مبتلا شدن به استرس

ابتلا به استرس

اگر باور داشته باشید که استرس دارید، این اختلال بیشتر در شما تشدید می‌شود. فکر کردن درباره اینکه تحت استرس هستید خیلی بیشتر از زمانی که واقعا استرس دارید می‌تواند شما را با مشکلات جدی مواجه سازد. نتایج یک مطالعه جدید که در مجله آمریکایی کاردیولوژی به چاپ رسیده تاکید می‌کند: هر چه بیشتر به استرس فکر کنید، خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی و عروق کرونری در شما افزایش می‌یابد. به گزارش ان بی‌سی، کارشناسان در این مطالعه شش مطالعه را مورد تجزیه و تحلیل قرار دادند تا دریابند که باور کردن استرس چه تاثیری روی قلب دارد. نتایج این بررسی‌ها نشان داد افرادی که اظهار می‌کنند سطح بالاتری از استرس را دارند، 27 درصد بیشتر در معرض ابتلا به بیماری قلبی و عروق کرونری هستند. متخصصان طب رفتاری در مرکز سلامت قلبی و عروقی رفتاری در دانشکده پزشکی دانشگاه کلمبیا در این مطالعه می‌گویند: درواقع هنگام فکر کردن درباره استرس، همان واکنش مشابه با زمان مواجهه با یک عامل استرس‌زای خارجی در بدن بروز می‌کند. به بیان دیگر وقتی ذهن ما احساس می‌کند که باید واکنش نشان دهد یعنی زمانی که ما با یک موقعیت تنش‌زا مواجهه می‌شویم، جسم ما نیز برای بروز عکس‌العمل به این شرایط، آماده می‌شود. وقتی جسم ما به این مرحله می‌رسد، آدرنالین فشار خون را بالا می‌برد تا انرژی را افزایش دهد و این پروسه فشار بیشتری را به قلب وارد می‌سازد. این واکنش قلبی و عروقی در شرایط استرس‌زا مثلا زمانی که چند کار مهم را همزمان باید مدیریت کنیم، مخرب و آسیب‌رسان است. بنابراین تداوم اندیشیدن درباره استرس موجب تکرار واکنش‌های جسمی در بدن می‌شود و به تدریج سیستم قلبی و عروقی را فرسوده می‌کند

.

نوشابه‌های رژیمی وافسردگی

نوشابه های رژیمی وافسردگی

نتایج یک مطالعه جدید نشان داده مصرف نوشیدنی‌های رژیمی با بروز علائم افسردگی مرتبط است. گروهی از متخصصان علوم روانشناسی در آمریکا می‌گویند هر چند ممکن است این نوشیدنی‌ها طعم مطبوع و دلچسبی داشته باشند، اما آزمایشات تایید می‌کند افرادی که از نوشابه‌های رژیمی و آبمیوه‌های صنعتی استفاده می‌کنند، علائم افسردگی در آنها بیشتر مشاهده می‌شود. به گزارش سایت اینترنتی مای هلث نیوز دیلی، متخصصان می‌گویند: البته این بررسی نشان نمی‌دهد که نوشابه‌های رژیمی باعث بروز افسردگی می‌شود، اما مشخص می‌کند که افسردگی معمولا در اشخاصی که از این نوشیدنی‌ها استفاده می‌کنند، مشاهده می‌شود. این متخصصان روی بیش از 263 هزار و 900 فرد بالغ آمریکایی 50 تا 71 ساله بررسی کردند. این داوطلبان به پرسشنامه‌هایی درباره مقدار مصرف این نوشابه‌ها بین سال‌های 1995 تا 1996 پاسخ دادند. حدود 10 سال بعد از همین شرکت‌کنندگان درخواست شد تا اگر از سال 2000 به بعد برای مشکل افسردگی به روانپزشک مراجعه کرده‌اند، این مطلب را نیز به اطلاع متخصصان در این مطالعه برسانند. دکتر «هونگلی چن» از انستیتو ملی سلامت آمریکا که سرپرستی این مطالعه را بر عهده داشته، اظهار داشت: مشاهدات ما نشان داد افرادی که روزانه بین چهار قوطی یا بیشتر از هر نوع نوشیدنی صنعتی استفاده می‌کردند، احتمال تشخیص علائم افسردگی در آنها 30 درصد بیشتر بود. همچنین خطر افسردگی بویژه در افرادی که از نوشابه‌های رژیمی مصرف کرده بودند به 31 درصد می‌رسید. جزئیات این مطالعه در نشست سالانه آکادمی نورولوژی آمریکا در سان‌دی‌گو ارائه خواهد شد.

افسردگی زمستانی چه نشانه‌هایی دارد؟

افسردگی زمستانی، عارضه‌ ای خلقی است که در طول دوره‌ای از سال که روزها کوتاه و میزان تابش نور خورشید کم می‌شود، برخی افراد را مبتلا می‌کند. نشانه هایی که به افسردگی زمستان معروف است در پاییز شروع می شود.

