغن خردل با یک قاشق روغن زیتون مخلوط کنید. این مرهم را روزی چند بار به زانوی خود بمالید و ماساژ دهید.

* سرکه: قبل از خواب، مقداری سرکه بر روی زانوی خود بمالید.

* تخم شنبلیله آغشته به روغن تخم خردل، درمان موثری برای درد زانو می‌باشد. آن را بر روی زانوی خود بمالید و کمی صبر کنید تا خشک شود. این مرهم، زانو را گرم می‌کند و جریان خون را به آن افزایش می‌دهد و مفصل را نرم و غضروف را سالم می‌کند.

* ویتامین های D، E و B3 برای کاهش درد مفیدند. روغن ماهی، بادام زمینی و روغن تخم کتان بسیار مفید است.

* یک قاشق مرباخوری پودر علف هرزه اسقف را با یک لیوان آب ولرم، هر روز صبح مصرف کنید.

* زیاد آب بنوشید. مفاصل، عضلات و بافت غضروفی در هنگام کم آبی، درد می‌گیرند.

* شیر گرم، آرد گندم، روغن کرچک و پودر زردچوبه را با هم مخلوط کنید. مخلوط حاصل را بر روی زانو بمالید.

ورزش‌ هایی برای درد زانو

دکتر مهرشاد پورسعید اصفهانی طی مصاحبه ای، به مبتلایان آرتروز زانو توصیه هایی نموده اند که در متن زیر می خوانیم.

آقای دکتر، اگر بیماران مبتلا به آرتروز زانو بخواهند ورزش کنند یا برای دردشان ورزش درمانی انجام دهند، چه کار باید بکنند؟

مانند هر ورزش دیگر یا هر نسخه ‌ای که برای درمان یا کاهش درد بیماران تجویز می‌ شود، باید هر فردی به طور مجزا مورد ارزیابی و بررسی قرار گیرد و بر اساس توانایی و آمادگی جسمانی مانند استقامت قلب و تنفس، قدرت عضلات، ترکیب بدن و انعطاف‌ پذیری اش برای او نسخه ورزشی نوشته شود. از همه مهم ‌تر این است که باید معاینه کامل انجام شود و از هر نظر مشکل بیمار مشخص شود.

برای مثال اگر خانمی ‌55 ساله، با قد 165 سانتی ‌متر و وزن 75 کیلوگرم که تا به حال ورزش آنچنانی نمی ‌کرده و از نظر قلب و عروق و تنفس و بیماری های دیگر مشکلی ندارد و به آرتروز زانو مبتلا می باشد، مایل باشد که در کنار درمان‌های معمول، به ورزش درمانی نیز بپردازد، به ایشان چه نسخه ‌ای پیشنهاد می‌ کنید؟

ببینید، این خانم با توجه به قد و وزن و نمایه توده بدن(BMI) ، باید وزنی حداکثر در حدود 68 کیلوگرم داشته باشد. بنابراین حدود هفت کیلوگرم اضافه وزن دارد. همه می‌دانیم که اضافه وزن از علل ابتلا به آرتروز و بیماری ‌های مفاصل است. لذا ابتدا باید به ‌این خانم توصیه کنیم که با توجه به رژیم غذایی و نوع ورزش، وزن خود را کم کنند. برای وزن کم کردن باید به ورزش‌هایی مانند پیاده‌روی یا طناب‌زدن یا دویدن آهسته بپردازد و با شدتی این کار را انجام دهد که ضربان قلب او به 60 درصد ضربان قلبش برسد. اما چون ایشان به آرتروز مبتلا هستند، بهتر است از ورزش‌هایی مانند شنا برای کاهش وزن استفاده کنند که اگرچه میزان کاهش وزن ‌شان ممکن است کمتر از پیاده‌روی باشد، اما برای مفاصل ‌شان بهتر است. اما با رعایت مواردی و در صورتی که شدت آرتروزشان در حد متوسط و خفیف باشد، می ‌توانند از پیاده‌روی نیز بهره ببرند، چون همه مردم ممکن است از امکانات استخر نتوانند استفاده کنند.

آقای دکتر، گفتید 60 درصد حداکثر ضربان قلب. چه ‌طور آن را حساب کنیم؟

سوال خیلی خوبی کردید. اول این که حداکثر ضربان قلب را می‌ توان از این فرمول به دست آورد: سن منهای 220، هر عددی که به دست آمد به معنی حداکثر ضربان قلب هر فرد است. سپس این عدد را در 6/0 ضرب می ‌کنیم که می ‌شود 60 درصد حداکثر ضربان قلب.

برای این خانم، ضربان قلب با ورزشی مانند پیاده‌روی باید به عدد 99 یا 100 برسد.

ایشان می ‌توانند سرعت پیاده‌روی خود را تنظیم کنند تا ضربان قلبش به ‌این عدد برسد و سپس این سرعت را به یاد داشته باشند تا در زمان بعدی نیز با همین سرعت به ورزش پیاده‌روی بپردازند.

درباره ورزش تقویت عضلات گفتید. برای بیمار مبتلا به آرتروز زانو چه توصیه ورزشی دارید؟

نکته مهم و جالبی در این موضوع نهفته است و آن هم این است که ما با چند ورزش می ‌توانیم عضلات خود را تقویت کنیم. یکی از این ورزش‌ها، ورزش‌های ایزومتریک است که بیش از همه برای مبتلایان به آرتروز مناسب است. برای مثال، این خانم می ‌توانند برای کاهش درد و فشار روی مفصل، روی زمین بنشینند و پای خود را دراز کنند و به حالتی قرار گیرند که به مفصل ‌شان فشاری وارد نیاید. سپس به حالت در جا عضله جلوی ران خود را منقبض کنند و تا 10 شماره به همین حالت نگه دارند.

می‌ توانند برای مثال، صبح سه بار، ظهر سه بار و شب هم سه بار این کار را انجام دهند. البته در روزهای ابتدایی بهتر است زیاد به اندام‌هایشان فشار وارد نیاورند و به تدریج و به صورت هفته‌ای یک بار، شدت یا مدت تمرین را به مقدار 10 تا 20 درصد افزایش دهند.

ورزش‌های ایزومتریک یعنی انقباض عضلات بدون تغییر طول آن و حرکت مفاصل؟

بله، دقیقا همین طور است. در حقیقت این نوع ورزش‌ها ضمن تقویت عضلات موجب می ‌شوند به مفاصل فشاری وارد نیاید. تقویت عضلات هم موجب می ‌شود وزن اندام‌های فوقانی به روی مفصل نیفتد بلکه عضلات بار آن ها را به دوش بکشند.

آیا فقط همین نوع ورزش است یا برای عضلات دیگر هم پیشنهاد می‌ کنید؟

در حقیقت، این نوع ورزش برای عضله چهار سر ران یا جلوی ران است. برای پشت ران هم می ‌توان عضله پشت ران را منقبض کرد و به طور مشابه با تعداد و مدت گفته شده عمل کرد.

البته به صورت دیگر هم می ‌توان ورزش ایزومتریک را انجام داد، به ‌این صورت که دو سر پارچه بلندی را به هم گره زده و یک پایه صندلی را از آن عبور داده و روی زمین می ‌گذاریم و سپس در حالی که دست خود را به صندلی گرفته ‌ایم و آن را ثابت نگه داشته ‌ایم، یک پای خود را از درون این پارچه عبور می ‌دهیم و در جهات گوناگون به آن فشار وارد می‌ کنیم.

برای کسانی که می ‌توانند از استخر استفاده کنند، چه توصیه ‌ای دارید؟ 

در هنگام شنا نیز می ‌توانیم در قسمت کم عمق استخر قرار گرفته و به مدت 15 دقیقه در مسیر عرض استخر راه برویم. این کار موجب می ‌شود بدون وارد آمدن فشار بر مفصل زانوی مبتلا به آرتروز، عضلات اطراف زانو تقویت شود تا وزن اندام‌های فوقانی به زانو وارد نیاید.

