تاثیر هوای آلوده بر سلامتی بدن

مراقبت از سلامتی در هوای آلوده

تا کنون آزمایشات و تحقیقات زیادی در خصوص آلودگی هوا و تاثیر آن بر سلامت انسان صورت گرفته است . نتایج یک آزمایش نشان داده است زنان بارداری که در شهرهای بزرگ زندگی می کنند بیشتر در معرض به دنیا آوردن نوزادانی هستند که اضافه وزن بیشتری دارند. متخصصان اسپانیایی در این آزمایش تاکید کردند علت این افزایش وزن در نوزادان شهری، تماس زیاد مادران آنها با نوعی آلاینده محیط زیست موسوم به «زنواستروژن» در دوران بارداری است. این آلاینده محیط زیستی در واقع تاثیرات شبه هورمونی دارد. این مطالعه که از سوی متخصصان دانشگاه «گرانادا» در اسپانیا صورت گرفته برای نخستین بار ارتباط بین تاثیر استروژنی روی جفت در زنان باردار و افزایش وزن جنین را نشان داده است. این آزمایشات روی دو گروه از زنان باردار انجام گرفته که یک گروه از آنها در شهر بزرگ مادرید مشغول به کار و زندگی بودند و گروه دیگر نیز در مناطق روستایی در استان گرانادا زندگی می کردند. متخصصان متوجه شدند که بین این دو گروه از زنان باردار، تفاوت های بیولوژیکی، جمعیت شناختی و اجتماعی ـ اقتصادی قابل ملاحظه ای وجود دارد. متخصصان دریافتند تاثیرات استروژنیک این آلاینده روی بافت جفت، مستقیما با ویژگی های خاص در والدین، وضع حمل و حتی نوزادان تازه متولد شده، ارتباط دارد. آنها متوجه شدند در بین سایر فاکتورهای اثرگذار یک نکته بسیار مهم، افزایش وزن جنین در اثر تماس مادر با این آلاینده در زمان بارداری است.

نکته دیگر اینکه در زمان آلودگی هوا، جذب ویتامین «د» از طریق پوست به شدت کاهش می یابد. به همین دلیل در شهرهای بزرگ که معمولاهوای آلوده دارند، کمبود ویتامین «د» از شیوع بالایی برخوردار است. بر اساس آخرین تحقیق کشوری60 درصد زنان تهرانی به صور مختلف دچار کمبود ویتامین «د» هستند. واقعیت امر این است افرادی که کمبود کلسیم دارند، بیشتر در معرض خطر آلودگی با سرب قرار می گیرند. به دلیل آنکه گیرنده های فلزات دو ظرفیتی در بدن انسان به صورت رقابتی عمل می کند در صورتی که این گیرنده ها، قبلابا فلزات مورد نیاز بدن مانند آهن و کلسیم اشباع شده باشند، بدن کمتر در معرض آلودگی با سرب قرار می گیرد. یکی از راههای پیشگیری از آلودگی هوا مصرف بیشتر لبنیات و اشباع کردن این گیرنده هاست.هیدروکربورهای سرطان زا ناشی از سوخت ناقص مواد سوختی، انواع فلزات سنگین مثل سرب که با سوختن ترکیبات نفتی مثل بنزین و گازوئیل در هوا منتشر می شوند و گاز خطرناک منواکسید کربن از جمله این ترکیبات هستند. در اثر پدیده گلخانه ای در فصل سرما، این گاز به اضافه بقیه گازهای مضر به سطح زمین بر می گردندو وارد ریه های ما می شوند.آلودگی هوا همچنین بیماریهای قلبی و عروقی و مرگ ناشی از آن را زیاد می کند. این اتفاق معمولادر افراد مستعد بیماری قلبی عروقی مانند کسانی که بیش از 60 سال دارند یا کسانی که سابقه نارسایی قلبی دارند، رخ می دهد. همچنین کسانی که دچار ناراحتی ریوی مزمن به خاطر استعمال سیگار هستند یا دیابت دارند، بیش از دیگران در معرض خطرات قلبی عروقی ناشی از آلودگی هوا قرار دارند.هیدروکربورهای سرطان زا ناشی از سوخت ناقص مواد سوختی، انواع فلزات سنگین مثل سرب که با سوختن ترکیبات نفتی مثل بنزین و گازوئیل در هوا منتشر می شوند و گاز خطرناک منواکسید کربن از جمله این ترکیبات هستند. در اثر پدیده گلخانه ای در فصل سرما، این گاز به اضافه بقیه گازهای مضر به سطح زمین بر می گردندو وارد ریه های ما می شوند.همین ورود هوای آلوده به ریه منجر به بروز انواع ناهنجاری ها و بیماریها می شود .در نهایت اینکه باید آلودگی هوا و تاثیر آن بر سلامتی بدن را جدی گرفت.ارتباط بدن سالم و هوای سالم ارتباطی مستقیم است.تنفس در هوای سالم منجر به تنفس موثر بافتهای سلولی خواهد شد .این مسئله ای است که بارها در تحقیقات به اثبات رسیده است.با این وجود معضلات پایتخت و دیگر کلانشهرها و حتی شهرهای کوچک در خصوص آلودگی هوا تمامی ندارد.تشدید آلودگی های پایتخت طی روزهای اخیر بار دیگر ما را متوجه معضلی اساسی در شهر تهران نموده است.به راستی معضل آلودگی هوا در این کلانشهر چه زمانی قابل حل خواهد بود؟آیا باید هر سال با نام بارانهای اسیدی و ماسکهای اکسیژن سر و کار داشته باشیم؟

!