انگلیسی ها یک واژه دارند با نام «بلوز» (blues) . «بلوز» یک درجه از اندوه قبل از افسردگی است. خیلی وقت ها که ما به خودمان برچسب افسردگی می زنیم، در واقع دچار بلوز یا همان اندوه شده ایم.

افسردگی یک بیماری روانپزشکی است، نه یک اندوه ساده و حتی عمیق.

در حقیقت هر کسی می تواند دچار اندوه شد، ولی افسردگی برای مدت زمانی طول می کشد.

اولین چیزی که شما باید در مورد افسردگی و بیماری های روانی بدانید، این است که یک مشکل، وقتی یک بیماری محسوب می شود که واقعا شما را از کار و زندنگی انداخته باشد، یعنی تاثیر واضحی در روند عادی زندگیتان گذاشته باشد؛ اگر سر کار می روید، در شغلتان، اگر محصل یا دانشجویید در نمره هایتان، اگر ازدواج کرده اید در رابطه با همسرتان، اگر هنوز مجردید در رابطه با خانواده تان مشکلی ایجاد کند.

البته اگر هنوز این تاثیر را ندیده اید و مشکلتان در سطح «مشکل» مانده و به «بیماری» نرسیده هم معنایش این نیست که دست روی دست بگذارید تا «بیماری بالقوه» تان به «بیماری بالفعل» تبدیل شود. یعنی شما هر چه زودتر برای رفع مشکلتان دست به کار شوید، زودتر از بروز بیماری پیشگیری کرده اید.

دومین چیزی که در مورد افسردگی باید بدانید این است که باید طی یک دوره زمانی شما دچار نشانه های آن بیماری باشید تا بیمار به حساب بیایید. در مورد افسردگی این زمان دو هفته است.

البته کمی تصورش سخت است که شما مدت دو هفته، آن هم تقریبا هر روز و آن هم در بیشتر ساعات روز، دچار نشانه های افسردگی باشید.

افسردگی، یک نشانه مهم و اصلی دارد؛ احساس غمگینی و پوچی در اکثر ساعات روز. این احساس غمگینی، با آن احساس غمی که گاهی اوقات سراغ همه ما می آید، فرق دارد و خیلی شدیدتر است

سومین چیزی که باید در مورد افسردگی بدانید، این است که افسردگی «شدت» دارد، یعنی در یک فرد با ایجاد چند تا مشکل کوچک در کار و خانواده اش افسرده می شود، یکی کار و زندگی اش فلج می شود و یکی که از همه شدیدتر است، می خواهد خودکشی کند.

چهارمین چیزی که در مورد افسردگی باید بدانید، این است که بعضی از افسردگی ها به طور ناگهانی و بی هوا می آیند سراغ آدم می آیند و زمان خاصی هم برای آنها نمی توان در نظر گرفت. اما بعضی از افسردگی ها وقت خاصی دارند؛ مثلا «افسردگی پیش از قاعدگی» و «افسردگی بعد از زایمان» در خانم ها و «افسردگی فصلی» در همه افراد.

نشانه های افسردگی زمستانی

افسردگی فصلی بیشتر در فصول سرد سال، یعنی پاییز و زمستان بروز می کند. به عبارت دیگر افسردگی فصلی، بیشتر در فصل های کم نور سال (روزهای ابری) خودش را نشان می دهد.

افسردگی فصلی از فصل پاییز شروع می شود و تا اواخر زمستان ادامه دارد.

نشانه ای افسردگی زمستانی عبارتند از:

1- اندوه: همه انواع افسردگی، یک نشانه مهم و اصلی دارند؛ احساس غمگینی و پوچی در اکثر ساعات روز.

همانطور که گفتیم این احساس غمگینی، با آن احساس غمی که گاهی اوقات سراغ همه ما می آید، فرق دارد و خیلی شدیدتر است.

2- اشتهای زیاد: در خیلی از افسردگی ها، اشتهای آدم کم می شود، اما در افسردگی زمستانی، اشتها زیاد می شود؛ مخصوصا میل به خوردن غذاهای شیرین و کربوهیدراتی.

3- افزایش وزن: وقتی آدم خیلی غذا و شیرینی بخورد، معلوم است که چاق می شود.

4- احساس خستگی: احساس کوفتگی و خستگی بی دلیل و بدون کار زیاد هم سراغ افسردگان زمستانی می آید.

5- تمایل به خوابیدن: درست مثل موجوداتی که به خواب زمستانی می روند، افسرده های زمستانی هم دلشان نمی خواهد از رختخواب بلند شوند.