البته باید آزمون قلبی و تنفسی از بیمار گرفته شود تا بر اساس تحمل او، شدت و مدت راه رفتن در استخر یا شنا کردن مشخص شود، چون ممکن است فردی بتواند بدون احساس درد مفاصل در استخر شنا کند، اما استقامت قلبی و تنفسی به او اجازه شنا کردن را در این حد ندهد.

زانودرد امانتان را بریده؟

آقای دکتر، موافق‌اید از تعریف آرتروز شروع کنیم؟

آرتروز یا همان استئوآرتریت که شاید آن را با نام "دی ‌جی ‌دی" هم بشناسید، در واقع ضایعات تخریبی و تحلیلی غضروف مفصل هستند که در نهایت به درگیری مفاصل منجر می‌شود. این ضایعات با توجه به افزایش سن و در طول زمان بیشتر مفاصل بدن را درگیر می‌کند. اما اگر غضروف مفصل از بین برود و به درگیری استخوان آن قسمت منجر شود، بیماری آرتروز اتفاق می‌افتد.

آیا همه افراد در دوران سالمندی به آرتروز مبتلا می‌شوند؟

به‌طور معمول، دهه‌های چهارم و پنجم زندگی را می‌توان سن شروع این بیماری دانست. این بیماری در خانم‌ها بیشتر از آقایان دیده می‌شود و عوامل ژنتیکی، چاقی و برخی بیماری‌های زمینه‌ای مفصلی می‌توانند افراد را برای ابتلا به آرتروز مستعد کند. گاهی اوقات ممکن است تغییر شکل مفصل به دلیل مشکلاتی مثل شکستگی رخ داده باشد و آرتروز را در سنین پایین ‌تر هم ببینیم. در واقع میزان کار کشیدن از مفصل هم مهم است. فشارهای غیر معمول ناشی از کار نیز حتی اگر به تدریج و در طول زمان حاصل شده باشد در وقوع آرتروز دخیل هستند.

پس حالا که با یک بیماری چند علتی مواجه‌ایم، چه طور باید از آن پیشگیری کنیم؟

شما اگر در خانواده‌تان زمینه ژنتیکی ابتلا به آرتروز را داشته باشید، نمی‌توانید از این خصوصیت فرار کنید، اما می‌توانید با کنترل عوامل قابل پیشگیری، بروز آن را کند کرده و به تاخیر بیندازید؛ برای مثال با کنترل وزن، فراگیری روش‌های اصولی صحیح نشستن ، صحیح ایستادن و به کارگیری صحیح مفاصل در انجام کارهای عادی روزمره و انجام ورزش‌های طبی خاص به سلامت مفاصل خود کمک کنید.

هر چه از عوامل خطرساز پیشگیری کنید، بهتر است. به خصوص خانم‌ها و باز هم بالاخص آن هایی که بالای 45 سال دارند و به افزایش وزن خود اهمیتی نمی‌دهند. ورزش را شروع کنید، اما پیش از آن حتما با پزشک متخصص مشورت کنید که از لحاظ قلبی-عروقی و دیگر شرایط فیزیکی بدنتان بررسی شوید، چرا که مفاصل شما می‌توانند بر اثر فعالیت‌های فیزیکی یا ورزش‌های نامناسب آسیب ببینند و به قولی از چاله به چاه بیفتید. پس لطفا دقت کنید و اگر علامت‌های آرتروز در شما وجود دارد، سریع‌تر به پزشک مراجعه کنید.

چه علامت‌هایی؟

شایع‌ترین علامت، درد است. دردی که با حرکت و در حین یا پس از کار کردن با آن مفصل، تشدید می‌شود. اوایل ممکن است درد شما خفیف باشد و برای مثال، مفصل زانو در مقاطعی از شبانه‌روز درد بگیرد و با استراحت بهبود یابد، ولی به مرور زمان و با پیشرفت بیماری آرتروز، حتی در حال استراحت هم درد خواهید داشت. شکایت دیگری که مبتلایان به آرتروز دارند، خشکی یا سفتی مفاصل است، به‌خصوص در هنگام صبح، البته تذکر می‌دهم که این علامت مختص بیماری آرتروز نیست. دیگر شکایت بیماران، شنیدن صداهایی از مفاصل خود در هنگام حرکت است. برخی از بیماران اظهار می‌کنند که صدای ضعیفی شبیه به پا گذاشتن روی برف‌ها، می‌شنوند و حتی در موارد پیشرفته صدای تق‌تق زانوها در هنگام راه رفتن شنیده می‌شود. ورم مفصل نیز علامت دیگری است که شاید با چشم دیده نشود و پزشک با معاینه متوجه آن شود. هرچه دیرتر به پزشک مراجعه کنید، شدت بیماری بیشتر خواهد شد.

بیشتر چه مفاصلی به آرتروز دچار می‌شوند؟

مفاصلی که وزن بدن روی آنهاست، مانند زانو و مفصل ران، مستعدترند و این مشکل در مفاصلی مانند شانه یا مچ دست و پا کمتر شایع است، مگر این که دچار سانحه‌ای شده باشید یا از آن مفصل زیاد کار بکشید. در اقوام گوناگون که عادات خاصی دارند نیز نسبت شیوع آرتروز در یک مفصل خاص بیشتر است. برای مثال، در ما ایرانی‌ها که عادت به بد نشستن داریم و به زانوهایمان خیلی فشار وارد می‌کنیم، درگیری زانو بیشتر است و در غرب مفصل ران بیشتر به آرتروز مبتلا می‌شود.

البته گاهی مفاصل کوچک بین انگشتان دست نیز در سنین بالاتر درگیر می‌شوند.

برویم سراغ درمان؟

معالجه قطعی شناخته شده‌ای برای آرتروز وجود ندارد و درمان‌های رایج باعث کاهش درد، حفظ حرکت مفصل‌ها و جلوگیری از عوارض ناخواسته بیماری می شوند. به همین دلیل درمان‌های دارویی تسکین‌دهنده، تزریق دارو به داخل مفصل برای کم کردن التهاب موجود و کاهش درد، جراحی و سایر اقدامات درمانی برحسب شدت و نوع آرتروز صورت می‌گیرد. بهتر است با اقدامات خاص چگونگی فعالیت و استفاده صحیح از مفصل‌هایمان را بیاموزیم و از بدتر شدن اوضاع جلوگیری کنیم.

شما هر روز باید تمام مفاصل خود را در حداکثر محدوده حرکاتش تمرین بدهید که این تمرین برحسب سن و شرایط شما متفاوت خواهد بود. تجویز ورزش‌های طبی جهت افزایش انعطاف‌پذیری و قدرت عضلات و همچنین استفاده از ورزش‌های آبی و پیاده‌روی در آب بسیار کمک‌کننده است.

کم کردن وزن نکته مهمی است، چون حتی انجام عمل جراحی روی مفصل در صورت اضافه بودن وزن، مشکل‌تر و پرخطرتر است. داشتن رژیم غذایی صحیح بر اساس مصرف سبزی‌ها، میوه‌ها و غلات در کنترل وزن به شما کمک می‌کند، ولی هیچ رژیم غذایی خاصی برای درمان آرتروز به‌طور انحصاری نداریم.

استفاده از کفش‌های مناسب نیز برای انجام ورزش ضروری است.

استفاده از توالت فرنگی ترجیحا بهتر است.

باید حتما درباره چهار زانو نشستن، از پله‌ها بالا رفتن و حتی شیوه صحیح نشستن و ایستادن، از پزشک‌تان نکاتی را بیاموزید و در کار و ورزش دچار افراط و تفریط نشوید.

10 نکته‌ جالب درباره کمردرد

علل کمردرد چیست؟

کمردرد یکى از شایع ترین مشکلاتى است که انسان همواره با آن مواجه بوده است. حدود سه چهارم مردم در طی عمر خود حداقل یک بار دچار کمر درد مى شوند. زندگى ماشینى و عدم تحرک بدنى یکى از عواملى است که باعث ابتلا به کمر درد مى شود.