در هوای آلوده تا ‌می‌توانید شیر بنوشید

مصرف شیر در هوای آلوده

در روزهایی که آلودگی هوا به حد هشدار و یا اضطرار ‌می‌رسد برای جلوگیری ازصدمه دیدن سیستم تنفسی و التهاب دستگاه گوارش باید مصرف شیر، لبنیات و دیگر فرآورده‌های لبنی بیشتر شود، زیرا آنها دارای فسفر، منیزیم، کلسیم و خنثی کننده سموم هستندمصرف شیر و فرآورده‌های آن سبب نرم شدن مخاط تنفسی فوقانی، مری و معده ‌می‌شود. از سوی دیگر استفاده از فرآورده‌های لبنی موجب ‌می‌شود که عمل دفع ادرار و مدفوع و به همراه آنها، مواد آلاینده بیشتر انجام شود؛ بدین ترتیب التهابات و بیماری‌های دستگاه گوارش کاهش ‌می‌یابد .همچنین مصرف دوغ و ماست‌های پروبیوتیک برای مقابله با آلاینده‌های هوا توصیه ‌می‌شود، زیرا آلاینده‌های موجود شامل ترکیبات مختلفی هستند که از طریق هوایی که تنفس ‌می‌کنیم وارد بدن ‌می‌شوند .بدین ترتیب آثار مخرب ‌آنهاروی بافت‌های بدن، دستگاه تنفسی و قلب و عروق بر جای ‌می‌ماند و در طولانی مدت ابتلا به پوکی استخوان را تشدید ‌می‌کند.از سوی دیگر در زمان آلودگی هوا، ساخت ویتامین D از طریق پوست به شدت کاهش ‌می‌یابد. به همین دلیل در شهرهای بزرگ که معمولا هوای آلوده دارند، کمبود ویتامین D در میان مردم شیوع بالایی دارد.این در حالی است که متخصصان تغذیه براین باورند که افرادی که کمبود کلسیم دارند، بیشتر در معرض خطر آلودگی با سرب قرار ‌می‌گیرند، زیرا گیرنده‌های فلزات دو ظرفیتی در بدن انسان به‌صورت رقابتی عمل ‌می‌کنند؛ درصورتی که این گیرنده‌ها، قبلا با عناصری مانند آهن و کلسیم اشباع شده باشند، بدن کمتر در معرض آلودگی با سرب قرار ‌می‌گیرد. در این زمینه نیز مصرف بیشتر لبنیات به اشباع کردن این گیرنده‌ها کمک ایانی ‌می‌کند.مصرف غذاهایی که حاوی آنتی اکسیدان‌های سلنیوم و بتاکاروتن هستند، توصیه ‌می‌شود؛ سبزی‌ها و میوه‌هایی مثل طالبی، انبه، کدو تنبل، فلفل،اسفناج، کلم و زردآلو بتاکاروتن دارند. سلنیوم را هم ‌می‌توان در غذاهای دریایی، مرغ، نان، آجیل و غلات سبوس دار پیدا کرد.همچنین استفاده از ویتامین‌های مختلف D، A، E وCتوصیه ‌می‌شود، بنابراین بهتر است از سبزی‌ها و میوه‌هایی همچون کرفس، اسفناج، گوجه‌فرنگی، لیمو شیرین، نارنگی، پرتقال و کاهو استفاده شود که غنی از ویتامین C هستند.البته مصرف جوانه گندم، روغن‌های گیاهی، گردو، بادام، زیتون و جگر که منابع ویتامین E هستند را نیز نباید فراموش کنیم‌. این ویتامین ‌می‌تواند مسمومیت ناشی از آلودگی هوا را خنثی کند.منابع مناسب ویتامین D هم شیر، کره و زرده تخم مرغ هستند که باید در برنامه غذایی روزانه باشند .همچنین مصرف روزانه یک عدد سیب ‌می‌تواند عوارض ناشی از آلودگی هوا را کاهش دهد و استفاده از میوه‌هایی مانند پرتقال و توت فرنگی نیز در این زمینه توصیه ‌می‌شود. مصرف سیر، پیاز و تره فرنگی هر قدر هم که بوی آنها آزاردهنده باشد، بسیار مفید است، زیرا آنها حاوی مقدار زیادی گوگرد هستند که ‌می‌توانند از مخاط دستگاه تنفسی محافظت کنند. نوشیدن آب فراوان در روزهای آلودگی هوا به کلیه‌ها کمک ‌می‌کند تا بهتر کار کنند واملاح اضافی را از بدن خارج کنند، بدین ترتیب ذرات آلودگی مدت کمتری در بدن باقی ‌می‌ماند.

فصل آلودگی هوا و سلامت انسان

زفصل آلودگی هوا وسلامت انسان

همه ساله با شروع فصل سرما و روشن شدن وسایل گرمازا، آلودگی هوا را در شهرها احساس می کنیم .این موضوع به این معنی نیست که ما در فصول گرم سال آلودگی نداریم، بلکه سرمای هوا باعث می شود که ما آلودگی را بیشتر احساس کنیم.