6- اختلال در تمرکز: افسرده های زمستانی فقط جسم به هم ریخته ندارند، بلکه آنها نمی توانند ذهنشان را مثل گذشته مرتب کنند و روی موضوعی تمرکز کنند.

7- تحریک پذیری عصبی: افسردگان زمستانی زودتر می رنجند و زودتر هم از کوره در می روند.

ارتباط پروتئین خون و افسردگی

ارتقای بهداشت روان افراد

با نگاهی تلفیقی و بهره‌گیری از نقاط قوت و قدرت دانش پزشکی نوین و طب سنتی در کنار یکدیگر، می‌توان شرایط اضطرابی، روحی و روانی افراد و محیط پیرامون آنها را مدیریت کرد و بهداشت روانی افراد جامعه را ارتقا بخشید. تعریف بهداشت روانی در طب سنتی تفاوت چندانی با بهداشت روانی در پزشکی نوین یا روانشناسی نوین ندارد اما مسأله اصلی تفاوت دیدگاه میان این دو دانش است چرا که طب سنتی به بحث حالات روحی روانی و اعراض نفسانی و نقش آنها در تندرستی انسان و همچنین درمان بیماری‌ها، توجه بسیار ویژه‌ای دارد. متخصصان طب سنتی عقیده دارند که اعراض نفسانی خود دارای مزاج هستند و توجه به آنها در بحث تندرستی یا بیماری ضروری است. ا اصول شش‌ گانه تندرستی در طب سنتی که «ستّه ضروریه» نامیده می‌شود،: یکی از این اصول توجه به اعراض نفسانی و حالات روحی و روانی افراد است. با توجه به این دیدگاه که اعراض نفسانی خود منجر به آثار جسمانی می‌شوند و از طرفی افرادی که مزاج‌ها یا سوء مزاج‌های مختلفی دارند، می‌توانند حالات روحی- روانی متفاوتی داشته باشند. طب سنتی وزن بیشتری برای شرایط روحی و روانی افراد قائل می‌شود در حالی که در پزشکی نوین، توجه به این بحث کمی مفقود است. به‌طور مثال در یک درمانگاه تخصصی گوارش چندان به شرایط روحی و روانی بیماران توجه نمی‌شود اما طب سنتی معتقد است که بدون در نظر گرفتن حالات روحی- روانی، استرس‌ها و محیط پیرامون نمی‌شود به درمان بیمار اقدام کرد. خوشبختانه از سال 86 با ورود طب سنتی به دانشگاه و آغاز آموزش آکادمیک آن، اهمیت توجه به این موضوع در درمانگاه‌های دانشگاهی طب سنتی افزایش یافت و هم‌اکنون پزشکان توجه خاصی به این دیدگاه دارند و در دریافت شرح حال بیمار، حتماً بخشی را به دریافت شرح حالات روحی- روانی و اعراض نفسانی اختصاص می‌دهند. لزوم تلفیق هر دو دانش پزشکی نوین و طب سنتی در جهت افزایش سطح بهداشت روانی افراد: از این طریق برای مدیریت شرایط اضطرابی، روحی و روانی افراد و محیط پیرامون آنها می‌توان به راه‌های کوتاه‌تر، کم‌عارضه‌تر و کم‌هزینه‌تری در جهت گسترش بهداشت روانی و سلامتی و درمان بیماران دست یافت. رسالت اصلی طب سنتی، گسترش بهداشت و سلامتی پیش از ابتلای افراد به بیماری است، گاهی توصیه‌هایی کلی در زمینه رعایت بهداشت روانی مطرح می‌شود همچون نوشیدن فلان دم‌کرده یا مصرف میوه خاص؛ اما باید توجه داشت این توصیه‌ها همه مربوط به زمان تندرستی و در حوزه بهداشت است و افراد می‌بایست هنگام بروز بیماری حتماً به درمانگاه‌های دانشگاهی طب سنتی مراجعه نمایند تا مزاج یا سوء‌مزاج‌های احتمالی آنها تشخیص داده شود. متخصصان دانشگاهی طب سنتی بر اساس عامل بیماری، نوع بیماری، طول مدت آن، مزاج فرد، اقلیمی که در آن زندگی می‌کند، فصلی که در آن هست و سن بیمار اقدام به درمان خواهند کرد و این‌طور نیست که مثلاً ما بگوییم شربت بهارنارنج برای کاهش اندوه همه افراد خوب است بلکه هر فرد باید متناسب با شرایط ویژه خود درمان شود.