کمردرد ممکن است حاد یا مزمن باشد. کمر درد حاد معمولا 4 تا 6 هفته طول مى کشد. کمردرد مزمن برای طولانى مدت ادامه مى یابد و حتى در مواردى ممکن است تمام طول عمر فرد ادامه یابد.

عوامل فیزیولوژیکى کمردرد

علل زیادى براى ایجاد درد کمر وجود دارد که براى درمان مناسب بایستى منشا درد شناخته شود.

کمر از قسمت هاى مختلفى تشکیل شده است. استخوان هاى ناحیه کمر یا ستون مهره ها شامل 33 مهره است. بین دو مهره کنار هم، فضاى دیسک وجود دارد که مانند یک بالشتک ، ضربات را می گیرد. هر دیسک شامل یک قسمت محیطى، مشابه تایر است و یک قسمت مرکزى ژله اى دارد. مهره و دیسک به همراه یکدیگر یک تونل حفاظتى درست مى کنند که نخاع و ریشه هاى عصبى را در برمى گیرند که این اعصاب از سوراخ هاى بین مهره اى خارج مى شوند و به قسمت هاى مختلف بدن مى رسند.

کمر همچنین داراى عضلات، رباط ها، تاندون ها و عروق مى باشد. عضلات، نسوج رشته اى هستند که باعث حرکت بدن مى شوند. رباط ها شامل الیاف مویى انعطاف پذیرى هستند که استخوان ها را به یکدیگر مى چسبانند و تاندن ها مسوول اتصال عضلات با استخوان ها هستند . عروق خونى مسوول تغذیه رسانی هستند.

کمردرد ممکن است ناشى از آسیب هر کدام از این قسمت ها باشد. آسیب به نسوج نرم یعنى عضلات، تاندون و رباط باعث کشیدگى یا پارگى مى شود. ولى آسیب به استخوان، اعصاب یا عروق جدى تر تلقى مى شود. همچنین پارگى یا شکاف در لایه خارجى دیسک اجازه مى دهد که قسمت مرکزى به بیرون زده شود و درد یا التهاب ایجاد کند.

علل کمردرد

ایستادن براى دوره هاى طولانى مدت یا نشستن غیر صحیح ممکن است کمر درد ایجاد نماید. بعضى از ورزش ها نیز ممکن است باعث آسیب کمر شوند.

کمردرد اغلب با بلند کردن اجسام سنگین، خم شدن یا چرخیدن یا وضعیت های نادرست بدن به وجود می آید

ممکن است یک ضایعه در کمر وجود داشته باشد، ولى تا زمانى که یک حرکت پرفشار باعث تشدید آن نشود مشخص نگردد.

علل ناشایع ولى وخیم کمر درد عبارتند از عفونت ها، تومور یا شکستگى ها. در این موارد، اغلب درد شدید و حتى در موقع استراحت و خواب نیز ادامه دارد و در مواردى همراه با تب و کاهش وزن و یا بیمارى هاى زمینه اى مثل پوکى استخوان است.

بیمار بایستى درد را مورد توجه قرار دهد و در مواردى که درد ادامه مى یابد به پزشک مراجعه نماید.

بعضى از مواردى که به طور شایع باعث درد کمر مى شوند عبارتند از:

کشیدگى یا پارگى: به دنبال یک سقوط ناگهانى، تصادف اتومبیل یا آسیب ورزشى ممکن است اتفاق بیفتد، حتى در مواردى با بلند کردن یک جسم خیلى سنگین. در این موارد رباط ها ، تاندون ها یا عضلات ممکن است بیش از حد کشیده یا پاره شوند. التهاب نسجى باعث ایجاد درد، حساسیت به لمس و خشکى مى شود که به دنبال بى حرکتى مثلا موقع بیدار شدن از خواب شدیدتر است.

چاقى: ستون مهره مسوول حمل قسمت زیادى از وزن بدن است. وزن زیاد باعث ایجاد فشار و استرس بر کمر به خصوص قسمت پایین کمر مى شود. علاوه بر این چاقى باعث تشدید مواردى چون پوکى استخوان، ساییدگى مفصل و سایر بیمارى هاى موجود در ستون مهره نیز مى تواند شود.

افزایش سن: باعث ضخامت رباط ها و کم آب شدن دیسک مى شود. این تغییرات مى تواند باعث اختلالاتى شود که فشار بر اعصاب ستون مهره وارد کند و علایمى چون درد، بى حسى یا ضعف ایجاد نماید. بیمارى استحاله اى دیسک بین مهره اى، مثالى از تغییرات وابسته به سن در ستون مهره است.

به مرور زمان ممکن است دیسک ساختمان و عملکرد طبیعى خود را از دست بدهد. سایش و پارگى در قسمت محیطى دیسک مى تواند باعث بیرون زدگى دیسک و درد شود. در مواردى با وجود پارگى دیسک، آزاد شدن مواد شیمیایى باعث تحریک ریشه عصبى و درد در سرتاسر پا مى شود.

مراجعه به پزشک

در صورت وجود هر یک از علایم زیر باید فورا به پزشک مراجعه کرد:

دردى که به شدت زیاد شود.

دردى که باعث اختلال در فعالیت هاى روزمره گردد.

مشاهده علایم بالینى شدید، ضعف یا بى حسى در ناحیه پاها، اختلال در کنترل ادرار و مدفوع.

پیشگیری از آسیب کمر

بلند کردن یا برداشتن اشیا، حتی چیزهای سبک، در صورتی که به شیوه مناسب انجام نشود، می‌تواند باعث آسیب‌ و درد کمر شود. برای پیشگیری از آسیب‌دیدن کمر هنگام بلند کردن اشیا، به توصیه ای زیر عمل کنید:

پیش از حمل یا بلند کردن بارهای سنگین، مدتی عضلات پاها و پشت خود را ورزش دهید و بکشید.

سعی نکنید اشیای سنگین را با عجله بلند کنید. برای انجام کاری که می‌خواهید انجام دهید وقت بگذارید.

برای برداشتن اشیایی که بالاتر از سطح شانه‌های شما قرار دارند، از چهارپایه یا نردبان استفاده کنید.

در هنگام بلند کردن شیء، آن را نزدیک به خودتان نگه دارید(مطابق تصویر).

درست در جلوی شیء بایستید و خیلی از آن فاصله نگیرید.

فاصله بین پاهایتان به اندازه طول شانه‌های‌تان باشد.

به جای خم شدن، بنشینید و شیء را بلند کنید یا بر زمین بگذارید (مطابق تصویر).

همیشه برای جابه‌جا کردن اشیای بسیار سنگین از دیگران کمک بگیرید.

ورزش و کمردرد

ورزش می‌تواند موجب بهبود کمر درد شود، اما به شرطی که به‌صورت درست انجام شود. البته برخی از ورزش‌ها می‌توانند کمردرد را بدتر کنند.

قبل از آغاز هر گونه فعالیت ورزشی بهتر است با پزشک خود مشورت کنید و توصیه‌های زیر را برای ورزش پس از بهبود کمر درد به کار برید:

ورزش‌هایی که صدمه ی کمتری دارند مانند شنا، راهپیمایی و دوچرخه سواری معمولا برای کمر درد بهترند.

اگر گرفتگی عضلات دارید، حمام گرم قبل از ورزش کمک‌کننده است.

لباس گشاد و راحت بپوشید و کفش ورزشی مناسب استفاده کنید.

هر ورزشی که موجب درد می‌شود باید متوقف شود.

از انجام ورزش‌های شکم، چرخش لگن، رساندن دست به نوک پا و هر گونه ورزشی که موجب خم شدن کمر به سمت عقب می‌شود خودداری کنید. فوتبال، والیبال و ورزش‌هایی از این قبیل ممنوع است.