آلودگی هوا چیست؟

هر گونه تغییر در ترکیب شیمییایی، فیزیکی و حتی بیولوژیکی جو که باعث به خطر افتادن حیات موجودات زنده شود، آلودگی هوا گفته می شود.منابع آلودگی هوا متفاوت است و امکان دارد طبیعی یا مصنوعی باشد که از آن جمله می توان به وجود خودروها در کلان شهرها ، احتراق، فرایندهای صنعتی و گاهی فعالیت آتش فشان ها اشاره کرد.

مواد آلوده کننده هوا

مونواکسیدکربن ، اکسیدهای نیتروزن، هیدروکربن ها ، اکسیدهای سولفور، ذرات معلق و سرب از جمله مواد آلوده کننده هوا به شمارمی روند.

1- مونواکسیدکربن یا  co: گازی است بی رنگ و بی بو که وجود مقادیر هر چند اندک آن در محیط برای سلامت انسان نامطلوب است. این گاز باعث بروز اختلال در تنفس سلول ها می شود. علایم مسمومیت با گاز co بستگی به مقدار گاز در محیط دارد.

سردرد و سرگیجه، حالت خواب آلودگی و در نهایت بی هوشی که منجر به مرگ می شود، از علایم وجود گاز co در محیط است.  

2- اکسیدهای نیتروزن : وجود این گاز در محیط باعث تحریک چشم ، بینی، گلو و شش ها می شود. تماس طولانی مدت با این گاز باعث افزایش آسیب پذیری بدن انسان در برابرعفونت های بیماری زا نظیر آنفلوانزا می شود. میزان زیاد این گاز در محیط ، باعث اختلال در قوه بویایی، ناراحتی های حفره بینی، اشکالات تنفسی ، ناراحتی های اعصاب، ادم ریوی و سرانجام مرگ می شود.

3- هیدروکربن ها : این گروه مهم ترین منبع آلودگی هوا در محیط هستند. وجود این آلاینده در محیط باعث تحریک چشم ، سرطان و اختلال در مرکز خون سازی بدن می شود.

4- اکسید های سولفور : این اکسید از طریق منابع طبیعی و انسانی وارد محیط می شود. قرار گرفتن در معرض این گاز باعث سوزش گلو، افزایش ضربان قلب و سرعت حرکات تنفسی می شود.

5- ذرات معلق : ذرات معلق به ذرات جامد کوچک و قطرات مایع موجود در هوا اطلاق می شود. از عمده ترین عوارض ذرات معلق بر روی انسان می توان به بیماری های عفونی بخش های بالای دستگاه تنفسی، اختلالات قلبی ، برونشیت ، تنگی نفس ، التهاب ریوی و کاهش مکانیسم های دفاعی بدن اشاره کرد.

علاوه بر موارد فوق، امروزه آلودگی هوا به عنوان یک بحران جهانی مد نظر است و پدیده هایی همچون وارونگی گرمایش جهانی، افت لایه ازن، استراتوسفری و باران های اسیدی حاصل این بحران است.

هنگام بروز پدیده آلودگی هوا چه باید کنیم؟

1- هنگام بروز پدیده آلودگی هوا، فضای داخل خانه هم به اندازه هوای بیرون خانه دچار آلودگی می شود که برای جلوگیری از این کار بهتر است هر روز میزان حرارت وسیله ی گرما زا را در کمترین حد خود قرار دهیم تا هوای خانه عوض شود.

2- استفاده از ماسک در هنگام آلودگی هوا توصیه می شود، اما این ماسک باید از جنس فیبر باشد، نه ماسک پارچه ای و نه ماسک دندان پزشکی، و بعد از هر بار مصرف باید تعویض شود.

3- در آلودگی هوا، کودکان بیشتر از افراد دیگر آسیب می بینند. پس باید امکانات لازم را برای حفظ سلامتی آنها مهیا کنیم.

4- تغذیه مناسب برای کاهش مضرات آلودگی هوا مهم است. به همین منظور مصرف شیر و ماست کم چرب، میوه ها و سبزیجات تازه برای دفع مسمومیت از بدن، به ویژه مسمومیت ناشی از سرب توصیه می شود.

هنگام بروز پدیده آلودگی هوا، از خوردن فست فودها (غذاهای آماده) ومواد غذایی حاوی مواد نگه دارنده مثل چیپس و انواع کنسرو خودداری کنید.

5- ذرات ریز ناشی از آلودگی هوا روی سطح پوست می نشینند. بنابراین هنگام شستشوی دست و صورت از آب خالی استفاده نکنید، زیرا ترکیب این ذرات با آب، ماده اسیدی ضعیفی را ایجاد می کند که به مرور باعث پیری زودرس پوست می شود.

منابع:

1- منابع اثرات آلودگی محیط زیست/دکتر مهدی تقی زاده

2- آلودگی محیط زیست-هوا-آب خاک-صوت/مینو دبیری

3- اکولوژی /دکتر محمد اردکانی

4- فرهنگ محیط زیست/حسن دولت آبادی

غذاهای خوب برای هوای بد

غذاهای خوب برای هوای بد

قدیم‌ها هر نفسی که بر می‌آمد « مُفرح ذات » بود و چون فرو می‌رفت « مُمد حیات ». اما این روزها هر نفسی که می‌کشیم نه تنها «مفرح ذات» نیست بلکه تنگی نفس و خستگی می‌آورد.همه متخصصان حوزه بهداشت و سلامت بر این عقیده‌اند که آلودگی هوا اثرات منفیِ قابل توجهی روی سلامت افراد می‌گذارد. با تأسف زیاد باید بگوییم که هوای آلوده و ناسالم باعث مرگ و میرهای زودهنگام، بستری شدن در بیمارستان، ابتلا به بیماری‌های تنفسی، قلبی عروقی و سرطان‌ها می‌شود. آلودگی هوا دلایل متعددی دارد که در این مقاله نمی‌توان به آن‌ها اشاره کرد. قصد ما این است راه حل‌هایی ارائه دهیم تا حد امکان از آسیب‌های هوای ناسالم جلوگیری شود.این روزها میلیون‌ها نفر در معرض آلودگی هوا قرار دارند. شاید این آلودگی‌ها همه را به کام مرگ نکشاند اما روی سلامت تک تک افراد یک جامعه تأثیر می‌گذارد. این اثرات منفی متفاوت بوده و در همه افراد یکسان نیستند. آلودگی هوا در کوتاه مدت باعث ایجاد مشکلاتی می‌شود که به طور خلاصه اشاره می‌کنیم: خارش و التهاب مجاری تنفسی،تنگی نفس، دردهای مربوط به تنفس عمیق، مشکلات تنفسی و نفس نفس زدن، سردرد و احساس خستگی. لزومی‌ندارد یک فرد تمام این علائم را یکجا داشته باشد یا احتمال دارد شما علائمی‌داشته باشید که در این لیست اشاره نشده است. متأسفانه نوزادان، کودکان، افراد سالخورده، افرادی که از بیماری‌های قلبی عروقی و بیماری‌های تنفسی مزمن رنج می‌برند در معرض خطرات بیشتری قرار دارند. احتمالاً می‌توان راه‌هایی یافت که از محیط‌های آلوده به دور بود. اما نمی‌توان به طور کامل از خطرات آن در امان بود و هوای ناپاک تأثیر خود را کم یا زیاد روی افراد خواهد گذاشت. تنها کاری که می‌توانید بکنید این است که سیستم دفاعی بدنتان را تقویت و آنتی‌اکسیدان‌های بیشتری مصرف کنید.

تقویت سیستم ایمنی بدن

داشتن سیستم ایمنی قوی می‌تواند آسیب پذیری بدن و خطرات مربوط به آلودگی هوا را کاهش دهد. در حالت کلی در پیش گرفتن یک زندگی سالم (با ورزش، کنترل استرس، کیفیت روابط انسانی، خواب کافی و غیره) و داشتن تغذیه متعادل و سالم به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک زیادی می‌کند. به این منظور بدن باید به میزان کافی کالری و پروتئین دریافت کند. نباید در مصرف مواد غذایی چرب و قند زیاده‌روی کرد. سیگار و الکل یکی از قاتلان سیستم ایمنی بدن است. تا جایی که می‌تواند غذاهای متنوعی میل کنید. مصرف میوه و سبزیجات زیاد بهترین روش برای دریافت مواد مغذی به ویژه ویتامین‌ها و مواد معدنی مورد نیاز بدن است.

آنتی اکسیدان‌ها

آنتی اکسیدان‌ها به ویژه در میوه و سبزیجات وجود دارد. سبزیجاتی مثل بروکلی، کلم قرمز، فلفل دلمه‌ای، سیب زمینی، کنگر، مارچوبه و در میوه‌های کوچک مثل تمشک، زغال اخته، توت فرنگی، آلو خشک سرشار از آنتی اکسیدان‌ها هستند. در این فصل سال که پیدا کردن برخی از این میوه‌ها سخت و در برخی موارد غیر ممکن است توصیه می‌کنیم حبوبات بیشتری مصرف کنید. انواع لوبیاها کمک می‌کند تا یک سپر دفاعی در برابر این خطرات داشته باشید. در واقع جذب میزان زیاد آنتی اکسیدان‌ها تا حدودی با آسیب‌های ناشی از آلاینده‌های جوی مقابله می‌کند.

یکی از روش‌های جذب آنتی اکسیدانِ بیشتر، مصرف میوه و سبزیجات رنگی است. در واقع میوه و سبزیجات نارنجی، قرمز، زرد، ارغوانی یا آبی راهی برای جذب آنتی اکسیدان‌هاست. توصیه می‌کنیم بیش از 5 واحد میوه و سبزیجات تازه میل کنید. توجه داشته باشید افرادی که با کمبود کلسیم مواجه هستند، بیشتر در معرض آسیب‌های آلاینده‌ها، به ویژه سرب قرار می‌گیرند. برای همین توصیه می‌کنیم کلسیم زیادی مصرف کنید. زمانی که بدنتان به میزان کافی آهن و کلسیم داشته باشد کمتر در معرض آلودگی با سرب قرار می‌گیرد. مصرف لبنیات یکی از راه‌های پیشگیری از آلودگی هواست. توصیه می‌کنیم دوغ و ماست‌های «پروبیوتیک» مصرف کنید.

از طرف دیگر زمانی که آلاینده‌ها در هوا موج می‌زنند، امکان جذب ویتامین D از طریق پوست کاهش می‌یابد. توصیه می‌کنیم مواد غذایی سرشار از این ویتامین مثل ماهی‌های چرب مثل ماهی آزاد، ماهی تن، ساردین، ماهی ماکرو میل کنید. روغن ماهی نیز سرشار از ویتامین D می‌باشد. در غلات، زرده تخم مرغ، مارگارین، قارچ و جگر نیز ویتامین D وجود دارد.این روزها که حالِ هوای شهرهای بزرگ بد است مصرف شیرتان را افزایش دهید. شیر حاوی فسفر، منیزیم و کلسیم است و می‌تواند سموم را خنثی کند. ماست بخورید و دوغ زیادی بنوشید. سبزیجاتی مثل اسفناج و گوجه فرنگی حاوی ویتامین E هستند که از ریه‌ها در مقابل آلودگی هوا محافظت می‌کند.