شناخت یک عامل التهابی مرتبط با افسردگی

علایم افسردگی در مردان

بیش از 5 میلیون مرد آمریکایی هر ساله با افسردگی روبه‌رو می‌شوند. بیماری که از روی نشانه‌هایی می‌توان تشخیصش داد. افسردگی در مردان و زنان می‌تواند به اندوهناکی و از دست رفتن علاقه به کارهای لذت بخش منجر شود اما در افراد متفاوت به‌صورتهای مختلفی بروز می‌کند.کارشناسان موردهایی به‌عنوان نشانه‌های افسردگی در مردان اشاره می‌کنند که عبارتند از:

خستگی

در افراد افسرده برخی تغییرات جسمی و عاطفی ایجاد می‌شود. آنها احساس خستگی می‌کنند و از نظر حرکتی، تکلم و روند تفکر کند می‌شوند. به گفته کارشناسان مردان بیشتر از زنان از احساس خستگی و سایر نشانه‌های فیزیکی افسردگی به‌عنوان مهم‌ترین شکایتشان خبر می‌دهند.

کم خوابی یا خواب زیاد

اختلال در خواب مانند بی‌خوابی زود بیدار شدن در صبح یا خواب بیش از حد نشانه‌های رایج افسردگی هستند. برخی افراد 12 ساعت در روز می‌خوابند و باز هم احساس خستگی و خواب آلودگی دارند و هر دو ساعت یک بار هم بیدار می‌شوند. همانند خستگی مشکلات خواب نیز یکی از مهم‌ترین نشانه‌های افسردگی در مردان است که با پزشکان در میان می‌گذارند.

شکم درد یا کمر درد

مشکلات سلامت مانند یبوست یا اسهال به مانند دل درد و کمر درد در افراد افسرده رایج است. اما مردان اغلب متوجه نیستند که دردهای مزمن و اختلالات گوارشی کاملاً مرتبط با افسردگی هستند.

کج خلقی

مردان افسرده اغلب دچار کج خلقی و زودرنجی هستند. علاوه بر آن افکار منفی یکی از جوانب رایج افسردگی هستند. مردان از این لحاظ کج خلق به نظر می‌رسند که به‌طور مداوم افکار منفی در سر دارند.

اختلال در تمرکز

کندی روانی می‌تواند توانایی مردان در تحلیل اطلاعات را کاهش داده و در نتیجه تمرکز بر کار یا سایر کارها را مختلف کند. افسردگی فرد را پر از افکار منفی می‌کند و نیروی فکری فرد صرف فکر کردن به دنیای منفی شده و تمرکزش را بر کارها سخت می‌کند. افسردگی و تأثیر آن بر تمرکز مانند درست کار نکردن CPU کامپیوتر است.

عصبانیت و پرخاشگری

برخی مردان افسردگی را با پرخاشگری و عصبانیت و خصومت بروز می‌دهند. مردی که متوجه شود یک جای کار لنگ می‌زند ممکن است نیاز داشته باشد تا با اثبات اینکه او هنوز قوی و تواناست این نقص را جبران کند. عصبانیت و پرخاشگری متفاوت از کج خلقی است. عصبانیت یک احساس قوی است. برخی اوقات مردانی که در اثر افسردگی گوشه گیر شده‌اند زیر فشار دوستان و خانواده برای بازگشت به جامعه عصبانی وپرخاشگر می‌شوند.

استرس

مردان بیش از زنان هنگام افسردگی از داشتن استرس خبر می‌دهند نه به این دلیل که استرس آنها بیشتر است بلکه به خاطر اینکه اعلام این موضوع برای آنها از نظر اجتماعی پذیرفته شده‌تر است. استرس و افسردگی همچنین می‌توانند علت و معلول یکدیگر باشند. تحقیقات نشان می‌دهد استرس طولانی مدت می‌تواند به تغییراتی در بدن و مغز منجر شود که می‌تواند به افسردگی بینجامد.

تشویش و اضطراب

تحقیقات نشان دهنده ارتباط قوی میان تشویش و اضطراب و افسردگی هستند. تشویش و اضطراب ممکن است در زنان نمود بیشتری داشته باشد اما برای مردان صحبت کردن در مورد آن راحت‌تر از زنان است. مردان ممکن است در مورد نگرانیشان در مورد از دست دادن شغل و سخت شدن تأمین نیازهای خود و خانواده شان صحبت کنند.

سوء استفاده از مواد

سوء استفاده از مواد متناوب همراه با افسردگی است. تحقیقات نشان داده که افراد الکلی تقریباً دو برابر سایرین با افسردگی شدید روبه‌رو می‌شوند. این اتفاق برای مردان و زنان می‌افتد اما استفاده از مواد مخدر یا الکل برای پنهان کردن احساسات نامطلوب تاکتیکی است که بسیاری از مردان به جای دریافت مراقبتهای بهداشتی به آن روی می‌آورند.

تردید و دو دلی

برخی افراد به‌طور عادی در تصمیم‌گیری‌های مشکل داشته و دو دل هستند. اما اگر این حالتی تازه برای یک فرد باشد نگران کننده است. تصمیم‌گیری هم یک روند تحلیل اطلاعات است و افسردگی توانایی تصمیم‌گیری را کاهش می‌دهد.