 ۱۰نکته‌ جالب درباره کمردرد

درد کمر از جمله ‌دردهایی است که خود بیماری به شمار می‌آید. این بیماری که در اغلب موارد به دلیل بی‌توجهی و عدم درمان به حالت مزمن در می‌آید، شیوع گسترده‌ای دارد.

ده نکته ‌درباره درد کمر را برایتان بیان می کنیم که توجه به آنها مفید خواهد بود.

1- سشوار کشیدن فقط موها را خراب نمی‌‌کند!

نگه داشتن سشواری که حدود یک کیلو وزن دارد، معادل 70 درصد وزن بدن به شانه فشار می‌آورد. این فشار به ستوان فقرات آسیب می‌زند و در بروز درد کمر موثر است. برای مقایسه بد نیست بدانید بلند کردن صحیح یک جعبه نوشابه، حدود 15 درصد وزن بدن به ستون فقرات فشار می‌آورد.

2- بی‌میلی به رابطه جنسی

درد کمر در رابطه جنسی افراد تأثیرگذار است. نتیجه تحقیقی که توسط پژوهشکده پزشکی دانشگاه وین صورت گرفته حاکی از آن است که 63 درصد مردانی که کمردرد دارند از ناتوانی جنسی رنج می‌برند. تمامی این مردان گفته‌اند که تا یک سال پیش از آغاز کمردرد چنین مشکلی نداشتند. بر اساس این تحقیق 81 درصد مردان و 91 درصد زنانی که گرفتار کمردرد هستند نسبت به رابطه جنسی بی‌علاقه‌اند. در این تحقیق هزار مرد و هزار زن داوطلب شرکت کردند که از درد مزمن ستون فقرات رنج می‌بردند.

3- تحلیل غضروف‌ها در اثر سیگار کشیدن

عوامل مختلفی در بروز کمردرد موثرند. تأثیر ژن‌ها حدود 30 درصد تخمین زده می‌شود. عوامل دیگری مانند تغذیه، میزان وزن بدن و تحرک فرد نیز نقش مهمی بر عهده دارند. سیگار کشیدن نیز عامل مهمی در بروز و تشدید کمر درد به شمار می‌آید.‎ نیکوتین سیگار موجب می‌شود املاح و مواد غذایی کمتری به غضروف‌ها برسد و در دراز مدت موجب تحلیل رفتن آنها می‌شود.

کیف های بزرگی که توسط یک شانه و در یک طرف بدن حمل می‌شود موجب درد گردن، شانه، کمر ‌و التهاب مفاصل می‌شود

4- نقش موثر عضلات شکم

در 80 درصد موارد، علت کمردردهای مزمن ضعف عضلات است. علاوه بر عضلات کمر، عضلات شکم نیز در حفظ سلامت ستون فقرات نقش مهمی بازی می‌کند. همکاری این عضلات فضای ثابتی برای نگاه داشتن فرم سالم ستون فقرات فراهم می‌کند. تقویت عضلات شکم یکی از راه‌های موثر در کاهش درد کمر است. برای تقویت این عضلات تمرین‌های فیزیوتراپی و نرمش‌های یوگا و پیلاتس توصیه می‌شود.

5- التیام‌بخشی ویتامین E‎

زمانی که عضوی در بدن ملتهب می‌شود، سلول‌های آسیب‌دیده رادیکال‌های آزاد تولید می‌کنند. رادیکال‌ها آزاد ملکول‌هایی هستند که به سلول‌های سالم حمله می‌کنند و با آسیب زدن به ‌آنها موجب التهاب سلول و تولید رادیکال‌های آزاد جدیدتری می شوند. مصرف ویتامین E این چرخه را با خنثی کردن رادیکال‌های آزاد متوقف می‌کند. سبزیجات مختلف، روغن زیتون و آجیل حاوی ویتامین E هستند.

6- فشار یک‌طرفه کیف‌های بزرگ

کیف‌های بزرگی که روی شانه یا بازو حمل می‌شوند و تاب می‌خورند این روزها در میان خانم‌ها طرفداران زیادی دارند. این کیف‌ها، هم مد روز هستند و هم زیاد جا دارند. خانم‌هایی که چنین کیف‌هایی دست می‌گیرند حدود 4 تا 5 کیلو بار حمل می‌کنند. این وزن که توسط یک شانه و در یک طرف بدن حمل می‌شود موجب درد گردن، شانه، کمر ‌و التهاب مفاصل می‌شود.

7- دردی که پخش می‌شود

در اغلب موارد پیدا کردن محل درد در کمر ساده نیست. از آنجا که درد کمر پخش می‌شود مشخص نیست که دقیقا چه قسمتی درد می‌کند. شانه‌، مهره‌های گردن و حتی دست‌ها از نقاطی هستند که درد کمر تا آنها کشیده و پخش می‌شود.

8- تشک خواب ‌بد، علت درد ستوان فقرات نیست

بزرگسالان در طول شب به طور متوسط 40 تا 60 بار موقعیت خود را تغییر می‌دهند و حدود نیمی از شب را به پهلو می‌خوابند. احتمال این که تشک نامناسب علت بروز کمردرد باشد اندک است.

البته یک تشک خوب بستر مناسبی برای خواب آسود‌ه ‌فراهم می‌کند و ممکن است ستون فقرات را هم در فرم بهتری نگه ‌دارد. به عبارت دیگر تأثیر مثبت تشک ‌خواب مناسب بیشتر از تأثیر منفی تشک‌های نامناسب است.

9- جراحی؛ انتخاب آخر

بر اساس تحقیقی که در دو دانشگاه آلمان، فرایبورگ و توبینگین صورت گرفته، جراحی ستوان فقرات در موارد بسیاری ضروری نیست. در این تحقیق جامع 1244 فرد دواطلب شرکت کردند که از درد ستون فقرات رنج می‌بردند. درد این بیماران در 75 درصد موارد بدون جراحی قابل درمان بود. درد کمر این افراد پس از دو سال درمان به طور کامل قطع شد، تا جایی که حتی در عکس‌برداری از مهره‌های ستون فقرات نیز مشکل تحلیل غضروفی برطرف شده بود.

10- فشار روی سطحی معادل چهار‌ سانتیمتر

فشاری که ستون فقرات بدن تحمل می‌کند، بر روی غضروف‌های بین مهره ها فرود می‌‌آید. غضروف‌ها با سطحی حدود چهار سانتی‌متر، فشاری را تحمل می‌کنند که بسته به نوع حرکت متغیر است.

برای این که میزان این فشار را بهتر درک کنید به ارقام زیر توجه نمایید که به طور میانگین برای بزر‌گسالانی با جثه متوسط و وزنی حدود 75 کیلوگرم انداز‌ه‌گیری شده است.

دراز کشیده به پشت: فشاری معادل 20 کیلوگرم روی تمام ستون فقرات

دراز کشیده به پهلو: فشاری معادل 25 کیلوگرم روی تمام ستون فقرات

ایستاده: فشاری معادل 100 کیلوگرم روی تمام ستون فقرات

ایستاده و خم شده به جلو: فشاری معادل 220 کیلوگرم روی تمام ستون فقرات

صاف نشسته: فشاری معادل 90 کیلوگرم روی تمام ستون فقرات

نشسته با پشتی خمیده: فشاری معادل 179 کیلوگرم روی تمام ستون فقرات

پیشگیری از درد کمر

کمردرد نخستین علت مراجعه بیماران به متخصصین ارتوپدی و جراحان مغز و اعصاب و به طور کلی سومین علت مراجعه بیماران به پزشک می‌باشد.

توصیه های زیر برای کاهش درد کمر و یا جلوگیری از بروز آن موثر و مفیدند.

انجام ورزش‌هایی مثل شنا،  و دوچرخه‌سواری با افزایش میزان تناسب و توان فرد می‌توانند در کاهش ابتلا به کمردرد مفید باشند.

تقویت عضلات شکم، میزان ابتلا به کمردرد و در موارد وجود کمردرد، شدت آن را کاهش می‌دهد.