چند توصیه کلی

تا جایی که می‌توانید از محیط‌های آلوده دور باشید.

کودکان و سالمندان، بیماران تنفسی و قلبی تا حد امکان از تردد در هوای ناسالم خودداری کنند.

از ورزش کردن در محیط‌های آزاد خودداری کنید.

حواستان به سردرد، تنگی نفس و کلاً علائمی‌که در بالا اشاره کردیم باشد و در صورت لزوم به پزشک مراجعه کنید.

چند خواهش

باور کنید حال زمین خوب نیست. بیائید نگذاریم آسمان شهرمان بیش از این خاکستری شود. تنفس در هوای سالم حق همه ما و به خصوص فرزندان ماست. کاری به این نداریم که وسایل حمل و نقل عمومی‌چقدر راحتی و نیاز شهروندان را برآورده می‌کند. برای حفظ سلامت خود، فرزندان و والدینتان استفاده از ماشین‌های شخصی را تا حد امکان کاهش دهید. حداقل زمان‌هایی که آلودگی هوا به حالت هشدار در می‌آید این لطف را در حق هوای شهر بکنید. وسایل حمل و نقل عمومی‌را با تمام شلوغی و سختی‌هایش دریابید. اگر مسیرتان طولانی نیست پیاده روی کنید. دوچرخه سواری نیز راه حل خوبی برای کاهش آلودگی است و هم به سلامتتان کمک می‌کند. اتومبیلتان را به تعمیرگاه ببرید و از سالم بودن آن مطمئن شوید. تمنا می‌کنیم پشت چراغ قرمز خودروتان را خاموش کنید. تا جایی که می‌توانید از وسایل گرمایشی نفتی یا چوبی استفاده نکنید. شیشه‌های دوجداره برای جلوگیری از نفوذ آلودگی به منازل موثر است در غیر این صورت درزهای پنجره‌هایتان را بگیرید. بیایید دست به دست هم دهیم و کاری کنیم که زیر آسمان این شهر راحت‌تر نفس بکشیم.

پیام بهداشتی

برای این که گرمازده نشوید...

در ساعات اوج گرما که 10 صبح تا 5 بعدازظهر است در محیط بیرون و آزاد نباشید. همیشه یک بطری آب خنک (نه یخ) با خودتان داشته باشید تا در صورت تشنگی، آب بنوشید و صورتتان را بشویید. لباس های نخی و خنک بپوشید. سعی کنید در بیرون در سایه قرار گیرید یا حرکت کنید. در داخل اتاق باید هوا خنک و مطبوع باشد نه گرم و کثیف. موقع احساس گرمای زیاد خودتان با یک وسیله مثل بادبزن سریعا خنک کنید و لباس های اضافی (اگر بود) را درآورید. اگر به آب سالم دسترسی دارید، دست و صورتتان را با آب خنک بشویید.

دست های ما در اثر تماس با وسایل و اشخاص مختلف می تواند انتقال دهنده بیماری های مختلفی ماkند بیماری های گوارشی باشد. پس یادتان باشد موقع ابتلا به بیماری هایی مانند اسهال و سرماخوردگی، قبل از خوردن غذا و به خصوص بعد از آمدن از دستشویی، دست های خود را با آب و صابون حتما بشویید.

وقتی پشه شما را نیش می‌زند

تقریبا همه افراد گزش پشه را در زندگی خود تجربه کرده اند. گاهی اوقات گزش پشه فقط باعث خارش و سوزش پوست نمی شود، بلکه ممکن است عفونت خاصی را وارد خون شما کند مانند بیماری تب دانگ و یا بیماری مالاریا.

علایم گزش پشه چیست؟

در ابتدا برجستگی کم رنگی بر روی پوست فرد ایجاد می کند که می تواند صورتی یا قرمز شود.

در مرحله بعد ایجاد خارش می کند.

برجستگی کم رنگ ممکن است بلافاصله ظاهر شود. اگر فرد حساسیت زیادی به نیش پشه داشته باشد، ممکن است منطقه بزرگ تری از قرمزی و خارش را روی پوست خود داشته باشد.

واکنش های شدید آلرژیکی (حساسیت)

واکنش های آلرژیک به ندرت پس از گزش پشه در فرد ایجاد می شود.

بروز علایمی مانند ورم گلو، کهیر، خس خس خیلی نادر است، ولی اگر رخ دهد بسیار خطرناک می باشد و تهدید کننده جان فرد است (شوک آنافیلاکسی) که حتما نیاز فوری به درمان پزشکی دارد.

چه بیماری هایی از راه نیش پشه منتقل می شوند؟

پشه می تواند بیماری های خطرناکی مانند تب دانگ ، مالاریا و ویروس west nile را منتقل کند.

گذاشتن یخ روی محل گزش سبب می شود تا ورم ناشی از نیش پشه فروکش کند

علایم و نشانه های یک بیماری جدی ممکن است شامل موارد زیر باشد :

تب ، سردرد شدید، تغییرات عصبی مانند ضعف عضلانی یک طرف بدن، بدن درد، تهوع ، استفراغ، غدد متورم، جوش، بی حالی، گیجی و حساسیت به نور.