4راه برای مقابله با استرس

اقدامات ساده برای کنترل استرس

زندگی در دوران کنونی مملو از استرس و نگرانی است و می‌تواند در عملکرد فرد تاثیر منفی داشته باشد. چهار راهکار وجود دارد که افراد موفق با انجام آن توانسته‌اند بر استرس خود غلبه کنند و جزو افراد موفق به حساب آیند. افراد موفق این ویژگی را دارند که می‌توانند در مواجهه با مشکلات خود را آرام کنند و استرس خود را کاهش دهند. همچنین افراد با این ویژگی می‌توانند از اشتباهات خود درس بگیرند. بزرگ فکر کردن می‌تواند به فرد کمک کند تا در مقابله با استرس و سختی‌ها مقاومت داشته باشد. یکی دیگر از موارد مورد توجه این است که فرد برنامه‌ریزی داشته باشد و تمامی کارهای روزمره‌اش را بر اساس آن انجام دهد.

رابطه توکل به خدا با کاهش اضطراب

رابطه توکل بر خدا وکاهش اضطراب

شاید کمتر مفهومی از مفاهیم اسلامی به اندازه "توکل" از لحاظ تعریف دشوار باشد. اخلاقیون، اهل عرفان و تصوف مفاهیم متفاوتی از آن درک کرده اند.

اصل توکل را بایستی در اعتماد به خدا جستجو کرد. تا وقتی که انسان به خدا اعتماد پیدا نکند، نمی تواند اداره امورش را به او واگذارد و اگر هم به زبان بگوید که امور خود را به او واگذار کردم، دلش آرام نمی گیرد. به علاوه اگر فردی از قوانین علت و معلولی که خداوند در جهان قرار داده است اطلاع نداشته باشد و نداند که خواست و سنت خدا به استفاده از اراده خود و اسباب و علل شناخته شده استوار است، باز نمی تواند موقعیت رفتار متوکلانه را تشخیص داده و مصداق های آن را در زندگی پیدا کند.

رابطه ایمان به خدا و اعتماد به حضرت باریتعالی، با توکل بسیار قوی است. خدای متعال در قرآن می فرماید: "و علی الله فلیتوکل المومنون"، یعنی افراد با ایمان به خدا توکل می نمایند. (سوره مائده)

در آیه 23 سوره مائده آمده است که "و علی الله فتوکلوا ان کنتم مومنین"، یعنی اگر ایمان دارید، به خدا توکل نمایید.

هر اندازه درجه ایمان فرد به خداوند و شناخت او از اسماء و صفات خدا و آگاهی او از برنامه های خداوندی در جهان افزایش یابد، به همان اندازه توکل او نیز افزایش خواهد یافت. در سوره انفال خداوند می فرماید: "انما المومنون الذین اذا ذکرالله وجلت قلوبهم و اذا تلیت علیهم ایاته زادتهم ایماناً و علی ربهم یتوکلون"، یعنی مومنان کسانی هستند که چون نام خدا برده شود، خوف بر دل هایشان چیره گردد و چون آیات خدا بر آنان خوانده شود، ایمانشان افزون گردد و بر پروردگارشان توکل کنند.

درست فهمیدن آیات خدا و ذکر و قرائت آن، بر ایمان مومنان می افزاید و در نتیجه راه توکل از طریق افزایش ایمان هموار می شود. به دنبال این ایمان قلبی به خدا و ایمان به حکمت و شفقت خدا و علم به مصلحت بندگان است که بنده می تواند برای برنامه ریزی و کفایت امر خود، به خداوند اعتماد کند و کارهایی را که برنامه ریزی و تدبیر آنها خارج از توان اوست، به خدا واگذار نماید.

نراقی (1377) توکل را چنین تعریف نموده است: «توکل، عبارت است از اعتماد کردن و مطمئن بودن دل بنده در جمیع امور خود به خدا و حواله کردن همه کارهای خود را به پروردگار و بیزار شدن از هر حول و قوه ای غیر از خدا و تکیه نمودن بر حول و قوه الهی».

محی الدین ابن عربی در تعریف توکل می نویسد: توکل، اعتماد قلبی به خداوند متعال است، طوری که انسان در صورت فقدان اسباب ظاهری در عالم برای رسیدن به هدف دچار اضطراب نمی شود و اگر اضطراب بر او مستولی شود، چنین فردی متوکل نیست. (النّدوی، 1374)

از دیدگاه شهید مطهری: توکل تضمینی الهی برای کسی است که حامی و پشتیبان حق است، یعنی اگر به راه خدا بروید، از نوعی حمایت الهی برخوردار خواهید شد.

منظور از توکل عبارت است از اعتماد به خدا در انجام کارها و واگذاری امور خود به او، طوری که تعادل روانی فرد را افزایش داده و در صورت نرسیدن به هدف، او را اضطراب بازدارد.