افرادی که کار آن‌ها مستلزم بلند کردن اجسام سنگین است، یا ورزشکارانی که سروکارشان با وزنه سنگین است، باید هرگز از کفش‌های پاشنه بلند به مدت طولانی استفاده نکنند.

حتما از کمربندهای پهن محافظ کمر استفاده کنید.

در هنگام ایستادن طولانی‌مدت، هر از گاهی به روی یک تکیه گاه یا دیوار تکیه کنید تا از فشار بر روی کمر کاسته شود.

هم تشک‌های خیلی نرم و هم تشک‌های سفت سبب کمردرد می‌شوند، لذا از تشک مناسب استفاده کنید.

اصول جابجایی بار سنگین

- به جای بلند کردن اجسام سنگین، از راه‌های دیگری مانند هل دادن استفاده کنید (هل دادن بهتر از کشیدن است)

- در هنگام بلند کردن اجسام، کمر باید عمود بر زمین و نه خم شده به جلو باشد.

- تا می‌توانید از دیگران کمک بخواهید و از بلند کردن وسایل سنگین با خم کردن کمرتان خودداری کنید. بهتر است زانوهایتان را خم کرده و کمرتان را صاف نگه دارید. البته یادتان باشد که پاها را از هم کمی فاصله دهید.

- از بلند کردن یک جسم سنگین و چرخاندن کمرتان به طور همزمان جدا خودداری کنید.

- همیشه هنگام حمل اجسام سنگین، آن را نزدیک بدن نگه دارید.

اصول نشستن

- اگر مجبورید مدت طولانی روی صندلی بنشینید، بهتر است هر نیم ساعت، به بهانه‌های مختلف از جا بلند شوید و راه بروید یا به بدن خود حرکات کششی بدهید.

- از صندلی مناسب با پشتی و با زاویه حدود 100 تا 120 درجه استفاده کنید و اگر صندلی‌تان محافظ قوس کمر ندارد، قوس کمر را با یک بالشتک کوچک پر کنید.

- به جای چرخاندن کمرتان حین کار، از چرخش صندلی استفاده کنید.

- وسایل مورد استفاده‌تان را در دسترس خود روی میز بچینید تا برای استفاده از آن‌ها مجبور به خم کردن کمرتان به جلو نشوید.

اصول ایستادن و خوابیدن

- هنگام ایستادن خود را به جلو خم نکنید. گوش‌ها، شانه و لگن را باید در یک امتداد و شکم را تو نگه دارید.

- اگر مجبورید مدت طولانی بایستید، یکی از پاها را روی یک پله یا چهارپایه به ارتفاع 20 سانتی متر قرار دهید تا فشار کمتری به کمر وارد شود و هر 10 دقیقه جای پاها را با هم عوض کنید.

بهترین حالت خوابیدن، خوابیدن به پهلو در حالی است که زانوها کمی خم بوده و یک بالش کوچک بین دو زانو قرار دارد. اگر به پشت می‌خوابید لازم است یک بالش زیر زانوها و یک بالش کوچک زیر گودی کمر قرار دهید

- برای خارج شدن از تختخواب ابتدا به کنار تخت بچرخید و پاهای خود را از تخت آویزان کرده، با کمک دست‌ها و سفت کردن عضلات شکم بنشینید.

توصیه هایی برای مسافرت

برخی از دردهای کمر و گردن و زانو در اثر رانندگی‌های طولانی‌مدت مخصوصاً در طول مسافرت بروز می‌کند. راننده یا مسافری که رانندگی می‌کند، چه نکاتی را باید رعایت کند؟

در ضمن رانندگی توصیه می‌شود که صندلی تا حد امکان به فرمان نزدیک باشد به طوری که هنگامی که پا روی ترمز یا کلاچ قرار می‌گیرد، مفصل زانو هم سطح مفصل ران یا مختصری بالاتر از مفصل ران قرار گیرد.

پشتی صندلی باید عمودی باشد و در صورت امکان از یک بالشتک کوچک در فضای بین گودی کمر و صندلی استفاده شود.

رانندگی مداوم بیش از 45 دقیقه تا یک ساعت توصیه نمی‌شود و در مسافرت‌های طولانی لازم است که هر 45 دقیقه تا یک ساعت برای چند لحظه‌ای از ماشین پیاده شد و چند قدمی راه رفت.

افراد در مسافرت اغلب به خاطر حمل وسایل دچار کمردرد می‌شوند. برای پیشگیری از آن چه باید کرد؟

وقتی وسایل را می‌خواهند از زمین بردارند، بایستی در وضعیت نشسته قرار گیرند و وسایل را بردارند و چنانچه قصد دارند آن‌ها را با دست حمل کنند، با هر دو دست این کار را انجام دهند، یعنی وسایل به دو قسمت ترجیحاً هم وزن تقسیم شده و هر دو دست را به کار گیرند.

اما اگر وسایل را با پشت حمل می‌کنند، مثل کولی‌هایی که این روزها جوانان مورد استفاده قرار می‌دهند، بایستی هنگام راه رفتن مقداری به جلو خم شده باشند و از حمل وسیله در وضعیتی که بدن راست است اجتناب کنند و چنانچه قصد دارند وسیله را با دو دست در جلوی بدن حمل نمایند، بایستی وسیله یا بار را در حالت چسبیده به بدن حمل کنند.

نکته‌ای که اهمیت دارد این است که افراد در مسافرت اغلب هنگام برداشتن وسایل و جابجایی آن‌ها از صندوق عقب ماشین دچار دردکمر می‌شوند، زیرا اصول صحیح را رعایت نمی‌کنند.

افراد هنگام برداشتن وسایل از صندوق عقب بایستی فاصله خود را تا صندوق عقب به حداقل برسانند و از سپر ماشین به عنوان تکیه‌گاه برای یکی از پاها استفاده نمایند و بعد اقدام به برداشتن وسایل از صندوق عقب کنند

علل کمردرد چیست؟وپیشگیری ازآن چگونه است؟

علل کمردرد چیست؟

کمردرد یکى از شایع ترین مشکلاتى است که انسان همواره با آن مواجه بوده است. حدود سه چهارم مردم در طی عمر خود حداقل یک بار دچار کمر درد مى شوند. زندگى ماشینى و عدم تحرک بدنى یکى از عواملى است که باعث ابتلا به کمر درد مى شود.

کمردرد ممکن است حاد یا مزمن باشد. کمر درد حاد معمولا 4 تا 6 هفته طول مى کشد. کمردرد مزمن برای طولانى مدت ادامه مى یابد و حتى در مواردى ممکن است تمام طول عمر فرد ادامه یابد.

عوامل فیزیولوژیکى کمردرد

علل زیادى براى ایجاد درد کمر وجود دارد که براى درمان مناسب بایستى منشا درد شناخته شود.

کمر از قسمت هاى مختلفى تشکیل شده است. استخوان هاى ناحیه کمر یا ستون مهره ها شامل 33 مهره است. بین دو مهره کنار هم، فضاى دیسک وجود دارد که مانند یک بالشتک ، ضربات را می گیرد. هر دیسک شامل یک قسمت محیطى، مشابه تایر است و یک قسمت مرکزى ژله اى دارد. مهره و دیسک به همراه یکدیگر یک تونل حفاظتى درست مى کنند که نخاع و ریشه هاى عصبى را در برمى گیرند که این اعصاب از سوراخ هاى بین مهره اى خارج مى شوند و به قسمت هاى مختلف بدن مى رسند.

کمر همچنین داراى عضلات، رباط ها، تاندون ها و عروق مى باشد. عضلات، نسوج رشته اى هستند که باعث حرکت بدن مى شوند. رباط ها شامل الیاف مویى انعطاف پذیرى هستند که استخوان ها را به یکدیگر مى چسبانند و تاندون ها مسوول اتصال عضلات با استخوان ها هستند . عروق خونى مسوول تغذیه رسانی هستند.