اگر پس از گزش پشه این علایم را در خود مشاهده کردید، حتما به پزشک مراجعه کنید.

کدام پشه ما را نیش می زند؟

گزش توسط پشه ماده انجام می گیرد. پشه ماده نیش خود را از طریق پوست وارد بدن ما می کند و خون ما را می مکد. در حالی که خون فرد را می مکد، مقداری از بزاق خود را که حاوی نوعی پروتیین است، وارد پوست ما می کند . این پروتیین حاوی مواد ضدانعقاد خون است تا پشه به راحتی بتواند خون را بمکد، بدون آنکه دستگاه ایمنی بدن ما، مانع این کار شود.

سیستم ایمنی بدن ما به این نوع پروتیین واکنش نشان می دهد و باعث خارش و برآمدگی در قسمت گزیده شده می گردد.

چه عواملی سبب می شود بیشتر در معرض گزش پشه قرار بگیریم؟

پشه از طریق ردیابی بو، میزان دی‌اکسیدکربنی که در هوای بازدم فرد وجود دارد و موادشیمیایی موجود در عرق فرد، قربانی خود را برای نیش زدن انتخاب می کند.

عوامل دیگری نیز وجود دارد که باعث می شود پشه بیشتر این افراد را نیش بزند. عواملی مانند :

- جنسیت مذکر

- افراد با گروه خونی  O

- افراد چاق

پشه ها به گرما جذب می شوند. بنابراین استفاده از لباس های تیره که گرما را در خود نگه می دارند، می تواند پشه ها را جذب خود کند

سن افراد نیز عامل تعیین کننده ای برای شدت علایم بوجود آمده بعد از نیش زدن می باشد. بزرگسالان چندین بار در طول زندگی توسط پشه گزیده شده اند، بنابراین به نیش زدن پشه کمتر حساسیت نشان می دهند، اما کودکان چون تجربه کمتری در گزش پشه دارند، حساسیت های بیشتری به گزش پشه نشان می دهند و هر چه کم سن و سال تر باشند بیشتر حساسند.

چگونه محل گزش پشه را درمان کنیم؟

- به محض نیش زدن پشه، جای نیش او را با آب و صابون بشویید.

- در صورت وجود خارش شدید در محل گزش، از لوسیون کالامین (تصویر روبرو) استفاده کنید. اگر این لوسیون را نداشتید می توانید خودتان آن را در منزل تهیه کنید، به این صورت که : مقدار مساوی آب و جوش شیرین را با هم ترکیب کنید. خوب آنها را به هم بزنید تا خمیری به دست بیاید. این ترکیب را روی محل موردنظر بزنید. این ترکیب در تسکین خارش پوست بسیار کمک می کند.

- مقداری یخ را در کیسه نایلونی ریخته و آن را روی محل مورد نظر بگذارید. یخ سبب می شود تا التهاب و ورم ناشی از نیش پشه فروکش کند. برخی پشه ها طوری نیش می زنند که پوست فرد پس از گزش، متورم شده و اندازه یک پرتقال می شود. گذاشتن یخ در کاهش این ورم خیلی موثر است.

- به علت حساسیت زیاد برخی افراد به نیش پشه، می توان تحت نظر پزشک از دارو استفاده کرد.

- به خاطر داشته باشید هرگز محل گزش پشه (مخصوصا انواع خاصی که التهاب های شدیدی را موجب می شوند) را نخارانید. هر بار که شما آن منطقه را می خارید، ماده هیستامین در بدن آزاد می شود و آن منطقه را تحریک می کند  تا بیشتر احساس خارش کنید.

حتما از پشه بند استفاده کنید و مواقعی که در منزل نیستید، حشره کش بزنید تا پشه های خانه بمیرند. همچنین می توانید از قرص های حشره‌کش استفاده کنید

- خارش های مداوم می تواند زخم های کوچکی در پوست ایجاد کند و راه ورود انواع میکروب ها را به داخل پوست باز می کند و منجر به بروز عفونت در آن محل می شود.

- محل گزش را هرگز با پارچه نبندید. پوشاندن آن قسمت، سبب تحریک بیشتر آن شده و حساسیت شما را برای خاراندن بیشتر آن منطقه افزایش می دهد.

چند نکته

- از لباس های رنگ روشن استفاده کنید. همانطور که گفته شد لباس های تیره، جاذب گرما هستند و پشه ها نیز محیط های گرم را برای مکیدن خون انسان ها انتخاب می کنند. پس استفاده از لباس های تیره رنگ، احتمال گزش پشه را افزایش می دهد.

- جلوگیری از نیش زدن پشه بسیار راحت تر از درمان علایم آن می باشد. پس حتما از پشه بند استفاده کنید و مواقعی که در منزل نیستید، حشره کش بزنید تا پشه های خانه بمیرند. همچنین می توانید از قرص های حشره‌کش استفاده کنید.

چرا پشه نیش می زند؟

پشه های ماده زمانی نیش می زنند که در حال آماده سازی خود برای تخم گذاری هستند. خونی که آنها می مکند سبب می شود تا بتوانند فرزندان سالمی به وجود آورند.

پشه ها بیشتر تمایل دارند که از پرندگان تغذیه کنند و آنها را نیش بزنند، ولی بوی انسان را بیشتر و بهتر ردیابی می کنند.

محکم باش و به سیگار بگو: نه!!