پس کسی توکل دارد که به قدرت و حکمت و رأفت و شفقت خداوند اعتقاد دارد. این اعتقاد، حالتی را در شخص به وجود می آورد که موجب می شود فرد در تمام حالات و رفتار خویش، حضور پروردگار را در نظر بگیرد و در این حضور، احساس قدرت و توانمندی کند و خود را به وی وابسته ببیند و از این رو آرامش در دلش ایجاد می شود که با پدید آمدن حوادث سخت در زندگی دچار شک و تردید نمی شود و کارهایی را که مدیریت و برنامه ریزی آنها خارج از تدبیر اوست به خدا واگذار می کند.

به عبارت بهتر فرد متوکل ضمن استفاده از اسباب و علل مادی و غیر مادی، توفیق رسیدن به نتیجه را مشروط به خواست و مشیت الهی می داند و ضمن نسبت دادن امور و اتفاقات جهان به خواست پروردگار، برای حصول نتیجه به او تکیه نموده و اطمینان دارد که خداوند او را در رسیدن به مطلوب یاری خواهد کرد.

منابع:

نظم و آهنگ در قرآن / نوشته محمدهادی معرفت

انسان در قرآن / نوشته شهید مطهری

اسلام و بهداشت روان (1) / مجموعه مقالات

آرامش روان و جوان / نوشته علی نقی فقیهی

کسانی که همیشه مضطرب هستند

اضطراب وراهکارهای کاهش آن

اضطراب مجموعه‌ای از علائم ناخوشایند است که همه ما آن را تجربه کرده‌ایم. این احساس ناخوشایند که شامل مجموعه‌ای از علائم مثل دلشوره، بی‌قراری، به هم خوردن تمرکز ذهنی، بی‌خوابی، تپش قلب و عرق کردن است در مواجهه با خطرات و موقعیت‌های آسیب‌رسان، حالتی طبیعی تلقی می‌شود، ولی وقتی بی‌جهت یا در مواجهه با شرایطی نه‌چندان استرس‌زا ایجاد می‌شود، باید آن را به عنوان بیماری تلقی کرد.

فرض کنیم در یک هواپیما در حال پرواز هستیم. اگر ناگهان اعلام شود به دلیل نقص فنی خطر سقوط وجود دارد، همه علائم بالا که برای اضطراب شرح داده شد در مسافران طبیعی است.

حال شرایطی را فرض کنید که هواپیما بدون مشکل در حال پرواز است، در این حال اگر مسافری دچار علائم اضطراب باشد او را بیمار تلقی می‌کنیم.

اضطراب اگر فقط در شرایطی خاص مثل همین پرواز با هواپیما یا در موقعیت‌های خاص مثل مکان‌های تنگ ایجاد شود، به عنوان ترس مرضی یا فوبیا تلقی می‌شود. این نوع بیماری گاه در برخورد با جانوران ایجاد می‌شود که بسیار شایع است.

در این نوشتار بیماری اضطراب منتشر که ایجاد علائم اضطراب در موقعیت‌های مختلف و روزمره است، توضیح داده می‌شود.

بیماری اضطراب منتشر

در این بیماری، فرد در شرایط مختلف روزمره که معمولا اضطراب اندکی برای دیگران ایجاد می‌کنند، دچار اضطراب شدید می‌شود.

این بیماران به دلیل اضطراب از انجام فعالیت‌های روزانه باز می‌مانند و فشار زیادی را متحمل می‌شوند

مادری را تصور کنید که هر بار فرزندش از خانه خارج می‌شود، مضطرب است یا هرگاه در شلوغی شهر قرار می‌گیرد از احتمال تصادف، دچار دلشوره و تپش قلب می‌شود.

چرا برخی افراد دچار این بیماری می‌شوند؟

از مهم‌ترین دلایل این بیماری، موارد زیر هستند:

- آسیب‌های دوران کودکی: افرادی که در دوران طفولیت صدمات زیادی را تحمل کرده‌اند و زندگی طاقت”‹فرسایی داشته‌اند.

- بیماری‌های مزمن و صعب‌العلاج مثل انواع سرطان

- وجود استرس‌های متعدد و مکرر در زندگی

تفاوت اضطراب عادی با اضطراب بیمارگونه

هما‌ن‌گونه که گفته شد اضطراب، امری فیزیولوژیک و عادی در همه انسان‌هاست که باید آن را از بیماری اضطراب متمایز دانست.

تفاوت های اضطراب معمولی و بیماری اضطراب این موارد هستند:

1 ـ بیشتر موقعیت‌ها و فعالیت‌های زندگی در فرد بیمار ایجاد اضطراب می‌کنند.

2 ـ انجام کارهای عادی و روزمره در اثر این اضطراب، در بیمار مختل می‌شود.