کمردرد ممکن است ناشى از آسیب هر کدام از این قسمت ها باشد. آسیب به نسوج نرم یعنى عضلات، تاندون و رباط باعث کشیدگى یا پارگى مى شود. ولى آسیب به استخوان، اعصاب یا عروق جدى تر تلقى مى شود. همچنین پارگى یا شکاف در لایه خارجى دیسک اجازه مى دهد که قسمت مرکزى به بیرون زده شود و درد یا التهاب ایجاد کند.

علل کمردرد

ایستادن براى دوره هاى طولانى مدت یا نشستن غیر صحیح ممکن است کمر درد ایجاد نماید. بعضى از ورزش ها نیز ممکن است باعث آسیب کمر شوند.

کمردرد اغلب با بلند کردن اجسام سنگین، خم شدن یا چرخیدن یا وضعیت های نادرست بدن به وجود می آید

ممکن است یک ضایعه در کمر وجود داشته باشد، ولى تا زمانى که یک حرکت پرفشار باعث تشدید آن نشود مشخص نگردد.

علل ناشایع ولى وخیم کمر درد عبارتند از عفونت ها، تومور یا شکستگى ها. در این موارد، اغلب درد شدید و حتى در موقع استراحت و خواب نیز ادامه دارد و در مواردى همراه با تب و کاهش وزن و یا بیمارى هاى زمینه اى مثل پوکى استخوان است.

بیمار بایستى درد را مورد توجه قرار دهد و در مواردى که درد ادامه مى یابد به پزشک مراجعه نماید.

بعضى از مواردى که به طور شایع باعث درد کمر مى شوند عبارتند از:

کشیدگى یا پارگى: به دنبال یک سقوط ناگهانى، تصادف اتومبیل یا آسیب ورزشى ممکن است اتفاق بیفتد، حتى در مواردى با بلند کردن یک جسم خیلى سنگین. در این موارد رباط ها ، تاندون ها یا عضلات ممکن است بیش از حد کشیده یا پاره شوند. التهاب نسجى باعث ایجاد درد، حساسیت به لمس و خشکى مى شود که به دنبال بى حرکتى مثلا موقع بیدار شدن از خواب شدیدتر است.

چاقى: ستون مهره مسوول حمل قسمت زیادى از وزن بدن است. وزن زیاد باعث ایجاد فشار و استرس بر کمر به خصوص قسمت پایین کمر مى شود. علاوه بر این چاقى باعث تشدید مواردى چون پوکى استخوان، ساییدگى مفصل و سایر بیمارى هاى موجود در ستون مهره نیز مى تواند شود.

افزایش سن: باعث ضخامت رباط ها و کم آب شدن دیسک مى شود. این تغییرات مى تواند باعث اختلالاتى شود که فشار بر اعصاب ستون مهره وارد کند و علایمى چون درد، بى حسى یا ضعف ایجاد نماید. بیمارى استحاله اى دیسک بین مهره اى، مثالى از تغییرات وابسته به سن در ستون مهره است.

به مرور زمان ممکن است دیسک ساختمان و عملکرد طبیعى خود را از دست بدهد. سایش و پارگى در قسمت محیطى دیسک مى تواند باعث بیرون زدگى دیسک و درد شود. در مواردى با وجود پارگى دیسک، آزاد شدن مواد شیمیایى باعث تحریک ریشه عصبى و درد در سرتاسر پا مى شود.

مراجعه به پزشک

در صورت وجود هر یک از علایم زیر باید فورا به پزشک مراجعه کرد:

دردى که به شدت زیاد شود.

دردى که باعث اختلال در فعالیت هاى روزمره گردد.

مشاهده علایم بالینى شدید، ضعف یا بى حسى در ناحیه پاها، اختلال در کنترل ادرار و مدفوع.

پیشگیری از آسیب کمر

بلند کردن یا برداشتن اشیا، حتی چیزهای سبک، در صورتی که به شیوه مناسب انجام نشود، می‌تواند باعث آسیب‌ و درد کمر شود. برای پیشگیری از آسیب‌دیدن کمر هنگام بلند کردن اشیا، به توصیه ای زیر عمل کنید:

پیش از حمل یا بلند کردن بارهای سنگین، مدتی عضلات پاها و پشت خود را ورزش دهید و بکشید.

سعی نکنید اشیای سنگین را با عجله بلند کنید. برای انجام کاری که می‌خواهید انجام دهید وقت بگذارید.

برای برداشتن اشیایی که بالاتر از سطح شانه‌های شما قرار دارند، از چهارپایه یا نردبان استفاده کنید.

در هنگام بلند کردن شیء، آن را نزدیک به خودتان نگه دارید(مطابق تصویر).

درست در جلوی شیء بایستید و خیلی از آن فاصله نگیرید.

فاصله بین پاهایتان به اندازه طول شانه‌های‌تان باشد.

به جای خم شدن، بنشینید و شیء را بلند کنید یا بر زمین بگذارید (مطابق تصویر).

همیشه برای جابه‌جا کردن اشیای بسیار سنگین از دیگران کمک بگیرید.

ورزش و کمردرد

ورزش می‌تواند موجب بهبود کمر درد شود، اما به شرطی که به‌صورت درست انجام شود. البته برخی از ورزش‌ها می‌توانند کمردرد را بدتر کنند.

قبل از آغاز هر گونه فعالیت ورزشی بهتر است با پزشک خود مشورت کنید و توصیه‌های زیر را برای ورزش پس از بهبود کمر درد به کار برید:

ورزش‌هایی که صدمه ی کمتری دارند مانند شنا، راهپیمایی و دوچرخه سواری معمولا برای کمر درد بهترند.

اگر گرفتگی عضلات دارید، حمام گرم قبل از ورزش کمک‌کننده است.

لباس گشاد و راحت بپوشید و کفش ورزشی مناسب استفاده کنید.

هر ورزشی که موجب درد می‌شود باید متوقف شود.

از انجام ورزش‌های شکم، چرخش لگن، رساندن دست به نوک پا و هر گونه ورزشی که موجب خم شدن کمر به سمت عقب می‌شود خودداری کنید. فوتبال، والیبال و ورزش‌هایی از این قبیل ممنوع است.

پیشگیری از درد کمر

کمردرد نخستین علت مراجعه بیماران به متخصصین ارتوپدی و جراحان مغز و اعصاب و به طور کلی سومین علت مراجعه بیماران به پزشک می‌باشد.

توصیه های زیر برای کاهش درد کمر و یا جلوگیری از بروز آن موثر و مفیدند.

انجام ورزش‌هایی مثل شنا، پیاده‌روی و دوچرخه‌سواری با افزایش میزان تناسب و توان فرد می‌توانند در کاهش ابتلا به کمردرد مفید باشند.

تقویت عضلات شکم، میزان ابتلا به کمردرد و در موارد وجود کمردرد، شدت آن را کاهش می‌دهد.

افرادی که کار آن‌ها مستلزم بلند کردن اجسام سنگین است، یا ورزشکارانی که سروکارشان با وزنه سنگین است، باید هرگز از کفش‌های پاشنه بلند به مدت طولانی استفاده نکنند.

حتما از کمربندهای پهن محافظ کمر استفاده کنید.

در هنگام ایستادن طولانی‌مدت، هر از گاهی به روی یک تکیه گاه یا دیوار تکیه کنید تا از فشار بر روی کمر کاسته شود.

هم تشک‌های خیلی نرم و هم تشک‌های سفت سبب کمردرد می‌شوند، لذا از تشک مناسب استفاده کنید.

اصول جابجایی بار سنگین

- به جای بلند کردن اجسام سنگین، از راه‌های دیگری مانند هل دادن استفاده کنید (هل دادن بهتر از کشیدن است)

- در هنگام بلند کردن اجسام، کمر باید عمود بر زمین و نه خم شده به جلو باشد.

- تا می‌توانید از دیگران کمک بخواهید و از بلند کردن وسایل سنگین با خم کردن کمرتان خودداری کنید. بهتر است زانوهایتان را خم کرده و کمرتان را صاف نگه دارید. البته یادتان باشد که پاها را از هم کمی فاصله دهید.