کشیدن سیگار یکی از بحث برانگیزترین موضوعات این دهه است. بسیاری از شرکت‌ها و شهرها، کشیدن سیگار در مکان‌های عمومی را ممنوع کرده‌اند و حتی این احتمال به صورت جدی وجود دارد که هزینه بیمه افراد سیگاری را افزایش دهند، زیرا این افراد بیشتر در معرض بیماری‌هایی مانند سرطان، سل و بیماری‌هایی از این دست هستند.

به هر حال، با وجود بیماری‌های مختلف و پیامدهای اجتماعی مهمی که کشیدن سیگار به همراه دارد، هنوز بسیاری از نوجوانان و جوانان به این عادت گرایش دارند. کارشناسان می‌گویند شاید این گرایش جوانان و نوجوانان به سیگار به دلیل قوای بدنی آنها در این سنین است و خود را اینگونه راضی می‌کنند که «چرا باید ما از حالا نگران بیماری باشیم وقتی که سال‌ها بعد می‌خواهد به سراغ ما بیاید؟!».

اگر شما فکر می‌کنید که فرزند جوان یا نوجوان‌تان گرایشی به کشیدن سیگار دارد، باید هر چه سریع‌تر در این کار مداخله کنید. در ادامه با هم راهکارهایی را بررسی می‌کنیم که می‌تواند آنها را در ترک استعمال دخانیات متقاعد کند.

1 - پول با ارزش است و بسیاری کارها می‌تواند انجام دهد

قیمت سیگار بسیار گران است. در کشور ما متوسط قیمت سیگار در حدود هر پاکت، دو تا سه هزار تومان است و عموما محصلین و دانشجویان که درآمد چندانی ندارند و پول توجیبی قابل توجهی هم دریافت نمی‌کنند، سیگار می‌تواند بخش عمده‌ای از این پول را ببلعد.

زمانی را اختصاص دهید و با فرزند خود در مورد ضررهای مالی خرید سیگار صحبت کنید و راههای مناسب هزینه کردن یا پس‌انداز کردن همین پول اندک و محدود را به وی آموزش دهید. اگر باز هم فرزند شما اصرار به کشیدن سیگار داشت، لااقل با توافق یکدیگر بودجه‌ای محدود را برای سیگار اختصاص دهید تا لااقل بدین ترتیب هم میزان سیگاری را که می‌کشد و هم مقدار پولی را که صرف این موضوع می‌کند، محدود شود.

اگر شما فکر می‌کنید که فرزند جوان یا نوجوان‌تان گرایشی به کشیدن سیگار دارد، باید هر چه سریع‌تر در این کار مداخله کنید.

2 - برای فرزند خود دلیل و مدرک ارائه کنید

اگر فرزند شما باور ندارد که استعمال دخانیات می‌تواند بیماری‌های مهلکی مانند سرطان به همراه داشته باشد، می‌توانید برای او مشاوره‌های پزشکی ترتیب دهید و فیلم‌ها، منابع و مآخذی را در اختیارش بگذارید که در مورد عوارض کشیدن سیگار مطالبی ارایه می‌کنند.

این مطالب می‌تواند تاثیری قوی روی فرزند شما بگذارد چون عموما حاوی تجربیات تلخ کسانی است که این راه را پیموده‌اند و به بیماری‌های مختلف ریه، کبد و دیگر اعضای بدن مبتلا شده‌اند. شکی نیست که این منابع، پیامی بسیار قوی را در مورد عاقبت کشیدن سیگاربا خود به همراه دارند.

3 - انگیزه‌های تولید کنندگان سیگار را توضیح دهید

شرکت‌های تولیدکننده سیگار، همیشه سیگار را به عنوان سمبل زیبایی، ظرافت و نکته بینی معرفی می‌کنند. آنها می‌خواهند مشتریان باور کنند که سیگار کشیدن، فرد را شخصیتی مردمی‌تر، زیباتر، باهوش‌تر و موفق‌تر می‌کند.

به نظر شما راهی بهتر از این برای فروش چنین محصولی وجود دارد؟

این تاکتیک به خصوص در بین جوانان و نوجوانان بسیار موثر واقع می‌شود زیرا این گروه دایم به فکر این هستند که تصویری جذاب‌تر و همه پسندتر از خود ارایه کنند. بسیار مهم است که برای جوان و نوجوان خود توضیح دهید که صرف‌نظر از آنچه که شرکت‌های تولیدکننده سیگار می‌خواهند، سیگار هرگز کیفیت زندگی آنها را ارتقا نمی‌دهد، تعداد دوستان آنها را افزایش نمی‌دهد و حتی کمکی در حل سردرگمی‌های آنها هم نیست. انگیزه و تاکتیک‌های شرکت‌های تولید کننده سیگار را برای آنها تشریح کنید و بگویید آنها فقط دنبال منافع خویش هستند و سلامتی مردم برای آنها هیچ اهمیتی ندارد.

4 - از فرزند خود سوال کنید

تیپ گرفتن و ژست سیگار و فشاری که رفقای هم سن و سال جوانان و نوجوانان بر یکدیگر وارد می‌کنند، از دلایل عمده و مشترکی است که برای فرزندان ما انگیزه کشیدن سیگار ایجاد می‌کند، پس باید به اندازه کافی برای فرزند خود وقت بگذارید و هر کاری که می‌توانید انجام دهید تا ارتباطات او را بررسی کنید.