3 ـ ‌علائمی مثل خستگی مفرط، به هم خوردن خواب، نداشتن تمرکز ذهنی و بی‌قراری در بیمار وجود دارد.

درمان بیماری اضطراب

درمان بیماری اضطراب منتشر شامل روان‌درمانی و داروهاست.

روان‌درمانی به مفهوم جلسات گفت‌وگوی بیمار و روانپزشک برای ایجاد تغییرات در ذهن و رفتار بیمار است که در نهایت بیمار بتواند اضطراب را مهار کند.

دارودرمانی که معمولا در کنار روان‌درمانی بیشترین تاثیر را دارد، شامل داروهای ضدافسردگی مثل سیتالوپرام، سرترالین، فلوکستین و پاروکستین تجویز شده توسط پزشک است.

برای درمان اضطراب حاد می‌توان از داروهای آرامبخش مثل دیازپام، لورازپام و اگزازپام نیز کمک گرفت. به خاطر داشته باشیم که این گروه داروها فقط برای بهبودی موقتی موثرند و در صورت استفاده طولانی‌مدت، ایجاد وابستگی کرده و تاثیرشان کم می‌شود.

این طبیعی است که بعضی مواقع نگران باشید. اما برخی افراد هر روز، حتی زمانی که نگرانی بی مورد می باشد، احساس ناراحتی و دلواپسی دارند. اگر این نگرانی بیشتر از 6 ماه طول بکشد، فرد دچار اختلال اضطراب منتشر Generalized Anxiety Disorder  یا GAD می باشد.

بسیاری از افراد مبتلا به این اختلال، از بیماری خود اطلاعی ندارند، بنابراین درمان هم نمی شوند.

در موارد شدید، GAD می تواند با شغل، روابط و فعالیت های روزانه فرد تداخل داشته باشد.

علائم روحی

مهم ترین علامت این بیماری، احساس اغراق آمیزی از اضطراب می باشد. ممکن است دلیل این احساس را ندانید و یا ممکن است نگرانی بیش از حد در مورد مسائل عادی مانند: صورت حساب ها، روابط و سلامت خود داشته باشید.

تمام این نگرانی ها می تواند بر خواب و فکر شما اثر بگذارد.

همچنین ممکن است در اثر کمبود خواب و یا بیماری ، تحریک پذیر شوید.

علائم جسمی

درد و فشار عضلانی

سردرد

تهوع

اسهال

لرزش بدن

افراد در معرض خطر

تمامی افراد در هر سنی (حتی کودکان) ممکن است به این اختلال دچار شوند.

این اختلال به تدریج پیشرفت می کند.

اولین علائم بین دوران کودکی و میانسالی بروز می کند.

GAD بیشتر زنان را تحت تاثیر قرار می دهد.

زنان دو برابر مردان، به این اختلال مبتلا می شوند.

علت

ژن هایی که از یک نسل به نسل دیگر انتقال می یابند، ممکن است برخی افراد را در معرض خطر ابتلا به اضطراب قرار دهند.

محققان آزمایشاتی را بر روی یک سری مواد شیمیایی موجود در مغز به نام انتقال دهنده های عصبی و نیز یک ساختار درون مغز به نام آمیگدال انجام داده اند و به این نتیجه رسیده اند که مجموعه ای از DNA، محیط زیست و عوامل روانی در بروز این اختلال موثرند.

اگر درمان شامل مجموعه ای از گفتاردرمانی و دارو باشد، موفق آمیزتر خواهد بود

تشخیص

هیچ آزمایشی برای تشخیص این اختلال وجود ندارد. بنابراین بر اساس علائم موجود می توان این اختلال را شناسایی کرد.

به پزشک خود بگویید: در مورد چه چیزی نگران و مضطرب هستید؟ چند بار دچار این حالت می شوید؟ آیا این نگرانی با فعالیت های روزانه شما تداخل دارد؟

روان درمانی

نوعی از گفتاردرمانی برای درمان اضطراب موثر است. این نوع به نام درمان شناختی رفتاری خوانده می شود.

مشاور کمک می کند تا شما تفکرات و اعمال منفی را در خود تشخیص دهید و آنها را از خود دور کنید.

این گفتاردرمانی شامل تمرین هایی می باشد، از قبیل نوشتن تفکراتی که باعث نگرانی بیش از حد در شما می شوند.

در این روش، شما روش آرام بودن را یاد می گیرید.

بیماران بعد از 3 تا 4 ماه درمان، احساس بهتری دارند.

اگر درمان شامل مجموعه ای از گفتاردرمانی و دارو باشد، موفق آمیزتر خواهد بود.

دارو درمانی

برخی داروهای ضد افسردگی برای کاهش اضطراب به کار می روند.

با مصرف 4 تا 6 هفته از این داروها، احساس بهتری خواهید داشت.

پزشک ممکن است داروهای بنزودیازپاین را برای مدت کوتاهی برای شما تجویز کند.