- از بلند کردن یک جسم سنگین و چرخاندن کمرتان به طور همزمان جدا خودداری کنید.

- همیشه هنگام حمل اجسام سنگین، آن را نزدیک بدن نگه دارید.

اصول نشستن

- اگر مجبورید مدت طولانی روی صندلی بنشینید، بهتر است هر نیم ساعت، به بهانه‌های مختلف از جا بلند شوید و راه بروید یا به بدن خود حرکات کششی بدهید.

- از صندلی مناسب با پشتی و با زاویه حدود 100 تا 120 درجه استفاده کنید و اگر صندلی‌تان محافظ قوس کمر ندارد، قوس کمر را با یک بالشتک کوچک پر کنید.

- به جای چرخاندن کمرتان حین کار، از چرخش صندلی استفاده کنید.

- وسایل مورد استفاده‌تان را در دسترس خود روی میز بچینید تا برای استفاده از آن‌ها مجبور به خم کردن کمرتان به جلو نشوید.

اصول ایستادن و خوابیدن

- هنگام ایستادن خود را به جلو خم نکنید. گوش‌ها، شانه و لگن را باید در یک امتداد و شکم را تو نگه دارید.

- اگر مجبورید مدت طولانی بایستید، یکی از پاها را روی یک پله یا چهارپایه به ارتفاع 20 سانتی متر قرار دهید تا فشار کمتری به کمر وارد شود و هر 10 دقیقه جای پاها را با هم عوض کنید.

بهترین حالت خوابیدن، خوابیدن به پهلو در حالی است که زانوها کمی خم بوده و یک بالش کوچک بین دو زانو قرار دارد. اگر به پشت می‌خوابید لازم است یک بالش زیر زانوها و یک بالش کوچک زیر گودی کمر قرار دهید

- برای خارج شدن از تختخواب ابتدا به کنار تخت بچرخید و پاهای خود را از تخت آویزان کرده، با کمک دست‌ها و سفت کردن عضلات شکم بنشینید.

توصیه هایی برای مسافرت

برخی از دردهای کمر و گردن و زانو در اثر رانندگی‌های طولانی‌مدت مخصوصاً در طول مسافرت بروز می‌کند. راننده یا مسافری که رانندگی می‌کند، چه نکاتی را باید رعایت کند؟

در ضمن رانندگی توصیه می‌شود که صندلی تا حد امکان به فرمان نزدیک باشد به طوری که هنگامی که پا روی ترمز یا کلاچ قرار می‌گیرد، مفصل زانو هم سطح مفصل ران یا مختصری بالاتر از مفصل ران قرار گیرد.

پشتی صندلی باید عمودی باشد و در صورت امکان از یک بالشتک کوچک در فضای بین گودی کمر و صندلی استفاده شود.

رانندگی مداوم بیش از 45 دقیقه تا یک ساعت توصیه نمی‌شود و در مسافرت‌های طولانی لازم است که هر 45 دقیقه تا یک ساعت برای چند لحظه‌ای از ماشین پیاده شد و چند قدمی راه رفت.

افراد در مسافرت اغلب به خاطر حمل وسایل دچار کمردرد می‌شوند. برای پیشگیری از آن چه باید کرد؟

وقتی وسایل را می‌خواهند از زمین بردارند، بایستی در وضعیت نشسته قرار گیرند و وسایل را بردارند و چنانچه قصد دارند آن‌ها را با دست حمل کنند، با هر دو دست این کار را انجام دهند، یعنی وسایل به دو قسمت ترجیحاً هم وزن تقسیم شده و هر دو دست را به کار گیرند.

اما اگر وسایل را با پشت حمل می‌کنند، مثل کولی‌هایی که این روزها جوانان مورد استفاده قرار می‌دهند، بایستی هنگام راه رفتن مقداری به جلو خم شده باشند و از حمل وسیله در وضعیتی که بدن راست است اجتناب کنند و چنانچه قصد دارند وسیله را با دو دست در جلوی بدن حمل نمایند، بایستی وسیله یا بار را در حالت چسبیده به بدن حمل کنند.

نکته‌ای که اهمیت دارد این است که افراد در مسافرت اغلب هنگام برداشتن وسایل و جابجایی آن‌ها از صندوق عقب ماشین دچار دردکمر می‌شوند، زیرا اصول صحیح را رعایت نمی‌کنند.

افراد هنگام برداشتن وسایل از صندوق عقب بایستی فاصله خود را تا صندوق عقب به حداقل برسانند و از سپر ماشین به عنوان تکیه‌گاه برای یکی از پاها استفاده نمایند و بعد اقدام به برداشتن وسایل از صندوق عقب کنند.

تأثیر ورزش در التهاب مفاصل ( آرتریت)

اگر شما دچار آرتریت ( التهاب مفاصل) باشید، موقع راه رفتن ، مفاصل استخوان هایتان آسیب می بینند. وقتی که از خواب بیدار می شوید، عضلات و تاندون های آنها خیلی سفت می شوند، طوریکه به سختی می توانید از رختخواب بیرون بیایید و  به زحمت بلند می شوید. اما مقداری که حرکت کنید، دردتان کمتر می شود و می توانید سریع تر راه بروید.

آیا بعد از راه رفتن و کمتر شدن درد ماهیچه ها و مفاصل، بدنتان عکس العملی نشان می دهد؟

یک پزشک آمریکایی درمجله روماتولوژی، مقاله ای منتشرکرد مبنی براین که استراحت کردن، وضعیت آرتریت را بدترمی کند ولی انجام ورزش های استقامتی ، باعث کاهش درد آرتریت می شود. بیشتر افرادی که دچار آرتریت هستند، فکر می کنند باید عضلات و مفاصل استخوان ها استراحت کنند و حرکتی نداشته باشند ، ولی استراحت بدترین چیزی است که یک فرد آرتریتی می تواند انجام دهد.

داشتن آرتریت به این معناست که غضروف های موجود در مفاصل ، تخریب می شوند و موجب درد مفاصل گردند .

استراحت ، عضلات را ضعیف کرده و باعث می شود موقع راه رفتن، مفاصل بیشتر از هر زمانی، تکان بخورند. می توان گفت ماشینتان هم به همین روش کار می کند . وقتی که ماشین روی یک جاده پر دست انداز حرکت می کند، فنرهای ماشین ، تکان ناشی ازهربرآمدگی را جذب کرده و آن را از بین می برند. وقتی شما راه می روید یا می دوید، غضروف مفاصل هم مانند فنر ماشین، تکان ها را از بین برده و جذب می کنند.

استراحت بی مورد، غضروف را ضعیف کرده و احتمال شکستن آن را زیاد می کند. همچنین با تضعیف ماهیچه ها، دیگر قادر به کنترل مفاصل نبوده و با هر حرکت بدن، مفاصل تکان خورده و تخریب غضروف ها بیشتر خواهد شد.

افراد دچار آرتریت ، باید ورزش کنند اما نباید بدوند یا تند پیاده روی کنند. وقتی می دوید یا سریع راه می روید ، پاهایتان به شدت به زمین خورده و به طور ناگهانی از حرکت باز می مانند و این تکان شدید از ساق پا به سمت مفاصل زانو و ران رفته و می تواند غضروف را بشکند. بنابراین افراد آرتریتی نباید  بدوند ، سریع راه بروند  یا بپرند یا  تنیس و بسکتبال بازی کنند، زیرا ضربات ناشی از این حرکت ها ، به مفاصل آسیب رسانده  و آنها را می شکند. در عوض ، این افراد می توانند دوچرخه سواری کنند( به طریقه دوچرخه متحرک روی یک یک محور صاف متحرک) زیرا با دوچرخه سواری روی  محور متحرک و هموار، پاها به طورناگهانی نمی ایستند و در نتیجه ، غضروف مفاصل تکان نخورده ونمی شکنند.