شاید یک نوجوان یا جوان، از سیگار برای غلبه بر افسردگی یا استرس استفاده کند که این موضوع هم در بررسی‌های شما باید هر چه سریع‌تر و دقیق‌تر مشخص شود، زیرا اگر جوانی به این هدف سیگار بکشد، این احتمال وجود دارد که با حل مشکل او بتوان انگیزه استعمال دخانیات را در او از بین برد.

5 – اصلاً کشیدن سیگار خوب است؟

افراد سیگاری معدودی وجود دارند که فکر می‏کنند می‌توانند به این سوال پاسخ روشنی بدهند! حتی اگر جوان یا نوجوانی هم برای غلبه بر استرس و افسردگی سیگار بکشد، هنوز نمی‌تواند پاسخ درستی به این سوال بدهد. گرچه این شیوه و این سوال، راهی برای درمان سیگار کشیدن نیست، اما لااقل می‌تواند بذر تردید را در مورد استعمال دخانیات در ذهن آن‌ها بکارد که شاید در زمان مناسب بتواند مانند کاتالیزوری برای ترک سیگار عمل کند.

تجربه نشان می‌دهد که ترک سیگار چندان هم کار ساده‌ای نیست. با تمام این‌ها این نکته را در نظر داشته باشید که این عادت هر چقدر زودتر ترک شود، میزان آسیب‌های وارده به فرد کاهش می‌یابد و جوان و نوجوان ما می‌تواند زندگی طولانی‌تر و سالم‌تری بدون تنباکو داشته باشد.

7 تشدیدکننده آلرژی

بسیاری از افراد مبتلا به آلرژی‌های فصلی برای تسکین و برطرف ساختن علائم آزاردهنده بیماری خود به راهکارهای مختلفی روی می‌آورند.با این حال ممکن است گاهی اوقات مبتلایان به این بیماری در تلاش برای تسکین علائم آلرژی فصلی همچون عطسه کردن، سوزش چشم‌ها و آبریزش بینی دچار اشتباهاتی شوند و در نتیجه این اشتباهات منجر به تشدید علائم آلرژی در آنها می‌شود.خبر خوشحال کننده این است که آلرژی‌های فصلی در مجموع قابل درمان هستند اما باید شیوه‌های مناسبی برای مقابله با آنها اتخاذ شود.چون انجام برخی اشتباه رایج علائم آن را تشدید می‌کنند،
مصرف خودسرانه داروهای غیرنسخه‌ای
گاهی اوقات مبتلایان به آلرژی فصلی برای کاهش علائم بیماری‌شان به مصرف داروهای مختلفی همچون آنتی‌هیستامین، قطره چشم و اسپری بینی روی می‌آورند. هرچند به گفته پزشکان استفاده از این محصولات دارویی شیوه خوب و به صرفه‌ای برای تسکین علائم آلرژی نیست.
باز کردن پنجره‌ها
باد برای مبتلایان به آلرژی فصلی دوست خوبی نیست. در مواقعی که فضای اتاق یا خودرو گرم می‌شود برای وارد شدن هوای تازه، پنجره‌ها را باز می‌کنیم در حالی که این کار برای مبتلایان به آلرژی اشتباه بزرگ و راه مناسبی برای ورود گرده‌ها است.
بی‌توجهی به تمیز کردن لوازم شخصی
کفش‌ها، لباس‌ها و حتی عینک از جمله لوازمی هستند که راه ورود بسیاری از ذرات و گرده‌های آلرژی‌زا را به خانه باز می‌کنند. همچنین باید موهایتان را در پایان روز شستشو دهید تا از انتقال گرده به رختخواب جلوگیری شود. علاوه بر این سرم شستشوی آب نمک، بینی را از وجود گرده‌ها پاکسازی می‌کند.
غفلت کردن از چشم‌ها
بسیاری از افراد نمی‌دانند مقدار زیادی گرده از طریق چشم‌ها وارد بدن می‌شود. استفاده از کلاه لبه‌دار و عینک می‌تواند تا حدودی از ورود گرده به بدن از طریق چشم‌ها جلوگیری کند.
تعویق انداختن استفاده از داروهای آلرژی
مبتلایان به این بیماری باید در شروع فصل گرده‌افشانی درمان خود را شروع کنند. پزشکان به این افراد توصیه می‌کنند که یک تا دو هفته پیش از شروع این فصل مصرف داروهای خود را شروع کنند.
استفاده بیش از حد از اسپری بینی
افراد باید استفاده از اسپری بینی بدون نسخه را محدود کنند چون در غیر این صورت استفاده بی‌رویه از آن ممکن است جداره بینی و سینوس‌ها را تحریک و آلرژی را تشدید کند.
مصرف مواد خوراکی تشدیدکننده علائم آلرژی
مصرف برخی انواع خاص میوه و سبزی می‌تواند موجب خارش دهان و گلوی فرد مبتلا به آلرژی فصلی شود. این بیماری سندرم آلرژی دهانی نامیده می‌شود که پس از مصرف این‌گونه مواد خوراکی به وجود می‌آید. دلیل بروز این سندرم این است که سیستم ایمنی بدن شباهتی بین پروتئین موجود در برخی گرده‌‌ها و این‌گونه مواد خوراکی پیدا می‌کند و در نتیجه علائم آلرژی در بدن تشدید می‌شود. البته با مشورت پزشک می‌توانند این مواد خوراکی را شناسایی و از مصرف آنها خودداری کرد.