نام های تجاری داروهای بنزودیازپاین عبارتند از: آتیوان، کلونوپین، والیوم و زاناکس.

این داروها دارای خطر وابستگی می باشند و در نتیجه فرد با مصرف این داروها، دارای احساس خوب می گردد و با قطع مصرف آنها، این احساس در او نابود می شود.

در مورد جوانب مثبت و منفی داروهای مورد مصرف با پزشک مشورت کنید.

مراقبت از خود

شما با تغییر عادات خود می توانید این بیماری را درمان کنید.

- از مصرف کافئین، داروهای استرس زا و برخی داروهای سرماخوردگی دوری کنید، چراکه این عوامل باعث افزایش اضطراب می گردند.

- به مقدار کافی استراحت کنید و غذاهای سالم مصرف کنید.

- یوگا انجام دهید.

-ورزش کنید، ورزش کردن باعث آرامش جسم و ذهن می گردد.

درمان های مکمل

ماساژ برای اکثر مردم یک نوع آرامش بخش می باشد.

تحقیقات در مورد طب سوزنی و اثر آن بر GAD هنوز مشخص نیست.

برخی از داروهای گیاهی دارای عوارض جانبی هستند و برخی دیگر با داروهای مصرفی تداخل دارند، لذا بهتر است قبل از مصرف هر گونه داروی گیاهی، حتما با پزشک معالج خود مشورت کنید.

اختلالات ناشی از اضطراب دائمی

افراد دچار اختلال اضطراب منتشر ممکن است دچار افسردگی، اعتیاد به الکل و یا اعتیاد به مواد مخدر شوند.

یک سری اختلالات دیگر نیز شایع است از قبیل: اختلال هراس، اختلال استرس پس از واقعه، اختلال وسواس جبری و ترس از اجتماع.

اختلال هراس

علائم این اختلال عبارتند از: تپش قلب، تعریق، سرگیجه، تهوع و یا درد قفسه سینه.

این افراد ممکن است فکر کنند که دچار یک حمله قلبی، احساس مرگ و یا از دست دادن فکر شده اند.

این اختلال یکی از درمان پذیرترین اختلالات اضطرابی می باشد.

اختلال استرس پس از واقعه

تجاوز، سوء استفاده کردن، جنگ و یا بلایای طبیعی موجب بروز این اختلال می شود.

علائم این اختلال شامل: یادآوری مجدد صحنه های واقعه و از دست دادن علاقه نسبت به فعالیت های مورد علاقه می باشد.

این افراد ممکن است در ابراز محبت مشکل داشته باشند.

آنها تحریک پذیرند و ممکن است خشن شوند.

این اختلال، با دارو و مشاوره درمان پذیر است.

افراد دچار اختلال اضطراب منتشر ممکن است دچار افسردگی، اعتیاد به الکل و یا اعتیاد به مواد مخدر، اختلال هراس، اختلال استرس پس از واقعه، اختلال وسواس جبری و ترس از اجتماع شوند

اختلال وسواس جبری

این افراد دارای افکار نگران کننده ای هستند که قادر به کنترل آنها نمی باشند.

نمونه هایی از این اختلال مثل شستن بیش از حد دست ها و مرتبا چک کردن قفل درب خانه می باشد.

آنها ممکن است بدون هیچ دلیلی، لباس خوب بپوشند و یا برای هیچ دلیلی، اشیاء را بشمرند.

بسیاری از افراد مبتلا به این اختلال می دانند که این اعمال بی فایده می باشند، اما نمی توانند از این اعمال دست بردارند.

این اختلال بوسیله دارو و روان درمانی، درمان می شود.

ترس از اجتماع

این افراد در شرایط عادی، احساس ترس بیش از حد از اجتماع دارند.

علائم این ترس شامل: احساس مرگ قبل از روبرو شدن با اجتماع، تعریق کردن، سرخ شدن صورت، تهوع و یا اشکال در صحبت کردن می باشد.

در موارد شدید، این افراد از مدرسه رفتن و یا سرکار رفتن هم دوری می کنند.

این ترس با دارو و روان درمانی، درمان می شود.

فوبیا

فوبیا نوعی ترس شدید در مقابل چیزی است که صدمه ای به شما نمی رساند.

فوبیاهای شایع عبارتند از: ترس از ارتفاع، فضاهای بسته مثل آسانسور و یا تونل، پرواز با هواپیما، سگ، حشرات و ... .

چه کسی می تواند کمک خوبی به شما کند؟

با روانپزشک راجع به نگرانی خود صحبت کنید.

پزشک، بیماری های شبیه GAD را می شناسد، بنابراین به شما کمک خواهد کرد.

این بسیار مهم است پزشکی را انتخاب کنید که با آن راحت هستید تا راهنمایی های او برای شما مفید باشد.