افراد مبتلا به آرتروز باید وزنه هم بلند کنند چون این کار عضلات را تقویت و مفاصل را تثبیت می کند و غضروف را تقویت می کند ومانع شکستگی آن می شود . در شرایط ایده آل ، مبتلایان به ورم مفاصل باید به دستگاههای وزنه دسترسی داشته باشند و آموزش داده شوند تا به شکل صحیح دو یا سه بار در هفته  وزنه ها را در دسته های ده تایی بالا ببرند . این عده همچنین باید چندین بار در هفته دوچرخه بزنند .

انجام منظم و مداوم دوچرخه سواری ، در مکان هموار ، بلند کردن وزنه های ماشینی تحت نظارت مربی  تخریب مفاصل و درد ناشی از آرتریت ( التهاب مفاصل) را کاهش می دهد. شنا  پارو زدن یا هر ورزش دیگری که حرکت روان  و هموار داشته باشد، می تواند جایگزین دوچرخه سواری شود.

آرتریت روماتوئید (Rheumatoid arthritis)

روماتیسم مفصلی چیست؟

آرتریت روماتوئید (Rheumatoid arthritis)

روماتیسم مفصلی یا آرتریت روماتوئید، یک بیماری سیستمیک و مزمن است که باعث تخریب غضروف و ایجاد ضایعات استخوانی می‌شود. این بیماری معمولا در سنین 30 تا 50 سالگی بروز می‌کند و در زنان شایع‌تر است.

آرتریت بصورت قرینه‌ است، یعنی اگر یک زانو یا دست درگیر باشد، به احتمال زیاد طرف مقابل نیز درگیر می شود. در برخی افراد، بیماری از شدت کمی برخوردار بوده و با حداقل ضایعات مفصلی، در مدتی کوتاه همراه می‌باشد، ولی در برخی دیگر ضایعات پیشرونده و مزمن، به صورت پلی آرتریت می‌باشد و باعث اختلال در عملکرد مفاصل می‌شود.

نشانه‌ها

بیماری شروع آهسته یا ناگهانی دارد و با علائم درد، تورم، گرمی، محدودیت حرکت و خشکی صبحگاهی مفاصل همراه است. درد مفاصل با استراحت و بی‌حرکتی تشدید شده و به مرور زمان در طی روز و با کار کردن و فعالیت آرام تسکین پیدا می‌کند.

التهاب مفصل به مرور زمان باعث تخریب غضروف مفصلی و ساییدگی استخوان و به دنبال آن تغییر شکل مفصل می‌شود.

در بیماری آرتریت، بیشتر مفاصل‌‌ انگشتان و کف دست‌، مچ‌ دست‌، آرنج‌ دست، پا، مچ‌ پا و گاهی اوقات مهره‌های گردنی درگیر می‌شوند.

بیماران ممکن است علائم خارج مفصلی (سیستمیک) مانند تب، ضعف، خستگی زودرس، بی‌اشتهایی ، کاهش وزن و برآمدگی‌های‌ زیر پوست‌ به نام ندول یا گره‌های روماتوئید داشته باشند. گاهی نیز درگیری عروق و اعصاب پوست یا سایر اعضای بدن مثل کلیه، ریه، طحال، کبد و... و درگیری چشمی و خونی دیده می‌شود.

علت

ناشناخته‌است، ولی ایمنی سلولی و ایمنی هومورال، هر دو در ایجاد این بیماری نقش دارند. این افراد نسبت به دیگران شانس ابتلای بیشتری به بیماری های مزمن مانند پوکی استخوانآلرژی، بیماری های گوارشی، بیماری های قلبی عروقی و فشار خون دارند. ، عفونت ها،

درمان

منظور از درمان این بیماری کاهش درد و ورم، کاهش یا توقف تخریب مفاصل و در مجموع بهتر کردن کیفیت زندگی فرد است. روش‌های درمانی مورد استفاده در بیماری روماتیسم شامل تغییر در شیوه زندگی، استفاده از داروها، جراحی، روش‌های درمانی جایگزین یا تکمیلی نظیر فیزیوتراپی، کاردرمانی، وسایل کمک‌کننده به مفصل و وسایل کمک حرکتی می‌باشند.

داروهای ضدالتهابی مانند انواع کورتون‌ها، داروهای سرکوب‌کننده سیستم ایمنی و داروهای غیراستروئیدی برای درمان روماتیسم استفاده می‌شوند.

دکتر مقیمی، فوق تخصص روماتولوژی معتقد است، با توجه به این‌که این بیماری در اثر اختلال سیستم ایمنی بدن ایجاد می‌شود و داروهای مصرف شده نیز سیستم ایمنی را ضعیف‌تر می‌کنند، افراد باید در مقابل بیماری‌های عفونی و ویروسی ایمن شوند.

چند نکته تغذیه ای

* کاهش دریافت کالری، باعث کاهش علائم مفصلی می گردد.

* مصرف ماهی و دانه های خوراکی مثل گندم و سویا که غنی از اسیدهای چرب امگا 3 می باشند، باعث کاهش درد مفصلی می گردد.

* چای سز ، فلفل شیرین، انگور قرمز و آنتی اکسیدان هایی مانند مس، منیزیم و پتاسیم در درمان روماتیسم بسیار مفیدند.

* روغن زیتون خاصیت ضد التهابی دارد.

توصیه‌ها

- بیماران از انجام فعالیت‌های روزانه به صورت ناگهانی و شدید و در مدت کوتاه خودداری کنند و و از حمل اجسام سنگین در حالتی که به خصوص مچ دست خم می‌شود، پرهیز نمایند.

- بایستی سعی شود به جای وارد کردن فشار به یک یا چند مفصل، آن را بین تعداد زیادتری از مفاصل توزیع کرد و تا جای امکان از مفاصل بزرگ‌تر و قوی‌تر استفاده نمود.

- بیماران باید تقسیم مناسب فعالیت روزانه، ورزش منظم و اصولی و استراحت در بین فواصل کاری، ایجاد تعادل بین میزان فعالیت و استراحت، کاهش استرس‌های روانی و استفاده از یک رژیم غذایی سالم را رعایت کنند.

نتایج چند تحقیق در مورد روماتیسم

اثر ضد روماتیسمی زردچوبه

یک بررسی جدید نشان می‌دهد که زردچوبه و مکمل‌های غذایی آن ممکن است به پیشگیری و درمان برخی بیماری‌های استخوانی کمک کنند.

ریشه زردچوبه در طب سنتی آسیا برای قرن‌ها به عنوان درمانی برای التهاب مفاصل یا آرتریت کاربرد داشته است. داروهای ضدالتهابی نوین که برای درمان آرتریت به کار می‌روند، عوارض جانبی بسیاری دارند، بنابراین پزشکان و پژوهشگران به دنبال شیوه‌های درمانی جایگزین برای این بیماری هستند.

امروزه مکمل‌های غذایی حاوی زردچوبه با نام کورکومین (curcumin) - ماده شیمیایی که رنگ زرد زردچوبه ناشی از آن است- در بازار موجود است. تصور می‌شود این ماده نیز دارای خواص ضدالتهابی باشد.

فایده روغن کبد ماهی برای روماتیسم مفصلی

پژوهشگران بر اساس تحقیقات انجام شده به این گروه از بیماران توصیه می کنند برای بهبود علایم بیماری های مفصلی و کاهش مصرف داروهای مسکن ، به طور منظم روغن ماهی و یا کپسول روغن کبد ماهی را مصرف کنند.

یکی دیگر اثرات خوب شیر دادن به نوزاد

بر اساس تحقیقات انجام شده احتمال ابتلا به روماتیسم مفصلی در زنانی که به کودکان خود شیر می‌دهند کمتر از سایر زنان است. زنانی که در طول عمرشان بین یک تا دو سال به فرزندشان شیر داده‌اند، تا 30 درصد کمتر از سایرین به روماتیسم مفصلی مبتلا می‌شوند و این درصد با افزایش مدت شیردهی حتی به 50 درصد نیز می‌رسد.